بالکانیزاسیون اینترنت از روسیه

پس از مدت‌ها حرف و حدیث سرانجام ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه با امضای خود لایحه مشهور به «حاکمیت اینترنت» را تبدیل به قانون کرد که نخستین قدم رسمی یک کشور برای تجزیه اینترنت در جهان به‌حساب می‌رود. براساس این لایحه که پیش از این به تصویب مجلس دومای این کشور رسیده بود، مقام‌های ارتباطات روسیه باید شبکه‌ای محلی را با تمام زیرساخت‌های لازم فراهم آورند که هر زمان امکان جدایی آن از اینترنت جهانی وجود داشته باشد. این شبکه جدید که نامش Runet گذاشته شده، در واقع مدلی کوچک از اینترنت اما به‌صورت محلی است. به گزارش سی‌ان‌ان، به زبان ساده با عملیاتی‌شدن این شبکه جدید مقام‌های روسیه کلید روشن و خاموشی برای اتصال این کشور به اینترنت در اختیار خواهند داشت. زمانی که این کلید روشن باشد، دسترسی به وب‌سایت‌ها‌ و پلتفرم‌های خارجی ممکن است و زمانی که خاموش شود، دیگر هیچ پلتفرمی که سرور آن خارج از مرزهای روسیه باشد، در دسترس نخواهد بود.


برای این کار مقام‌های روسیه به‌دنبال ایجاد یک سیستم DNS ملی هستند تا در زمان قطع‌شدن اینترنت جهانی، کارهای معمول آنلاین خدماتی که سرور آنها در داخل روسیه است، صورت بگیرد. در واقع تلاش بر این است که با چنین اقدامی نیاز به ارسال و دریافت اطلاعات از سرورهای خارجی از بین برود. درواقع با قطع‌شدن اینترنت، دیگر امکان استفاده از هیچ روشی برای دسترسی به سایتی خارج از روسیه وجود ندارد. همه راه‌های عبور از فیلترینگ مانند استفاده از وی‌پی‌ان‌ها نیاز به اتصال به یک سرور خارجی دارد که با طرح روس‌ها امکان آن از بین می‌رود.

از امنیت سایبری تا رصد کاربران
به گزارش همشهری، مقام‌های روسیه می‌گویند این پروژه برای افزایش توان دفاع سایبری این کشور است. براساس ادعای آنها با این شبکه درصورتی که حمله سایبری صورت بگیرد، با قطع دسترسی به اینترنت کارهای آنلاین داخلی صورت می‌گیرد اما از سوی دیگر با قطع اینترنت امکان ادامه حمله از بین می‌رود. همچنین دلیل دیگر این کار استقلال از سرورها و خدمات‌دهندگان خارجی اعلام شده است. از سوی دیگر، اما این عقیده وجود دارد که مقام‌های روسیه به‌دنبال رصد کامل همه اطلاعات رد و بدل شده توسط شهروندان این کشور هستند. این مسئله آنقدر جدی است که دیده‌بان حقوق بشر چندی پیش در بیانیه‌‌ای مشترک با ۹ سازمان و نهاد حقوق‌بشری دیگر اعلام کرد که این ماجرا به وضوح نقض آزادی بیان به‌حساب می‌آید.
برای امکان‌سنجی این ماجرا چندی پیش مقام‌های روسیه تمرین قطع اینترنت را با رهبری سازمان نظارت بر ارتباطات روسیه (روسکومادزور) اجرا کردند. در این اینترنت محلی باید تمام ترافیک رد و بدل شده قابل رویت توسط روسکومادزور باشد. گفته می‌شود دولت روسیه حتی یک نسخه پشتیبان از سامانه نام دامنه یا DNS هم تهیه کرده تا در شرایط مورد نیاز، به حفظ استقلال اینترنت این کشور کمک کند.

دوران تجزیه اینترنت
اینترنت زمانی قرار بود فاصله‌های بین مردم کشورهای مختلف جهان را کمتر کند و برای آنها زندگی بهتر و راحت‌تری به‌وجود آورد؛ قرار این بود که دسترسی آزاد به اطلاعات روندی جهانی شود و آنلاین‌بودن در «شبکه‌ جهانی» شاخصی از رشد کشورها باشد. اکنون در دنیا اما جنگ تمام‌عیار بر سر اینترنت و این‌بار برای جدایی وجود دارد. بعد از کشمکش طولانی آمریکا و چین، حالا پای سیاست، موضوع را به روسیه کشانده است. حالا اینترنت به 3ضلع تقسیم شده است. آمریکایی‌ها که سال‌ها ‌تلاش برای تسلط یکجانبه بر اینترنت داشته‌اند؛ چینی‌ها سال‌هاست که با فایروالی یا دیوارآتشینی به بلندای دیوار چین تلاش برای ساختن اینترنت خاص خود را پیگیری کرده‌اند و حالا روس‌ها هم خود را برای داشتن شبکه‌‌ای مجزا آماده می‌کنند.
مقام‌های روسیه هم می‌گویند اقداماتشان را در مقابل سیاست‌های آمریکا انجام می‌دهند. امیر ناظمی، معاون وزیر ارتباطات اما چندی پیش اعلام کرده بود که در لایه شبکه، آمریکا حکمران اینترنت نیست و امکان تحریم دسترسی به اینترنت را ندارد. تحریم‌ها و اختلالات در این حوزه بیشتر در لایه خدمات می‌تواند صورت بگیرد که راه‌های مختلفی برای دور‌زدن آن وجود دارد.
در گذشته کشورهای جهان همیشه از خطر تجزیه خاک خود هراس داشتند اما این روزها مردم دنیا خطر تجزیه اینترنت را که به بالکانیزاسیون اینترنت مشهور شده، تجربه می‌کنند.