از طنز تلویزیونی تا کاخ ریاستجمهوری
ولادیمیر زلینسکی،کمدین سرشناس اوکراینی که هیچ تجربهای در دنیای سیاست ندارد، با آرای قاطع مردم بهعنوان رئیسجمهور کشورش انتخاب شد
مردم اوکراین، دلزده از فساد و وعدههای محققنشدنی سیاستمداران قدیمی کشورشان، با آرای بالا، سکان هدایت کشورشان را بهدست کمدینی سپردند که تجربهای در دنیای سیاست ندارد، اما از نظر مردم، روزنهای به دنیای پاک و جدید است.
ولادیمیر زلینسکی، در دور دوم انتخابات ریاستجمهوری اوکراین، 74درصد آرا را بهخود اختصاص داد و جانشین پترو پوروشنکو، رئیسجمهور فعلی کشورش شد که فقط 24درصد آرا را کسب کرد. این نتایج بعد از شمارش 95درصد آرا اعلام شد. با توجه به تعطیلات عید پاک در اوکراین، نتایج نهایی 30ماه آوریل (یک هفته دیگر) اعلام خواهد شد. به گزارش بیبیسی، زلینسکی که در دور اول هم دو برابر پوروشنکو رأی کسب کرده بود، بعد از اعلام نتایج، در جمع هوادارانش به مردم گفت: «هرگز شما را ناامید نمیکنم.» او همچنین در جمع هوادارانش در کیف گفت: «از همه شهروندانی که به من رأی دادند متشکرم. از آنهایی که به من رأی ندادند هم متشکرم. قول میدهم که گند نزنم.»
زلینسکی یهودی است و حالا اوکراین و اسرائیل، تنها نقاط دنیا هستند که رئیسجمهور و نخستوزیر آنها یهودی است.
جدی شدن یک کمدی محبوب
زلینسکی، با نقشآفرینی در یک برنامه تلویزیونی طنز در اوکراین به شهرت رسید. در این برنامه تلویزیونی که با نام «خادم ملت» پخش میشود، زلینسکی نقش یک معلم را بازی میکند که بهصورت اتفاقی، رئیسجمهور کشورش میشود. او با این روحیه طنز در کارزار انتخاباتیاش شرکت کرد و در انتخابات ریاستجمهوری، بیشتر از اینکه روی برنامهها و ایدههایش بپردازد، روی تفاوتهایش با دیگر نامزدها تمرکز کرد. چنین رویکردی، با انتقاد شدید رقبای او مواجه بود و پوروشنکو به مردم اوکراین درباره انتخاب زلینسکی هشدار داده بود. این هشدارها اما نظر مردم را تغییر نداد و او حالا بدون هیچ سابقه سیاسی و نظامی، فرمانده کل قوای کشوری است که یک بخشش را روسیه به خاک خود ضمیمه کرده و بخشهای دیگری از آن هم در دست جداییطلبان طرفدار روسیه است.
خشنودی روسها
در مقابل پوروشنکو که برگ برنده خود را در انتخابات، نزدیکی بیش از حدش به ناتو و غرب میدانست، زلینسکی قطعا گزینه بهتری برای روسها به شمار میرود. بلافاصله بعد از انتخاب او، دیمیتری مدودوف نخستوزیر روسیه، در پستی فیسبوکی ابراز امیدواری کرد روابط بین دو کشور گرمتر شود. به گزارش الجزیره، زلینسکی شاید همچون پوروشنکو روسیه را بزرگترین تهدید علیه کشورش نداند اما در مواضع علنیاش، ولادیمیر پوتین رئیسجمهور روسیه را مسئول جنگ پنج ساله در شرق اوکراین میداند. او همچنین خواستار این است که مسکو کریمه را که در سال2014 ضمیمه خاک خود کرده، به اوکراین بازگرداند. او یکشنبه، اعلام کرد که مذاکرات صلح با روسیه را با جدیت بیشتری پیگیری خواهد کرد.
امید به تغییرات داخلی
دلیل محبوبیت زلینسکی در میان مردم اوکراین، نه رویکردش در سیاست خارجی که وعدههایش در سیاست داخلی است. به گزارش نیویورک تایمز، بسیاری از رأیدهندگان، با انتخاب خود، نسبت به فساد گسترده در این کشور و بیعملی سیاستمداران قدیمی ازجمله پوروشنکو واکنش نشان دادهاند. وعدههای زلینسکی درباره پاک کردن فضای سیاسی اوکراین هم با استقبال زیادی مواجه شده است. او در تبلیغات انتخاباتی خود، با استفاده از پرسونای تلویزیونی خود، وعده داد که با فساد مبارزه کند و تسلط الیگارشها بر اوکراین را بشکند.
نقاط تاریک رئیسجمهور محبوب
زلینسکی در حالی از مبارزه با تسلط الیگارشها صحبت کرده که متهم است روابط نزدیکی با یکی از همین افراد دارد و به همینخاطر استقلالش زیر سؤال است. او در تلویزیونی فعالیت میکند که متعلق به ایهور کولومویسکی است؛ کولومویسکی که در تبعیدی خودخوانده در خارج از اوکراین زندگی میکند، یکی از مخالفان پوروشنکو بهشمار میرود. براساس برخی گزارشهای رسانهای، ارتباط زلینسکی و کولومویسکی، فراتر از این است و آنها تبادلهای تجاری هم با یکدیگر دارند. هر دو نفر اما تأکید کردهاند رابطهشان حرفهای است و چیزی فراتر از آن نیست. پوروشنکو هم که در انتخابات شکست سختی از زلینسکی خورد، بعد از نتایج انتخابات هشدار داد که «یک رئیسجمهور تازهکار» میتواند اوکراین را دوباره زیر نفوذ روسیه ببرد. او البته به رقیب خود تبریک گفت و اعلام کرد که دفترش را به زلینسکی تحویل خواهد داد اما از دنیای سیاست خداحافظی نخواهد کرد.
مکث
واکنشهای جهانی به پیروزی زلینسکی
بلافاصله بعد اعلام نتایج انتخابات ریاستجمهوری اوکراین، امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه و آندری دودا، رئیسجمهور لهستان در تماس تلفنی پیروزی زلینسکی را تبریک گفتند. جرمی هانت، وزیر امور خارجه انگلیس هم در توییتر، با اشاره به برنامه تلویزیونی زلینسکی نوشت: «حالا واقعا خادم ملت هستی.» دونالد تاسک، رئیس شورای اروپا هم به زلینسکی تبریک گفت و از «مصمم بودن اروپا برای ادامه حمایتش از اوکراین» خبر داد.