صادرات معدنی در دستورکار آذربایجان‌غربی

هادی پناهی |  ارومیه – خبرنگار:


معادن آذربایجان غربی جزو ظرفیت‌های ویژه این استان برای توسعه اقتصادی است اما خام‌فروشی تولیدات این صنعت موجب شده تا مردم استان تاکنون بهره‌‌ای از این منبع خدادادی نبرده باشند. آسیبی که سال‌هاست فکر علاجی برای آن نشده است و مسئولان هم در خواب وعده‌های رنگارنگ محقق‌نشده، مانده‌اند. 

حال در شرایطی که کشور با تحریم‌های مختلفی رو‌به‌رو بوده و بازارهای نفت ایران هم در خطر قرار گرفته است، معادن می‌توانند در صورت نوسازی تکنولوژی استخراج و یافتن بازارهای مناسب در کشورهای همسایه علاوه بر ایجاد اشتغال، سرمایه زیادی را نیز وارد کشور کنند. منطقه آزاد ماکو هم به دلیل داشتن ظرفیت‌های فراوان یکی از مناطقی است که می‌تواند در بخش معدن تحولات زیادی را سبب شود. 


تدوین برنامه سند توسعه معادن 

سرپرست سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان غربی می‌گوید: این سازمان در مسیر نیل به اهداف عالی اقتصادی کشور، نیاز به تدوین یک برنامه سند توسعه‌ صنعتی، معدنی، تجاری و سرمایه‌گذاری شهرستان‌ها دارد و این اولین و همچنین یک گام بسیار مهم برای رسیدن به توسعه پایدار در زمینه معادن است.

«محمد دهقان» ادامه می‌دهد: برای پیشرفت، نقشه راه مشخص است. حمایت و توسعه صنایع مدرن، افزایش توان رقابت‌پذیری با رویکرد صادراتی، حرکت در مسیر ایجاد تشکل‌های تخصصی، جذب سرمایه‌گذار خارجی، توسعه زنجیره ارزش فعالیت‌های معدنی، توسعه و ساماندهی تجارت خارجی و... از مهم‌ترین اقداماتی است که برای ساماندهی وضعیت معادن استان باید اجرایی شود. 
به گفته دهقان، در آذربایجان غربی 468 معدن فعال وجود دارد و 5 هزار و 122 نفر در آن مشغول کار هستند و سالانه هم ۱۶ میلیون و 850 هزار و ۴۰۰ تن از معادن استان استخراج صورت می‌گیرد. 

این مسئول می‌افزاید: در حال حاضر از ۳۴ نوع ماده معدنی استان، موادی همچون تالک و کرومیت، تراورتن، خاک رس، سنگ آهک، سنگ آهن، سنگ گچ، سنگ لاشه، سنگ نمک، سیلیس، کرومیت، گرانیت، مرمریت و میکا استخراج می‌شود.


غفلت از بازار کشورهای همسایه

معاون امور معادن و صنایع معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان غربی هم می‌گوید: معادن فرصت کم‌نظیر اقتصادی برای استان و کشور هستند و باید برای ایجاد بازارهای جدید در کشورهای همسایه و اروپایی، همکاری‌های بین بخش خصوصی و منطقه آزاد به دلیل وجود مزیت‌های بی‌شمار افزایش یابد. 

«پریسا عابدپور» اظهار می‌کند: با استفاده از ظرفیت‌های منطقه آزاد تجاری ماکو در‌صدد افزایش سهم بازار مواد معدنی فراوری‌شده استان در بازار کشورهای همسایه و اروپایی هستیم. ظرفیت‌های منطقه آزاد، باعث ترغیب حضور سرمایه‌گذاران در کشورمان می‌شود و درصدد هستیم تا با همکاری‌های فی‌مابین، از این امکان برای بخش معدن استان بهره ببریم. 

وی رویکرد سازمان صمت را ایجاد کانال جذب سرمایه‌گذاری خارجی در بخش معدن‌، واحدهای فراوری و فعال کردن معادن راکد و نیمه‌فعال استان اعلام می‌کند و می‌گوید: اولویت جذب سرمایه‌گذاری در حوزه فراوری مواد معدنی استان جلوگیری از خام‌فروشی است و باید مواد معدنی بعد از فراوری در داخل استان از طریق منطقه آزاد تجاری به خارج از کشور صادر شود تا ارزش افزوده مواد معدنی به استان برگردد. 

این مسئول با اشاره به موانع موجود در رشد صادرات معدنی اظهار می‌کند: در کشورهای همسایه هیچ تبلیغات و فعالیتی درباره شناساندن مواد معدنی و به‌ویژه سنگ‌های تزئینی استان نشده است. به همین خاطر ظرفیت‌های موجود در حوزه معدن و صنایع معدنی آذربایجان غربی در بازارهای خارج از کشور ناشناس مانده است. 
وی عنوان می‌کند: با ایجاد واحدهای فراوری متناسب با مواد معدنی استانی در مرحله اول از خروج مواد معدنی از استان به صورت خام جلوگیری خواهد شد و در مرحله بعدی موجب افزایش اشتغال در استان خواهد بود.


اشتغال 5 هزار نفری

عابد‌پور درباره اکتشافات معدنی در آذربایجان غربی می‌گوید: تا‌کنون در حوزه اکتشافات معدنی نیز برای 204 معدن پروانه اکتشاف صادر شده است. امیدواریم که با به بهره‌برداری رسیدن این معادن شاهد شکوفایی در بخش معادن استان باشیم.
معاون امور معادن و صنایع معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان غربی بیان می‌کند: هم‌اکنون 30 معدن دارای گواهینامه کشف با 5 هزار و 326 هزار تن ذخیره قطعی در حال فعالیت و در شرف بهره‌برداری هستند. همچنین 468 فقره پروانه بهره‌برداری با ذخیره یک میلیون و 212 هزار و 733 تن صادر و برای بیش از 5 هزار و 122 نفر به صورت مستقیم و پایدار در حوزه معدنی استان ‌شغل ایجاد شده است.

وی ادامه می‌دهد: در حوزه برداشت‌های موقت تعداد 116 فقره مجوز برداشت موقت به اندازه یک میلیون و 825 هزار و 395 متر مکعب صادر شده است.
به گفته این مسئول، هرگونه برداشت از حریم رودخانه‌ها، کوه‌ها و... بدون دریافت مجوز برداشت از سازمان صنعت، معدن و تجارت تخلف است و در صورت مشاهده با متخلفان برخورد قانونی خواهد شد.