وابستگی دارویی

شهاب‌الدین جنیدی‌جعفری ـ داروساز

یکی از تبعات مصرف خودسرانه داروها، ایجاد وابستگی است. وابستگی دارویی به حالتی اطلاق می‌شود که ترک مصرف دارو با واکنش‌های جسمی و روانی همراه باشد. بیشترین میزان وابستگی دارویی مربوط به داروهای خواب‌آور، مسکن و آرامبخش است. نبود برنامه منظم برای خواب و استراحت، مشکلات خلقی، شکیبا نبودن در برابر مشکلات طبیعی زندگی و استرس از دلایل و عوامل سوق داده شدن برخی از افراد به‌سوی مصرف خودسرانه دارو و ایجاد وابستگی دارویی است.
همچنین عده‌ای با این تصور نادرست که می‌توانند با مصرف برخی داروها بر میزان آرامش و تمرکز خود اضافه کنند به چنین کاری دست می‌زنند.
به موارد قبلی سوءمصرف دارو باید مصرف دائمی داروهایی را که در مراکز ترک اعتیاد استفاده کوتاه یا میان‌مدت دارند، افزود.
به هر روی برای مقابله با چنین مشکلی، فرهنگسازی استفاده صحیح از داروها، اطلاع‌رسانی درباره مشکلات جسمی به‌خصوص بیماری‌های کلیوی و کبدی ناشی از مصرف طولانی‌مدت دارو و از همه مهم‌تر نظارت بر عرضه دارو، راه‌حل مناسبی است.
نکته آخر اینکه با یک محاسبه سرانگشتی هزینه‌های ناشی از مصرف خودسرانه داروها و مداوای بیماری‌های ناشی از آنها سر به آسمان می‌زند. این هزینه‌ها درحالی به جامعه تحمیل می‌شود که به‌راحتی با جلوگیری از مصرف خودسرانه دارو می‌توان از آنها پیشگیری کرد.