بورس 1000هزار‌میلیارد تومانی شد

بهزاد رنجبر/روزنامه‌نگار

با رشد 2درصدی بورس در مبادلات دیروز، ارزش کل بازار سهام برای نخستین بار از مرز 1000هزار‌میلیارد تومان عبور کرد.
به گزارش همشهری، شاخص کل بورس تهران دیروز باز هم رکورد شکنی کرد و با 2درصد افزایش برای نخستین بار به 224هزارو 589واحد رسید.
با این مقدار رشد ارزش کل بازار سهام به 1020هزار‌میلیارد تومان رسید. یعنی هم‌اکنون ارزش کل شرکت‌های بورس برابر با 865هزار‌میلیارد تومان و ارزش کل شرکت‌های حاضر در فرابورس برابر با 154هزارو 700میلیارد تومان است. به بیان ساده‌تر اگر قرار باشد یک شخصیت فرضی کل سهام شرکت‌های حاضر در بورس تهران و فرابورس را بخرد باید 1020هزارمیلیارد تومان پول پرداخت کند که ارزش دلاری آن معادل 70میلیارد دلار است.
با وجود این مقدار رشد، هنوز هم بازار سهام با روز‌های اوج خودکه ارزش بازار در محدوده 137میلیارد دلار بود فاصله دارد. به زعم کارشناسان با توجه به آنکه بازار سهام در حال پر کردن خلأ ارزش جایگزینی به دلار است این پتانسیل وجود دارد که بازار سهام با فرض ثابت ماندن قیمت دلار بتواند تا 100درصد دیگر رشد کند. با این حال به زعم تحلیلگران وجود ریسک‌های سیستماتیک در بورس چالش‌هایی را بر سر این مقدار رشد به‌وجود آورده و از این حیث تحلیلگران چندان نسبت به رشد 100درصدی بورس در روز‌های آینده مطمئن سخن نمی‌گویند اما بر این باورند که رشد بورس تا محدوده 250هزار واحد در دسترس است؛ در عین حال برخی از تحلیلگران هم معتقدند؛ شاخص بورس امسال تا سقف 350هزار واحد رشد خواهد کرد. حتی سال قبل یکی از تحلیلگران نام آشنای بازار سرمایه پیش‌بینی کرد شاخص کل بورس تهران تا سال‌99 از مرز‌های 600هزار واحد عبورکند.

بازده سهامداران
پارسال شاخص‌های کل بورس از اواسط بهار شروع به رشد کرد و تا هفته نخست مهر‌ماه این رشد ادامه یافت اما بعد از آن شاخص بورس با نزول مواجه شد و این نزول تا 15اسفند‌ماه پارسال ادامه یافت اما با وجود این نزول سهامداران سال قبل به‌طور میانگین 85درصد سود کردند.
اما روند صعودی بورس در سال 98متفاوت بود به‌طوری که از همان ابتدای سال روند صعودی بازار سهام با قدرت آغاز شد و تا مبادلات دیروز ادامه یافت. محاسبات آماری از میانگین بازده سهامداران از 15اسفند‌ماه تاکنون نشان می‌دهد سهامداران در این مدت 38درصد سود کسب کرده‌اند و اگر مقدار رشد شاخص از اول سال تاکنون را ملاک قرار دهیم مقدار بازده سهامداران در این مدت کوتاه 40روزه به 25.6درصد رسیده که بالاتر از همه بازار‌های سرمایه‌گذاری است.
قیمت هر دلار آمریکا از اول امسال تاکنون 13درصد و قیمت سکه 10درصد افزایش یافته، در این مدت بازار مسکن هم که در رکود تورمی به سر می‌برد 4درصد رشد کرده است. در چنین شرایطی تحلیلگران بر این باورند که تناسب نداشتن نرخ سود بانکی در مقابل تورم موجب شده نقدینگی که ارزش آن هم‌اکنون 1800هزار‌میلیارد تومان برآورد می‌شود برای جبران عقب ماندگی‌اش از تورم به سمت بورس هجوم بیاورد. آمار و ارقام بورس نیز این تحلیل‌ها را تأیید می‌کند به‌طوری که مطابق اطلاعات موجود تمایل مردم و سرمایه‌گذاران برای خرید سهام امسال نسبت به سال قبل 660درصد افزایش داشته است که این رقم بی‌سابقه‌ای در تاریخ 50ساله بازارسرمایه تلقی می‌شود.
سهامداران از اول امسال تاکنون43هزارو 600میلیارد تومان اوراق بهادار خریده‌اند که از این مقدار 29هزارو 100میلیارد تومان که معادل 67درصد از کل معاملات است در بورس و 13هزارو 330میلیارد تومان در فرابورس مورد دادوستد قرار گرفته است. همچنین از اول امسال تاکنون 1163میلیارد تومان اوراق بهادار معادل 3درصد از کل معاملات هم در قالب قرارداد‌های سلف، گواهی سپرده و قراردادهای آتی در بورس کالا مورد دادوستد قرار گرفته است.




نظر
ورود پول تازه به بورس


داریوش روزبهانه، رئیس هیأت مدیره کارگزاری بانک خاورمیانه: عواملی که ورود منابع جدید مالی را به بورس تشدید کرده، می‌توان در یک نگاه کلان به عزم بانک مرکزی برای کنترل نرخ بهره و اعلام رسمی تصویب عملیات بازار باز در شورای پول و اعتبار و تاسیس بازار متشکل ارزی اعلام کرد. هرچند تأثیرات اجرایی این سیاست‌ها هنوز مشخص نیست؛ اما تغییر در چشم‌انداز نرخ بهره، اثر مثبتی در مهاجرت پول از بازارهای موازی دارد. رشد شدید قیمت مسکن و احتمال رکود دوباره در این بازار برای ماه‌های آینده از دلایل دیگر محسوب می‌شود. همچنین باید گفت شکاف قیمت تثبیت شده ارز در حوالی ١٤‌هزار تومان و ارزش جایگزینی قیمت سهام نیز می‌تواند از دیگر دلایل این روند قلمداد شود. به‌طور معمول، عوامل بنیادی مانند سود سهام و توزیع نقدی سود در شرایط متعارف از دلایل رشد قیمت محسوب می‌شوند. اما آنچه در سال ۹۷ شاهد بودیم، دلیلی سیستماتیک به نام نرخ ارز داشت. این نکته، موتور اصلی رشد در قیمت سهام محسوب می‌شود. همین طور تورم انعکاس یافته در قیمت‌های محصولات شرکت‌های تولیدی بازار و احتمال مثبت بودن گزارش‌های 3ماهه که بازار انتظار آن را می‌کشد و به تبع آن احتمال افزایش توزیع سود نقدی از دلایل دیگر در این زمینه و از عوامل بنیادی مؤثر هستند. در شرایط کنونی با فرض وجود نداشتن ریسک‌های سیاسی جدی در زمان اصلاح و تعدیل‌های قیمتی و با وجود توقف در برخی دوره‌های مقطعی، بازار ریزش‌های شدیدی را تجربه نخواهد کرد. به‌عبارت دیگر به‌نظر می‌رسد، سال‌جاری شاهد شرایطی مانند سال 92نباشیم، زیرا بازار نسبت به آن سال‌ها از لحاظ عمق و حجم و تعداد شرکت‌ها دچار تغییرات کیفی شده است.


