آواربرداری از مقصران سیل درمجلس

4وزیر نیرو، کشور، جهادکشاورزی و راه و شهرسازی دیروز راهی خانه ملت شدند تا از میزان خسارت‌های ناشی از سیل‌های اخیر آواربرداری کنند و دلایل اصلی وقوع این بلای طبیعی را با نمایندگان در میان بگذارند. نمایندگان اما انگشت اتهام را به سوی دولت و به‌طور مشخص وزارت نیرو اشاره رفتند و گفتند نساختن سد سیاست اشتباهی بود که خسارت‌ها را دوچندان کرد. در این میان اما رئیس کمیسیون انرژی مجلس، رضا اردکانیان، وزیر نیرو را مقصر اعلام کرد و مدعی شد او به گزارش و هشدار دستگاه‌های امنیتی، توجه نکرده است. وزیر نیرو اما در مقام پاسخ تأکید کرد: آخرین پیش‌بینی بارش‌ها که ۹بهمن‌ماه پارسال به شورای آب ارائه شد حاکی از این بود که در 3ماه اسفند، فروردین و اردیبهشت شرایط عادی است.

اردکانیان خطاب به نمایندگان گفت: موضوع سیلاب مانند موضوع مدیریت آب میان‌بخشی است، ساده‌سازی‌ و توجه به یک بخش آن فرصت را از ما می‌گیرد. چالش دیگر بین نمایندگان و وزرا به دلایل تشدید خسارت‌های ناشی از سیل بود و عبدالرضا رحمانی‌فضلی، وزیر کشور در گزارش خود به مجلس گفت: در گزارش ستاد مدیریت بحران نیز تأکید شده بود باید سازمان هواشناسی را با امکانات و تجهیزات خوب و به روز مجهز کرد؛ زیرا اگر چنین اتفاقی نیفتد، خسارت 100برابری نسبت به تأمین هزینه پیش‌بینی به کشور تحمیل خواهد شد. او این را هم فاش کرد که در سال‌های طولانی ساخت و سازهای زیادی در مسیل‌ها صورت گرفته که تخریب آن از عهده دستگاه‌های اجرایی برنمی‌آید؛ مثلا در تهران درست بالای مسیل‌ها، برج‌های زیادی ساخته شده که حتی اگر تخریب نمی‌شود، باید پیش‌بینی لازم برای ایمنی آنها انجام شود. در پاسخ یکی از نمایندگان گزارش داد از سال89 مسئولان هواشناسی نسبت به نداشتن رادارهای هواشناسی اعلام وضعیت کرده بودند که اکنون در کشور 9مورد وجود دارد درصورتی‌که نیاز ما 24عدد است؛ جای این سؤال وجود دارد که چرا در طول این سال‌ها نیاز سازمان هواشناسی تامین نشده و چرا رئیس این سازمان برای ارائه گزارش و طرح درخواست خود به کمیسیون‌های تخصصی مجلس نیامده است؟

به‌گزارش همشهری، بی‌پاسخ ماندن ابهام‌ها و پرسش‌ها ممکن است برخی مسئولان را حتی قربانی سیل اخیر کند؛ به طوری که پای آنها به محاکم قضایی گشوده شود. به‌نظر می‌رسد تهیه یک گزارش مستقل و ملی از دلایل سیل می‌تواند واقعیت‌ها را شفاف کند؛ گزارشی که به‌نظر حسن روحانی، رئیس‌جمهور و رئیس شورای امنیت ملی فارغ از نگاه‌های بخشی‌گرایانه می‌تواند تیمی از کارشناسان و صاحب‌نظران خبره را مأمور کند تا یک گزارش ملی تهیه کنند تا به اطلاع افکار عمومی رسانده شود.

گزارش وزرا از خسارت‌ها
وزیر نیرو در گزارش خود به مجلس اعلام کرد: آخرین پیش‌بینی که ۹بهمن‌ماه پارسال در شورای‌عالی آب ارائه شد حاکی از این بود که در 3‌ماه اسفند، فروردین و اردیبهشت شرایط عادی است. اردکانیان با بیان اینکه فراموش نکنیم در حوزه‌هایی که سیل رخ داد به‌دلیل ظرفیت مخازن و حجم سیلاب‌ها شرایط نامناسبی برای پایین‌دست ایجاد شد، تأکید کرد: دستور رئیس‌جمهور برای تشکیل هیأت بررسی و تدوین گزارش سیل‌ها صادر شده است و سازمان‌های اجرایی توانسته‌اند در پاسخگویی به حادثه و بازگردانی شرایط به نحو مطلوبی عمل کنند.

او میزان خسارت وارد شده به شبکه‌های آب و برق استان‌های سیل‌زده را 2100میلیارد تومان اعلام کرد و در واکنش به انتقادها گفت: امیدواریم تا سال ۱۴۰۰، ۷۵هزار کیلومتر حریم بستر رودخانه‌ها تعیین شود. موضوع سیلاب همانند موضوع مدیریت آب میان‌بخشی است که  ساده‌سازی‌ و توجه به یک بخش آن فرصت را از ما می‌گیرد. به‌گفته وزیر نیرو، مدیریت ۱۰میلیارد مترمکعب آب ورودی به مخزن چند سد تنها با درایت و مدیریت در رهاسازی آب‌های ذخیره شده امکان‌پذیر بود.

علی لاریجانی، رئیس مجلس در پاسخ به درخواست وزیر نیرو گفت: درخصوص مسئله لایروبی رودخانه‌ها که جزو وظایف وزارت نیروست، با توجه به اینکه احتمالا ترسالی ادامه پیدا می‌کند، برنامه‌ای به مجلس ارائه کنید تا در سال آینده دچار مشکل نشوید.

دولت حریف ساخت و سازها نیست
عبدالرضا رحمانی‌فضلی، وزیر کشور گفت: در سال‌های طولانی ساخت و سازهای زیادی در مسیل‌ها صورت گرفته که تخریب آن از عهده دستگاه‌های اجرایی برنمی‌آید؛ مثلا در تهران درست بالای مسیل‌ها، برج‌های زیادی ساخته شده که حتی اگر تخریب نمی‌شود، باید پیش‌بینی لازم برای ایمنی آنها انجام شود. او در پاسخ به سؤال مسعود پزشکیان، نایب‌رئیس مجلس درخصوص برآورد خسارت سیل گفت: اگرچه خسارات در حال افزایش است اما تاکنون رقم 30 تا 35هزار میلیارد تومانی برای آن پیش‌بینی شده است.

خسارت بخش کشاورزی بیشتر شد
وزیر جهاد کشاورزی گفت: وقوع سیل ۱۳هزار میلیارد تومان خسارت به تولیدکنندگان زیربخش‌های مختلف بخش کشاورزی وارد کرده است. محمود حجتی با اشاره به اینکه 3هزار میلیارد تومان از کل خسارت‌های وارد شده به بخش کشاورزی، مربوط به کشت و صنعت‌های خوزستان است، گفت: در خوزستان همچنان آسیب می‌بینیم. او درباره 2استان گلستان و مازندران گفت: وقتی وقوع سیل در این استان‌ها را به‌دلیل بارش‌های بی‌سابقه ریشه‌یابی می‌کنیم و اینکه چرا این اتفاق افتاد، این پرسش مطرح می‌شود که آیا ما آمادگی لازم را برای هدایت آبی که فرود آمد در مسیرهای طبیعی خود داشتیم؟  که پاسخ منفی است. حجتی این را هم اضافه کرد: اکنون فصل برداشت گندم در استان خوزستان است و ۲۰۰هزار هکتار اراضی گندم از بین رفته و زیر گل و لای است و دیگر قابل بازیافت نیست.

روایت وزیر راه و شهرسازی
محمد اسلامی، وزیر راه و شهرسازی هم گزارش داد: بیش از ۱۴ هزار کیلومتر از راه‌های کشور اعم از راه‌های اصلی، فرعی و روستایی در ۶ هزار و ۸۰۰ نقطه کشور، بر اثر سیل دچار آسیب شد. به‌گفته او، سیلاب اخیر 3هزار و ