شهری
مترو قم امسال به بهره‌برداری می‌رسد
معاون شهردار قم: اقدامات ساختمانی فاز اول مترو تا نیمه نخست امسال تمام می‌شود
فاطمه امامی| قم- خبرنگار:
سال گذشته از مجموع 710 طرحی که پیش‌بینی شده بود، نیمی از آنها به مرحله اجرا رسید. 30 درصد از طرح‌های شهرداری قم ختم پیمان شدند. به این ترتیب از 5 پارکینگ طراحی شده هیچ کدام اجرا نشد و هیچ یک از 8 طرح ورزشگاه که قرار بود سال گذشته اجرا شود تکمیل نشده و نهضت آسفالت شهر به رکورد سال گذشته نرسید. از اینها مهم‌تر فاز اول خط A مترو که قرار بود سال 97 راه‌اندازی شود، معلوم نیست به سال 99 هم برسد. خط B هم فعلا اجرا نخواهد شد. تی بی ام احتمالا به جای رفتن به پردیسان برای حفاری خط B از قم خارج می‌شود و حتی برای تصمیم‌گیری فاز 2 خط A هم الان زود است.
اینها بخشی از واقعیت‌هایی است که معاون فنی و عمرانی شهردار قم درباره وضعیت سال گذشته مسائل عمرانی قم مطرح کرد. «علیرضا قاری قرآن» که به نظر می‌رسد این بار قدری صریح‌تر راجع مسائل عمرانی شهر صحبت کرد، بی‌ثباتی نرخ ارز و افزایش چند برابری آن را عامل ناتمام ماندن بسیاری از برنامه‌هایش برای شهر دانست.
قاری قرآن گفت: طبیعی است که وقتی تورم، نجومی بالا می‌رود، حجم اجرای طرح‌ها کاهش یابد. کلان‌شهرهای دیگر با وضعیت بدتری نسبت به قم روبه‌رو هستند. امسال هم به این دلیل که بودجه عمرانی شهرداری افزایشی پیدا نکرده، با قیمت‌های جدید، حجم کار باید کاهش قابل ملاحظه‌ای داشته باشد.
اتمام فاز اول مترو در نیمه نخست امسال
معاون شهردار قم معتقد است، این وضعیت برای ابرطرح‌‌هایی مانند مترو به دلیل ارزی بودن بخشی از طرح و مشکلات تحریم در کنار گرانی‌ها آزاردهنده‌تر است.
قاری قرآن اظهار کرد: برخی مدیران گفته بودند سال 97 فاز اول طرح مترو راه‌اندازی خواهد شد اما قول و قرار شهرداری با شورای فنی فقط تکمیل طرح بود و این‌که تا 98 به بهره‌برداری برسد. با این حال، اکنون در بخش ساختمانی 60 درصد کار به پایان رسیده است. البته مدیران شهرداری در گذشته قول راه‌اندازی این طرح در سال 96 را هم مطرح کرده بودند.
قاری قرآن وعده داد که اقدامات ساختمانی فاز اول تا پایان نیمه نخست سال 98 تمام می‌شود اما معضل تامین تجهیزات در شرایط تحریم به قوت خود باقی است.
معاون شهردار قم با اشاره به اتفاق‌هایی که در تأمین واگن مترو رخ داده است گفت: در حالت عادی اگر پول واگن را داشته باشیم و با چینی‌ها مذاکره کنیم، امروز که قرارداد را ببندیم حداقل 18 ماه طول می‌کشد تا واگن به قم بیاید اما ما با پشتیبانی رئیس مجلس شورای اسلامی، راه دیگری را انتخاب کردیم.
حمایت رئیس مجلس
قاری قرآن تأکید کرد: قراردادی در سال‌های گذشته در کشور بسته شده بود که 315 واگن برای 3 شهر اصفهان، تبریز و شیراز از محل درآمدهای نفتی کشورمان که در چین است، خریداری شود. با وزارت کشور جلسه‌ای داشتیم و پیشنهاد دادیم که به این قرارداد 25 درصد اضافه شود. قیمت هر واگن تحویل در قم 3/1 تا 5/1 میلیون یورو است اما قیمت قرارداد 870 هزار یورو بود. با این پیشنهاد توانستیم که با همین قیمت واگن را بگیریم.
وی افزود: برای این موضوع مصوبه هیأت دولت را هم گرفتیم و با حمایت دکتر لاریجانی الان 35 واگن برای ما تثبیت شده و در حال ساخت است و این‌که چه زمانی تحویل بگیریم بستگی به آمادگی ما دارد.
وی گفت: همین 35 واگن امروز هزار و 500 میلیارد تومان ارزش ریالی دارد که عدد قابل توجهی است.
معامله دو سر ضرر در مونوریل
وی درباره سرنوشت مونوریل هم اضافه کرد: سال 94 تصمیم گرفتیم که طرح مونوریل با همکاری دولت و شهرداری تا میدان مطهری تکمیل شود. از آن تاریخ با پیمانکار مذاکره کردیم و دو سال طول کشید تا امضاها را بگیریم اما شورای اسلامی شهر وارد شد و اعضای شورا نظر خاصی داشتند که در قالب طرح امکان‌پذیر نبود.
قاری قرآن ادامه داد: ما امضای اعضای شورای اسلامی شهر را می‌خواستیم، چراکه قرار بود بخشی از هزینه‌ها را شهرداری تامین کند اما اعضای شورا به این دلیل که بهره‌برداری از مونوریل کاملا مبهم است تصمیم گرفتند که شهرداری در این طرح هزینه‌ای نکند.وی معتقد است طبق قرارداد، این امکان که شهرداری در این طرح هزینه نکند، وجود ندارد.
