فرهنگی
بی‌خانمانی یار مهربان در گرمی
شهرستان گرمی رتبه آخر استان به لحاظ سرانه فضای مطالعه را به خود اختصاص داده است
سیدمهدی حسینی| گرمی- خبرنگار:
شهرستان مرزی گرمی با قدمتی تاریخی و با جمعیتی بالغ بر ۷۶ هزار نفر از داشتن کتابخانه عمومی مستقل و کتابخانه مرکزی محروم است. طبق آمار اعلام‌شده از سوی اداره کل کتابخانه‌های عمومی استان اردبیل، شهرستان گرمی در رده آخر استان به لحاظ سرانه فضای مطالعه قرار گرفته است. این در حالی است که چندین مرکز آموزش عالی و حوزه علمیه در این شهر وجود دارد و ده‌ها نویسنده، مولف و شاعر صاحب اثر، دانشجویان و دانش‌آموزان این شهر همچنان برای احداث ساختمان کتابخانه چشم‌انتظار همت مسئولان هستند.
وضعیت تنها کتابخانه گرمی
از سال‌ها پیش تاکنون تنها کتابخانه عمومی گرمی در داخل ساختمان اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی این شهرستان به صورت موقت و اجاره‌ای، استقرار یافته و با داشتن مجموعه‌ای از کتب مختلف و البته نه به‌روز، در یک شیفت کاری پذیرای علاقه‌مندان به مطالعه است. مساله‌ای که موجب شده یاران یار مهربان در این شهر با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم کنند.
برای بازدید از این کتابخانه، سری به اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی گرمی زدیم و در وهله اول با محلی بسته مواجه شدیم؛ اتاقک‌هایی کوچک محل مطالعه برای برادران و خواهران را جدا کرده بود و به‌راحتی سروصدای محیط بیرون، به دلیل نبود عایق استاندارد، مطالعه‌‌کنندگان را آزار می‌داد. با همه مشکلات موجود تنها کتابخانه شهر گرمی جانمایی مناسبی هم ندارد و مدیر کل کتابخانه‌های عمومی استان نیز همیشه به وضعیت این کتابخانه انتقاد داشته و خواستار تسریع در برطرف کردن مشکلات این مرکز فرهنگی بوده است.
مشکل فعالیت تک‌شیفتی
یکی از شهروندان در انتقاد از کاهش ساعات کاری کتابخانه می‌گوید: بعد از مدت‌ها دوشیفته بودن، کتابخانه عمومی یک‌شیفته شده است که با توجه به حجم مراجعان باعث نارضایتی و مشکلات زیاد می‌شود.
«وحید بیداریان» با بیان این‌که این شهر نیازمند احداث یک کتابخانه مرکزی و مستقل است، عنوان می‌کند: مسئولان شهرستان در مرحله اول و بلند‌مدت باید برای احداث یک کتابخانه مستقل برنامه‌ریزی کنند اما پیش از آن نیاز داریم که مشکل تک‌شیفتی بودن کتابخانه فعلی برطرف شود. چراکه فصل امتحانات و حتی کنکور هم نزدیک است و دانشجویان و دانش‌آموزان نیاز به مکانی برای مطالعه در شیفت عصر هم دارند.
غیراستاندارد بودن فضای مطالعه
یکی از بانوانی که مشغول مطالعه در کتابخانه اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی است، هم می‌گوید: بسیاری از اعضای کتابخانه، دانشجویان و دانش‌آموزانی که از این مرکز استفاده می‌کنند از وضعیت نامناسب آن گلایه دارند. رطوبت موجود در دیوارها و سرو صداهایی که دائم در فضای کتابخانه وجود دارد، تمرکزمان را برهم می‌زند.
«شیوا بدرزاده» ادامه می‌دهد: این مکان سیستم گرمایشی و سرمایشی مناسبی هم ندارد و در طول زمستان سرما باعث آزار مراجعه‌کنندگان می‌شد. ساعات فعالیت آن هم آنقدر کم است که در برخی موارد حتی صندلی برای نشستن هم پیدا نمی‌شود. باید چاره‌ای برای افزایش ساعت‌های استفاده از این کتابخانه اندیشیده شود تا در آستانه کنکور مشکل داوطلبان کنکور این شهر هم برطرف شود.
وی به ضرورت اضافه شدن کتاب‌های جدید هم اشاره و عنوان می‌کند: کتابخوان‌های شهر در مراجعه به این کتابخانه با انبوه کتاب‌های تاریخ گذشته و قدیمی مواجه می‌شوند که هر چند برخی از آنها همچنان جذابیت خود را برای خوانندگان دارند اما علاقه‌مندان به کتاب دوست دارند منابع به‌روز را در این کتابخانه ببینند. به‌روزرسانی کتاب‌ها باعث شور و اشتیاق خواندن و مطالعه می‌شود. برخی از اعضای این کتابخانه، تمام کتاب‌های موجود را مطالعه کرده‌اند و دیگر انگیزه‌ای برای مراجعه مجدد ندارند.
وعده محقق‌نشده اختصاص زمین
یکی دیگر از اعضای کتابخانه شهرستان گرمی معتقد است با وجود قول‌ها و حرف‌های مسئولان شهرستان برای اختصاص زمین به کتابخانه مستقل، هیچ اقدام عملی از سوی آنها صورت نگرفته و تاکنون قدمی برای این کار برداشته نشده است.
«ولی فلاحی» ادامه می‌دهد: مسئولان بنای ساخت کتابخانه در گرمی را همیشه به عهده دیگری می‌اندازند. در تمام این سال‌ها آنها ساخت یک کتابخانه مجهز را به یکدیگر محول می‌کنند و همین پاسکاری‌ها باعث شده است که چندین سال در همین سالن نمور که بیشتر به انباری شباهت دارد کتابخوانان مشغول مطالعه باشند.
حل مشکل فعالیت شیفتی
«حسن اثباتی» رئیس اداره کتابخانه‌های عمومی شهرستان گرمی هم در مورد شیفت کاری کتابخانه این شهرستان اظهار می‌کند: به دلیل مشکل به‌وجودآمده در تامین نیرو، کتابخانه عمومی مدت محدودی به صورت تک‌شیفته دایر بود اما با هماهنگی همکاران شاغل در بخش‌های انگوت و بخش موران قرار است کتابخانه عمومی شهر گرمی تا پایان امتحانات کنکور سراسری به صورت دوشیفته به فعالیت خود ادامه دهد.
راهکاری برای افزایش سرانه فضای مطالعه
شهرستان مرزی گرمی با قدمتی برگرفته از دوره اشکانیان و داشتن مراکز آموزش عالی متعدد و ده‌ها نویسنده، مولف و شاعر صاحب اثر، تا به امروز فاقد حتی یک کتابخانه عمومی مستقل است. تنها کتابخانه عمومی گرمی در داخل ساختمان اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی این شهرستان از سال‌ها پیش به صورت موقت استقرار یافته است. کارشناسان فرهنگی، صاحبنظران حوزه کتاب و برخی از اعضای کتابخانه عمومی گرمی، نبود حتی یک کتابخانه مستقل در این شهر را با توجه به دایر بودن چندین کتابخانه و در حال احداث بودن چند ساختمان کتابخانه در شهرها و شهرستان‌های دیگر استان، نقص فرهنگی بزرگ و غفلتی غیرقابل کتمان برای شهرستان گرمی می‌دانند.
هر چند که احداث یک کتابخانه مستقل مرکزی در این شهرستان باید در اولویت مسئولان فرهنگی استان اردبیل قرار بگیرد اما در این میان استفاده از ظرفیت‌های موجود در مدارس و مساجد گرمی هم می‌تواند سنگینی سرانه فضای مطالعه در این شهرستان را کم کند. طی سال‌های گذشته تاکنون با توجه به توسعه کتابخانه‌های مدارس که به لحاظ رسالت اداره آموزش و پرورش، کار بسیار پسندیده‌ای است، جای خالی کتابخانه‌های مجهز به کتب مرجع، منبع و مطابق با نیازهای فکری و علمی روز، در شهر گرمی به‌شدت احساس می‌شود. از سوی دیگر راه‌اندازی کتابخانه‌های کوچک و مفید در ادارات، مساجد و برخی از اماکن عمومی به منظور استفاده مفید شهروندان هم جزو مواردی است که از دیدگاه مسئولان دور مانده و مورد غفلت واقع شده است.
تلاش برای بهبود سرانه فضای مطالعه
مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان اردبیل در مورد سرانه فضای مطالعه در استان اظهار می‌کند: میانگین سرانه فضای مطالعه در استان 1/3 متر مربع است. بیشترین سرانه فضای مطالعه در استان با 5/6 متر مربع به شهرستان کوثر و کمترین آن هم با 8/0 متر مربع به شهرستان گرمی تعلق دارد. «رباب عزیزخانی» با بیان این‌که سرانه فضای مطالعه کمتر از یک متر مربع آمار قابل قبولی نیست، اظهار می‌کند: در احداث کتابخانه‌ها نیازمند همکاری و توجه بیشتر مسئولان شهرستان هستیم تا با تخصیص اعتبار مناسب کتابخانه‌های مرکزی شهرستان‌ها راه‌اندازی شود و علاقه‌مندان به کتاب بتوانند در محیطی بهتر با یار مهربان انس گیرند. عزیزخانی می‌افزاید: مطمئنا کیفیت و کمیت سرانه فضای مطالعه در میزان سرانه مطالعه تاثیر مستقیم دارد و ما سعی می‌کنیم در همه شهرستان‌ها به‌ویژه شهرستان‌های محروم مانند گرمی این فضا را بهبود بخشیم.
در همینه زمینه :
