گزارش
اقناع سخت مخاطبان یک سد
یک فعال محیط‌زیستی: با ایجاد سد لاسک آب قابل توجهی به تالاب انزلی نخواهد ریخت
مهسا طالبی| رشت- خبرنگار:
هنوز سد پلرود با ۶۰ درصد و سد شفارود با ۴۰ درصد پیشرفت فیزیکی در حال اجراست؛ این در حالی است که برخی از مسئولان گیلانی به دنبال اجرای سدهای دیگر در گیلان هستند. ساخت سد لاسک اما این سد هفته گذشته توسط وزیر نیرو و مسئولان محلی افتتاح شد؛ سدی که با پافشاری نمایندگان فومن و انزلی، سرانجام پای وزیر نیرو را هم به پروژه کشاند. اما برخی منتقدان معتقدند با احداث سد لاسک تعدادی روستا و چندین هکتار از جنگل‌های هیرکانی زیر آب خواهد رفت.
در حاشیه افتتاح سد لاسک، «مصطفی سالاری» استاندار گیلان گفت: ظرفیت مخزن و محل احداث سد تغییر کرده و ۷۵ درصد مخزن نیز به حقابه زیست‌محیطی اختصاص یافته که در هیچ پروژه سدسازی چنین توجهی به محیط‌زیست سابقه نداشته است.«رضا اردکانیان» وزیر نیرو هم با اشاره به آغاز عملیات اجرایی سد لاسک گفت: هیچ صبحی را آغاز نکردم مگر این‌که با پیامک آقای افتخاری مواجه می‌شدم که یادآوری می‌کرد چه بدهی وزارت نیرو به مردم فومن و شفت دارد!
وی تصریح کرد: نمایندگان قانون‌گذار هستند و از سوی دیگر باید پاسخگوی موکلانشان باشند، اما شکل و شیوه پیگیری و نظارت برای ما مهم بوده و بر روی دستگاه اجرایی هم اثرگذار است، به هر میزان منطقی‌تر باشد کار برای ما راحت‌تر است.اردکانیان خطاب به فعالان محیط‌زیست گفت: به عنوان وزیر نیرو و کسی که سال‌ها به عنوان استادتمام در دانشکده محیط‌زیست کار کردم، باید بگویم که منابع آبی ما از توزیع زمانی و مکانی متقارن برخوردار نیست. باید امنیت غذایی مردم را فراهم کنیم، زیرا نقطه ضعف بزرگی داریم که دشمنان نیز این را به خوبی می‌دانند. وابستگی به نفت، نقطه ضعف ماست و چون اقتصاد ما به نفت وابسته است، مشکل داریم. با استفاده صحیح از منابع و کار و تلاش است که می‌توان وابستگی به نفت را جبران کرد.
خشک کردن سرشاخه‌های تامین آب تالاب انزلی
در همین زمینه یک فعال محیط‌زیست در انزلی بیان کرد: ساکنان انزلی این تالاب پرخیر و برکت را نه مرداب و تالاب که «کوچی دریا» یعنی دریای کوچک و دریای کاسپین را «پیله دریا» یعنی دریای بزرگ می‌خوانند.«آروین ایل‌بیگی» دانش‌آموخته عمران یکی از دلایل اهمیت تالاب انزلی را تخم‌ریزی ماهیان اصلی دریای کاسپین در این تالاب عنوان کرد و گفت: به دلیل آلودگی طی سال‌های اخیر همه‌چیز رو به افول گذاشته است. صید ماهیان خزری در سال ۸۰ به میزان ۳۶ هزار تن بود که در سال ۹۵ به ۱۳ هزار تن رسید.
رئیس آب منطقه‌ای گیلان بارها اعلام کرده که ساخت ۱۹ سد برای گیلان را در دستور کار دارد.ایل‌بیگی ادامه داد: یکی از ۱۹ سد مدنظر هم سد لاسک است که قرار است روی رودخانه امامزاده ابراهیم(ع) شهرستان شفت در غرب گیلان ساخته شود. همان رودخانه‌ای که با فاصله ۴۰ کیلومتری سال‌هاست به تالاب انزلی می‌ریزد و یکی از اصلی‌ترین منابع تامین‌کننده آب این تالاب است.وی توضیح داد: مدافعان ساخت سد لاسک می‌گویند میزان آبی که از ورود به تالاب انزلی بعد از ساختن سد کم می‌شود بین ۷ تا ۱۲ درصد است و اگر حتی این ۷ یا ۱۲ درصد را کنار هم بگذاریم درنهایت آبی برای ریختن به تالاب باقی نمی‌ماند.
شهریورماه گذشته وزیر نیرو برای کلنگ‌زنی سد به شهرستان شفت سفر کرد که با مخالفت‌های فعالان محیط‌زیست کلنگ افتتاح سد بر زمین زده نشد. اما «حجت‌السلام محمد مهدی افتخاری» نماینده فومن و شفت بارها اعلام کرده است که ساخت سد متوقف نشده بلکه به تعویق افتاده و تحت هر شرایطی سد لاسک ساخته می‌شود.
تناقض در تصمیم‌گیری مدیران
ایل‌بیگی با طرح این پرسش که مشکل ما با ساخت سد چیست، اضافه کرد: مهم‌ترین دلیل مخالفت فعالان محیط‌زیست تصمیمات بخشی نگرانه مدیران است. مثلا اعلام شده برای ساخت سد هزار میلیارد تومان اعتبار در نظر گرفته شده؛ در حالی که هزینه ساخت تصفیه‌خانه رشت-انزلی که سال‌هاست منتظر تامین وام بانک جهانی است، ۱۵۰ میلیارد تومان برآورد شده است؛ تصفیه‌خانه‌ای که در صورت ساخت می‌تواند بخش بزرگی از مشکلات تالاب بین‌المللی انزلی را حل کند و دیگر شاهد ریزش فاضلاب‌های بیمارستانی و شیرابه‌های شهرهای اطراف در آن نخواهیم بود.
این فعال محیط‌زیست بیان کرد: مدافعان ساخت سد می‌گویند که ساخت آن می‌تواند باعث صرفه‌جویی شود و از هدررفت چند میلیون مترمکعب آب جلوگیری کند. در حالی که تاکنون تلاش هدفمندی برای فرهنگ‌سازی در زمینه مصرف آب شرب و کشاورزی صورت نگرفته است.ایل‌بیگی با اشاره به این‌که وقتی استراتژی غلط است از کدام فرهنگ‌سازی صحبت می‌شود، گفت: ۳۰ درصد آب شرب در خطوط آب‌رسانی کشور هدر می‌رود، چرا مانع هدررفت آن نمی‌شوند.