بورس از رشد جامانده است

محمد صفری، مدیرعامل شرکت سبدگردان تصمیم نگار ارزش‌آفرینان: از آنجا که بازارهای رقیب بازار سرمایه دچار اشباع قیمتی شده‌اند، سرمایه‌گذاران تصور ندارند که بیش از این بتوانند در بازارهای پول، ارز و سکه بازده کسب کنند. البته در وهله اول عملکرد شرکت‌ها بر روند کلی بازار تأثیر گذاشته که خود آن هم متأثر از قیمت ارز بوده است. همچنین باید یک واقعیت را پذیرفت و آن اینکه بازار سرمایه به اندازه سایر بازارها رشد را تجربه نکرده و هنوز مسیری طولانی در پیش دارد. اگر ارزش دلاری بازار یعنی ارزش بورس و فرابورس را در ابتدای سال ۹۸ با ابتدای سال ۹۷ مقایسه کنیم، مشاهده می‌شود ارزش بازار پارسال ۸۰‌میلیارد دلار بوده، درحالی‌که همین رقم برای ابتدای سال‌جاری (با لحاظ نرخ روز دلار) ۷۰‌میلیارد دلار است. به این ترتیب اگر بخواهیم بازار سرمایه را با بازار ارز مقایسه کنیم، صرف‌نظر از عرضه‌های اولیه در سال ۹۷ و ۹۸، رشد به‌مراتب کمتری را در بازار سرمایه شاهد بودیم، لذا باید این جاماندگی را جبران کنیم.به‌نظر می‌رسد اگر عملکرد شرکت‌ها هم بازدهی پیش گفته را تأیید کند، در مقایسه با اشباع قیمتی بازارهای موازی، باید منتظر رشدی بیش از رشد فعلی باشیم.


صعود بورس بر بستر دلار

​​​​​​​
حسین عبده تبریزی، اقتصاد دان: به‌نظر می‌رسد متغیر پیش برنده‌ای که شاخص و قیمت سهام را در‌ماه‌های اخیر تحت‌تأثیر قرار داده، دلار است. با رشد قیمت دلار، شاخص بورس هم رشد کرد. البته ابتدا قیمت سهامی که با دلار همبستگی بیشتری داشت مانند سهام شرکت‌های پتروشیمی و معدنی رشد کرد و بعد از آن کلیت بازار به حرکت درآمد. به‌طور کلی هر شرکتی که با ارز و صادرات ارتباطی داشته باشد، پتانسیل رشد قیمت پیدا می‌کند. بنابراین عامل اساسی در رشد شاخص کل، بالا رفتن بهره‌وری و تولید نیست بلکه، عامل اصلی رشد شاخص، روند صعودی قیمت ارز و رشد قیمت ارز هم ناشی از رشد بسیار زیاد نقدینگی در کشور است. در واقع با افزایش نقدینگی و شتاب گرفتن نرخ تورم، شاخص بورس هم همچون سپر تورمی عمل می‌کند و ما با رشد شاخص کل روبه‌رو می‌شویم. هم‌اکنون مناسب‌ترین بازار برای سرمایه‌گذاری، چه سرمایه‌گذاری در مقام اداره کسب و کار باشد و چه از موضع خرید سهام، جایی است که امکان صادرات در آن باشد. در بخش مسکن که امکان تجارت خارجی وجود ندارد و صادراتی نیست، حرکت قیمت‌ها بسیار کند‌تر از بخش‌هایی است که اماکن صادرات و کسب ارز دارند. در آن بخش‌ها، امکان کسب بازده قابل‌قبول و مدام از محل افزایش قیمت ارز هم وجود دارد. البته باید به این موضوع نیز توجه داشت که صادرات نباید در معرض خطر تحریم‌ها باشد. صادرات بخش قابل ملاحظه‌ای از کالا‌ها و خدمات متاثر از تحریم‌ها نیست. اما بخش‌هایی مانند پتروشیمی و فولاد که ارقام عمده آنها صادراتی است، در معرض تهدیدات جدیدی هستند. در واقع بزرگ‌ترین و محوری‌ترین ابهام در بازار سرمایه آن است که شرکت‌ها چقدر می‌توانند بدون مزاحمت‌های تازه به صادرات خود ادامه دهند و چقدر از پول صادرات به کشور بازمی‌گردد. یعنی همانطور که در بخش مسکن، بزرگ‌ترین ابهام قدرت خرید مصرف‌کننده است، در حوزه بازار سرمایه نیز ابهام بزرگ این است که با توجه به محدودیت‌ها و تحریم‌ها، چقدر امکان صادرات وجود دارد.