وارش در آسمان سینمای مازندران

اشکان جهان‌آرای|  ساری-خبرنگار:


نهمین جشنواره بین‌المللی فیلم وارش امروز در بابل با حضور فیلمسازان و مسئولان فرهنگی و سینمایی و تعداد زیادی از چهره‌های فرهنگی مازندران و کشور آغاز به کار می‌کند و تا 13 اردیبهشت نیز در 3 شهر بابل، ساری و رامسر برپا خواهد بود.این دوره از جشنواره وارش که پس از 4 سال وقفه برگزار می‌شود، تفاوت‌های مشهودی نسبت به دوره‌های پیشین دارد. از اوایل پاییز سال گذشته دبیرخانه جشنواره با سر و شکلی سازمان‌یافته‌تر از قبل و تشکیل چندین کمیته کارهای مقدماتی برگزاری جشنواره را آغاز کرد. 

دبیری جشنواره از سوی شورای سیاست‌گذاری وارش نهم متشکل از «حجت‌الله ایوبی»، «جعفر صانعی‌مقدم»، «محمدعلی سجادی»، «محمود شالویی»، «مهدی قربان‌پور»، «محمدمهدی طباطبایی‌نژاد» و «مهرداد زاهدیان»، به «مهدی قربان‌پور» مستندساز شناخته شده اهل بابل و طراح و بنیانگذار وارش سپرده شد و او نیز با استفاده از روابط سینمایی خود سعی کرد نیروهای توانمند اجرایی در زمینه برگزاری جشنواره‌های سینمایی را برای برنامه‌ریزی یک جشنواره باکیفیت پای کار بیاورد.


عزم جمعی برای یک جشنواره

اتفاق مهمی که در زمان تشکیل کمیته‌های مختلف وارش نهم دیده می‌شد، جذب نگاه مسئولان مختلف به این جشنواره بود. از سخنگوی سابق وزارت امور خارجه تا مسئولان نهادهای سینمایی کشور و نمایندگان مجلس و بسیاری از مسئولان و چهره‌های اثرگذار سینما و فرهنگ، نگاهشان به وارش جلب شد و به مرور موجی در فضای سینمایی کشور به راه افتاد که از وارش نهم به عنوان یک جشنواره متفاوت یاد می‌کرد. نقطه قوت این رویداد نیز در همه اظهارنظرها، توجه ویژه به موضوع فرهنگ عامه کشورهای حاشیه دریای خزر و چند کشور همسایه دیگر بود. تمرکز بر این موضوع سبب شد که وارش مورد توجه فیلمسازان داخلی و خارجی زیادی قرار گرفته و برای نخستین بار جشنواره‌ای سینمایی در ایران با محوریت فرهنگ عامه و توجه به مسائل محیط زیستی شکل بگیرد.

دبیر نهمین جشنواره بین‌المللی فیلم وارش در گفت‌وگو با همشهری با بیان این‌که وارش نهم به صورت مشارکتی و با کمک نهادهای فرهنگی مختلف و فعالان فرهنگی برگزار می‌شود، گفت: وارش با کمک همه دست‌اندرکاران از امروز با اتفاقاتی خوب رسما آغاز به کار می‌کند و مطمئنیم که این وارش برای مازندران و فضای فرهنگی و هنری آن بهره‌های خوبی خواهد داشت.

«مهدی قربان‌پور» با اشاره به پای کار آمدن بسیاری از مسئولان شهرستان و استان برای هر چه بهتر برگزار شدن وارش نهم، اظهار کرد: مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی مازندران، استاندار و رئیس سازمان مدیریت برنامه‌ریزی مازندران در کنار بسیاری دیگر از مسئولان شهرستانی اعم از نمایندگان، فرماندار ویژه شهرستان، اعضای شورای شهر و شهرداری بابل پای کار ایستادند و با استفاده از ظرفیت‌ها و منابعی که وجود داشت توانستیم وارش را به عنوان یک جشنواره مهم بین‌المللی در منطقه معرفی کنیم.


دستاورد زیرساختی وارش

قربان‌پور گفت: یکی از دستاوردهای مشهود و فیزیکی وارش برای مازندران، بهسازی و استانداردسازی مجتمع فرهنگی سینمایی بابل پس از چندین سال است. عملیات عمرانی مناسب‌سازی محل برگزاری جشنواره چند روز پیش پایان یافت و سالن‌های نمایش با امکانات جدید و استاندارد برای جشنواره آماده شد. به مناسبت جشنواره وارش نیز این مجتمع، مجتمع فرهنگی سینمایی وارش نامگذاری شد که سال 1383 بهره‌برداری رسید، اما در این سال‌ها عملیات عمرانی روی آن انجام نشد. با منابعی که سازمان مدیریت برنامه‌ریزی و استانداری و فرمانداری اختصاص دادند این مجتمع به عنوان کاخ اصلی جشنواره بازسازی شد و هنرمندان از امروز با فضای متفاوت روبه‌رو می‌شوند. به گفته قربان‌پور قرار است یکی از سالن‌های مجتمع با حضور خانواده استاد فقید «داوود رشیدی» به نام این هنرمند برجسته نامگذاری شود. دلیل این نامگذاری حضور استاد رشیدی در چهارمین دوره وارش و بیان این‌که اصالتی مازندرانی دارد، توسط خودش در همین سالن است.


گسترش نگاه وارش

قربان‌پور با اشاره به برپایی 5 نمایشگاه هنرهای تجسمی به مناسبت برگزاری جشنواره فیلم وارش در بابل از روز جمعه (6 اردیبهشت) بیان کرد: از عصر جمعه نمایشگاه‌های «حجم، رنگ، طبیعت» با آثاری از «رحیم مولاییان»، «مهشید هاشمی» و «سیاوش امیری» در گالری ضحی، نمایشگاه مروری بر طراحی‌ها و نقاشی‌های دهه 90 «مجید کامرانی» در نگارخانه روحا، نمایشگاه «در صحنه اردیبهشت» با نقاشی‌هایی از «رضا مهدی‌نیا» در زمینه فرهنگ عامه به میزبانی گالری هنر، مروری بر سه دهه آثار عکس و فیلم «بهزاد فیروزی» در گالری پریژا و نمایشگاه عکس «این خانه‌های مادری» در موزه گنجینه بابل برپا شده که تا پنجشنبه (12 اردیبهشت) به مناسبت برگزاری جشنواره وارش برپا خواهد بود. گالری‌های کاخ جشنواره نیز بهسازی شده و در روزهای برگزاری جشنواره با به نمایش در آمدن آثار فاخری از هنرمندان برجسته منطقه مانند «اسرافیل شیرچی»، «مهدی فلاح» و «احمد نصراللهی» و برخی هنرمندان دیگر پذیرای هنرمندان و هنردوستان خواهد بود.

دبیر جشنواره وارش ادامه داد: با توجه به این‌که مازندران ظرفیت‌های هنری بسیار بالایی در عرصه ملی و بین‌المللی هنر دارد، تصمیم گرفتیم که وارش در روزهای برگزاری به این ظرفیت‌ها هم بپردازد. علاوه بر بخش هنرهای تجسمی، با انتصاب «عباس ابوالحسنی» به عنوان مدیر بخش آیین‌های جشنواره، فضایی ایجاد شده تا آیین‌های استان در جشنواره نشان داده شود. در حقیقت وارش تلاش کرده تا صرفا یک رویداد سینمایی نباشد و با توجه به محوریتی که برای جشنواره در نظر گرفته شد، به تمام ابعاد اجتماعی و فرهنگی منطقه نگاه داشته باشد. با این نگرش یک جشنواره فرهنگی می‌تواند به درون جامعه نفوذ کند.


وارش برای همه

قربان‌پور از اکران همزمان فیلم‌های جشنواره و همچنین برگزاری کارگاه‌های تخصصی آن در دو شهر ساری و رامسر نیز خبر داد و گفت: همزمان با بابل، سینما کانون ساری و مجتمع سینمایی آرامش رامسر و دانشگاه آزاد این شهر قرار است میزبان وارش نهم باشند. در این دو شهر هم پنل‌های تخصصی برپا می‌شود و هم نمایش فیلم‌های ملی و بین‌الملل و جغرافیای مازندران را خواهیم داشت. ضمن این‌که در بابل سالن سینما آزادی به عنوان سالن سینمای مردمی به سالن‌های برگزاری جشنواره اضافه شد تا شهروندان بیشتری امکان تماشای فیلم‌های جشنواره وارش را داشته باشند.وی با بیان این‌که از همه مردم دعوت می‌کنیم تا در 3 شهر میزبان به تماشای فیلم‌های وارش بروند و از جشنواره حمایت کنند، افزود: اکران فیلم‌ها از ساعت 10 صبح آغاز می‌شود و تا 12 شب ادامه خواهد داشت. همه سانس‌ها نیز رایگان است. 

همچنین علاوه بر بخش‌های مسابقه ملی و بین‌المللی، ترنه‌وا، جنگل‌های هیرکانی، چشم‌انداز فیلم‌های مردم‌شناسی کشور آذربایجان و مرور فیلم‌های مردم‌شناسی استان گیلان، نمایش فیلم‌های بومی استاد «فرشاد فداییان» مستندساز باسابقه مازندرانی هم در برنامه اکران فیلم‌های وارش قرار دارد.


رکوردشکنی وارش

فراخوان این جشنواره ابتدای آذر منتشر و تا پایان بهمن بیش از 3 هزار فیلم به دبیرخانه جشنواره فرستاده شد که رکوردی برای جشنواره‌های سینمایی برگزار شده در استان‌های مختلف به حساب می‌آید. وارش نهم در 4 بخش مسابقه ملی، مسابقه بین‌الملل (میراث مشترک)، مسابقه ترنه‌وا مربوط به فرهنگ و جغرافیای مازندران و بخش ویژه نمایش فیلم‌هایی با محوریت جنگل‌های هیرکانی طراحی شد که آثار متعددی برای هر کدام از این بخش‌ها به جشنواره فرستاده شده است. دبیرخانه جشنواره 3 هزار و 341 فیلم دریافت کرد که نیمی از این آثار متعلق به فیلمسازان خارجی بود. هزار و 672 اثر از فیلمسازان داخلی و هزار و 669 فیلم از فیلمسازان خارجی به این جشنواره فرستاده شد. هزار و 201 فیلم مربوط به بخش مسابقه ملی، 243 فیلم مربوط به بخش ویژه جنگل‌های هیرکانی و 228 فیلم برای بخش ترنه‌وا به دبیرخانه وارش نهم ارسال شد. علاوه بر این بخش‌ها دو بخش دیگر نیز به صورت جنبی در جشنواره گنجانده شده که یکی مرور فیلم‌های مردم‌شناسی گیلان و دیگری چشم‌انداز فیلم‌های مردم‌شناسی آذربایجان است.

بیشترین آثار داخلی رسیده به جشنواره به ترتیب از تهران، مازندران، گیلان، اصفهان، قم و خوزستان است و در آثار خارجی هم فیلمسازان کشورهای روسیه، آذربایجان، ترکمنستان، قزاقستان، افغانستان و تاجیکستان بیشترین فیلم‌ها را به جشنواره فرستادند. وارش حتی مورد توجه برخی فیلمسازان کشورهایی مانند فرانسه و هلند و آلمان نیز قرار گرفت و آثاری از این کشورها به دبیرخانه جشنواره فرستاده شد.



فیلم‌های بخش نهایی

گروه انتخاب وارش نهم، 24 اثر شامل فیلم مستند، داستانی و پویانمایی را برای اکران در مرحله نهایی بخش «ترنه‌وا» انتخاب کردند و 8 فیلم هم برای بخش ویژه جنگل‌های هیرکانی انتخاب شد. 53 فیلم مستند، داستانی و پویانمایی برای بخش مسابقه ملی وارش نهم انتخاب شد. 24 فیلم نیز از 6 کشور ایران، تاجیکستان، افغانستان، آذربایجان، روسیه و قزاقستان به بخش مسابقه بین‌الملل (میراث مشترک) راه یافتند که از این تعداد 5 فیلم متعلق به فیلمسازان ایرانی است. برای هر کدام از بخش‌های چشم‌انداز مردم‌شناسی سینمای آذربایجان و همچنین مرور فیلم‌های مردم‌شناسی گیلان نیز 8 فیلم انتخاب شد.