فشارکاهش تولید بر بازار لوازم خانگی

علی ابراهیمی/روزنامه‌نگار

مشکلات تأمین مواداولیه، کمبود قطعات و کاهش تیراژ تولید لوازم خانگی موجب کمبود، عرضه چندنرخی و سردرگمی مشتریان برای خرید یا تعمیر و تأمین قطعات این محصولات شده است.
به گزارش همشهری، کاهش تقاضا و تشدید رکود بازار در ماه‌های فروردین و اردیبهشت هر سال حرف نخست بازار لوازم خانگی است، اما از اواخر سال گذشته کاهش تیراژ تولید و عرضه این اقلام در بازار موجب تشدید کمبود، عرضه چندنرخی، رواج پدیده فروش پشت کارتی، افزایش قیمت و نایاب شدن قطعات یدکی شده است. علاوه بر آن انتشار اخباری مبنی بر استفاده از قطعات بی‌کیفیت درجه3 چینی در تولید برخی محصولات برندهای گمنام و در نهایت قطع همکاری و توقف تولید مشترک محصولات 2برند مشهور کره‌ای در ایران، زمینه التهاب بیشتر بازار و سودجویی برخی افراد را فراهم کرده است. در این شرایط اغلب خانوارها  نگهداری و تعمیر لوازم خانگی دست دوم را در دستور کار قرار داده‌اند؛ اما خانواده‌های نوعروسان برای تأمین جهیزیه فرزندان خود ناچار به پرداخت قیمت‌های نجومی برای خرید این اقلام هستند.

کمبود؛ بهانه‌ای برای فروش پشت کارتی 
اگر شما ازجمله افرادی هستید که برای خرید جهیزیه یا تأمین لوازم خانگی مورد نیاز منزلتان راهی سه‌راه امین حضور یا سایر فروشگاه‌های عرضه این اقلام برای خرید محصولی با برند و مدل خاصی شده‌اید، کمبود این اقلام در سطح عرضه را مشاهده کرده‌ و با پیگیری از فروشندگان با جواب منفی آنها مواجه شده‌اید، اما با اصرار بیشتر، همان فروشندگان وعده پیگیری از سایر همکاران خود را داده و بعد از چند تماس تلفنی، خبر خوش موجود بودن این کالا را اما با قیمت‌هایی به‌مراتب بالاتر از قیمت‌های رایج بازار اعلام می‌کند و مشتری نیز ناچار به پرداخت این مبلغ است؛ اگرچه وعده اینگونه فروشندگان برای تحویل بموقع محصول نیز هیچ‌گاه محقق نشده و مشتری مجبور به پیگیری چندباره کالا با مشخصاتی می‌شود که قبلا بهای آن را به‌طور کامل پرداخت کرده است. این امر موجب رواج پدیده «فروش پشت کارتی» در بازار لوازم خانگی شده است. علاوه بر آن اخباری مبنی بر عرضه برخی لوازم خانگی بی‌کیفیت برخی برندهای داخلی به‌خصوص در شهرستان‌ها مطرح شده و مشتریان پس از خرید مثلا یخچال فریزر با خرابی آن به‌دلیل استفاده از قطعات بی‌کیفیت روبه‌رو شده و برای دریافت خدمات پس از فروش با مشکل مواجه شده‌اند. این موضوع در بازار لوازم خانگی قاچاق «بانه‌ای» نیز مصداق دارد. یکی از مشتریان که تلویزیون رنگی متعلق به یکی از برندهای مشهور کره‌ای را خریداری کرده و به هنگام اسباب‌کشی صفحه نمایش آن شکسته بود، به خبرنگار همشهری اعلام کرد از 3ماه پیش منتظر تامین قطعه و تعمیر این تلویزیون هستم و در نهایت نیز نمایندگی این برند کره‌ای از نبود امکان تعمیر آن به‌دلیل کمبود قطعات خبر داد. 
گرچه هنوز فصل استفاده از لوازم یدکی سرمایشی مانند کولر گازی فرانرسیده اما عرضه این اقلام در بازار کم شده و شائبه‌هایی مبنی بر خرید اغلب کولرگازی اسپیلت موجود در سطح بازار توسط برخی افراد در زمستان سال گذشته و با احتمال ممنوعیت واردات این کالا مطرح است تا در بهار امسال و با افزایش تقاضا این کالا را به قیمت‌های بالاتری به مشتریان عرضه کنند.

تکذیب خروج برندهای کره‌ای
آشفته‌بازار لوازم خانگی در حالی است که برخی خبرها از قطع همکاری و خروج برندهای کره‌ای سامسونگ و ال‌جی از بازار ایران حکایت داشت. این خبرها واکنش شرکای خارجی این برندها را به‌دنبال داشت و یک مقام مسئول در شرکت سامسونگ در گفت‌وگو با همشهری با تکذیب خروج این برندهای کره‌ای لوازم خانگی از ایران اعلام کرد: تولیدکنندگان ایرانی همچنان در حال فعالیت برای تولید مشترک و عرضه لوازم خانگی با برخی برندهای کره‌ای هستند. گرچه اکنون شرکای کره‌ای با احتیاط بیشتری همکاری می‌کنند اما پس از دور تازه تحریم‌ها نیز مشغول بررسی سازوکارهایی برای ادامه فعالیت در ایران هستند. مدیرکل دفتر صنایع فلزی و لوازم خانگی وزارت صنعت نیز در گفت‌وگو با همشهری ضمن تکذیب خبر قطع همکاری و خروج برندهای سامسونگ و ال‌جی از صنعت لوازم خانگی ایران اعلام کرد: با مساعدت بانک مرکزی در زمینه امکان ثبت سفارش اعتباری قطعات، روند واردات مواداولیه و اجزا و قطعات لوازم خانگی برای تولید داخل این محصولات بهبود یافته است. 
عباس هاشمی افزود: برخی اجزا و قطعات و مواداولیه وارد شده و در تعامل با تولیدکنندگان ایرانی و شرکای کره‌ای به‌دنبال آن هستیم تا مابقی قطعات مورد نیاز تولید‌کنندگان را تامین کنیم. به‌رغم تحریم‌های آمریکا شرکای خارجی و تولید‌کنندگان ایرانی به‌شدت دنبال حفظ این ارتباط و تداوم همکاری هستند.


   بهبود روند تولید و کاهش سودجویی

مدیرکل دفتر صنایع فلزی و لوازم خانگی وزارت صنعت، کمبود قطعات و مواداولیه و عرضه لوازم خانگی را عامل سودجویی برخی عرضه‌کنندگان و فروشندگان این اقلام در بازار قلمداد کرد و گفت: در دوره کاهش تیراژ تولید، برخی فروشندگان، لوازم خانگی را با قیمت‌های بالاتری به مشتریان عرضه کردند اما اکنون مشکلات تامین مواداولیه و  قطعات با آغاز مجدد ثبت سفارش اعتباری طرف‌های ایرانی و کره‌ای مرتفع شده است. هاشمی افزود: کاهش عرضه، رشد تخلفات فروش و تنگناهای تامین قطعات یدکی لوازم خانگی به‌خاطر وقفه‌ای بود که در تامین مواداولیه اتفاق افتاده بود اما از ابتدای امسال محموله‌های جدید مواداولیه و اجزا و قطعات لوازم خانگی وارد کشور شده و محموله‌های دیگری نیز به‌زودی از راه می‌رسد که با این روند شاهد رشد عرضه و آرامش بازار خواهیم بود.