معاون شهردار قم با اشاره به این‌که این معامله هر دو سرش ضرر است گفت: راه دیگر این است که ما ساکت بمانیم و دولت هم کاری نکند و پیمانکار سراغ مسائل حقوقی برود. در این روش ضرر چند برابری خواهیم کرد. ما با پیمانکاری طرف نیستیم که نسبت به منافع خودش آگاه نباشد و برای پیگیری حقوقی دست بسته باشد.
وی ادامه داد: در هر دو مورد شهرداری و دولت زیان خواهند کرد. راه سومی برای این موضوع نداریم و باید دنبال مسیری برویم که ضرر کمتری دارد.
قاری قرآن اظهار کرد: با وجود مخالفت شورای اسلامی شهر، جلسات مختلفی در سطح استان و نمایندگان برای مونوریل تشکیل شده و در نهایت همه به تصمیم سال 94 بازگشته‌اند.
وی با اشاره به این‌که منابع ارزی را دولت باید تامین کند، افزود: دو چیز باید تعیین شود؛ یکی میزان پول مورد نیاز برای تکمیل و دومی بازه زمانی است که در جلسه‌ای در دفتر دکتر لاریجانی تصمیم نهایی گرفته خواهد شد.
1500 میلیارد تومان برای هیچ!
به گفته معاون شهردار قم، عدد ارزی تکمیل مونوریل 20 میلیون یورو است و در بحث ریالی هم برآوردی که 3 سال پیش وجود داشته 60 میلیارد تومان است که آن هم تورم 120 درصدی را باید برای آن در نظر گرفت که حداقل 200 میلیارد نیاز دارد که شهرداری باید تأمین کند.با اعدادی که قاری قرآن گفته، تکمیل مونوریل 500 میلیارد تومان دیگر هزینه دارد. 200 میلیارد تومان هم در گذشته هزینه شده که ارزش الان آن تا هزار میلیارد تومان هم رسیده است. در واقع باید گفت 1500 میلیارد تومان هزینه برای هیچ! برای طرحی که حتی ارزش راه‌اندازی ندارد!
وی گفت: الان پیمانکار در بخش‌هایی کار کرده و ادعا دارد که پول نگرفته و از طرفی تجهیزاتی پیش پیمانکار است که پولش را از ما گرفته و تحویل ما نداده است. بخشی از این تجهیزات که با قیمت قبل خریداری شده می‌تواند در مترو
مصرف شود.همه این حرف و حدیث‌ها در حالی است که به گفته قاری قرآن، شهرداری اصلا قصد راه‌اندازی طرح را ندارد و همه تصمیمش در این زمینه تکمیل طرح برای خلاص شدن از تبعات حقوقی است. وی در عین حال تاکید کرد: ادامه طرح بعد از حرم مطهر دیگر هیچ محلی از اعراب ندارد و باید ستون‌های بعد از حرم جمع‌آوری شوند.
تأمین 4 هزار تن ریل
اتفاق خوب دیگری که معاون شهردار قم از آن صحبت کرد تأمین نزدیک به 4 هزار تن ریل برای مترو شهر قم بود. «علیرضا قاری قرآن» گفت: این هم یکی از اتفاق‌های عجیب دیگری بود که در مترو قم افتاد، چراکه ما با شرکت اتریشی قرار داشتیم اما به دلیل تحریم‌ها نتوانستیم از کارخانه تحویل بگیریم. به طور اتفاقی ریل‌های موجود در یکی از انبارهای بندرعباس را که مربوط به یک پیمانکار بود خریداری کردیم. نزدیک به 3 هزار تن دیگر هم قرارداد بستیم که وارد قم شود و با این حجم ریل نیاز کل خط برطرف می‌شود.
وی در پاسخ به سوالی درباره ادامه طرح مترو افزود: تصمیم‌گیری درباره فاز دو مترو بعد از فاز یک خواهد بود و خط B مترو فعلا اجرا نخواهد شد، چون دیگر نمی‌شود با این عددها شوخی کرد! به گفته قاری قرآن، خط دوم مترو قم با 15 کیلومتر فاصله بالای 10 هزار میلیارد تومان پول می‌خواهد. به همین دلیل حتی تی بی ام وارد مرحله حفاری تونل خط B نشد.
وی اظهار کرد: زمانی که مترو در قم شروع شده قیمت ساخت هر کیلومتر مترو، 50 میلیارد تومان بوده است. سال گذشته که قرارداد تعدیل شد کیلومتری 150 میلیارد تومان و امسال یک کیلومتر مترو بالای 400 میلیارد تومان پول می‌خواهد و دیگر نمی‌شود با روال‌های قبلی وارد این طرح‌ها شد.
قاری قرآن معتقد است این‌که در این شرایط اقتصادی یک خرج 10 هزار میلیارد تومانی روی دست دولت و مردم بگذاریم کار درستی نیست. معاون شهردار قم در پاسخ به سوالی درباره اقتصادی نبودن مترو در شرایط کنونی گفت: همه شهرها حتی مشهد تا سال‌های دور باید به مترو یارانه بدهند و در شهری مانند قم عدد یارانه بسیار بالا است. اگر قرار بود امروز خط اول مترو را شروع کنیم به نظرم اصلا نباید شروع می‌کردیم