انسانی که از دشواری راه نمی‌ترسد

دکتر محمدحسن مقیسه | مدرس دانشگاه و پژوهشگر فرهنگ و ادبیات:

افسانه‌سازی‌ و ساختن قهرمانان دست‌یافتنی، پساورد ذهن مــفــلـوک و پـس مـانـده  کـوته‌نظرانی است که نمی‌توانند درک کنند که به قابلیت رساندن استعدادهای نهفته‌ای که در وجود هر انسانی به ودیعه گذاشته شده، کاری است شگرف، اما نه ناممکن و اگر چنین شد، آن انسان، خارق‌العاده و افسانه‌ای نیست. نویسنده در «پرنده‌یی بنام آذرباد» ما را با پرنده‌ای آشنا می‌کند که همه خصوصیات یک انسان متعالی را داراست؛ انسانی که می‌خواهد به کمال برسد و در مسیر دشوارش از سختی‌ها نمی‌هراسد، جا نمی‌زند و عقب نمی‌نشیند؛ او به ما می‌آموزد که برای رسیدن به بلند مرتبگی باید جنگید، صبر داشت، آموزش دید، ایثار کرد، دست دیگران را گرفت و از خیلی چیزها گذشت؛ مثل خانه‌ای که به آن خو گرفته‌ای و دوستانی که به دیدارشان شاد می‌شوی و... . داستان کتاب با محتوایی برای پرکشیدن روح انسان از عرصه خاکی به آسمان بیداری، ما را با متن و هویتی آشنا می‌کند که برای برخی سال‌هاست گم شده است. این کتاب در 3 بخش فراهم آمده است که من بخش اول را «جسارت و اراده» نامیده‌ام؛ بخشی که دارای این مولفه‌هاست: مهاجرت از زندگی بسته و متداول، اعتنا نکردن به تلقین‌ها، شایعه‌ها و یأس‌پراکنی‌های اطرافیان، تصمیم جدی برای گذر از دوره تردید، نترسیدن از تغییر و پذیرفتن خطرات آن، تلاش برای هماهنگی و پذیرش شرایط و محیط جدید وتمرین و تمرکز در فراگیری آموزه‌های دشوار پیش رو.

مهم‌ترین نکته‌های بخش دوم که می‌توان بر آن عنوان «مهاجرت و کوشش» را نهاد، بدین شرح است: حس لذت آموزش به دیگران، در گذشتن از خطای همنوعان و گام نهادن در فضا و دنیای جدید.

و اما بخش سوم که بخش آخر است و به‌درستی می‌توان نام «تفکر و تعالی» را بر آن گذاشت، دربردارنده این صفات است: رسیدن به تعالی روحی و بالندگی فکر و ذهن، بروز استعدادها و نشان دادن هنر و توانمندی‌های جسمی، بازگشت پیروزمندانه به محیط قبلی با هدف ایجاد تحول در گروه متحجران معتاد به زندگی معمولی، فداکاری و ایثار برای رشد دیگران و...

داستان این کتاب کم‌حجم ولی پرمحتوا که به قلم «ریچارد باخ» و با ترجمه روان «سودابه پرتوی» بارها تجدید چاپ شده و به بازار نشر راه یافته، بسیار شبیه «ماهی سیاه کوچولو» است؛ با این تفاوت که این در دریا و آن دیگری در آسمان روایتگر تحول، حرکت متعالی و بالندگی فکری است.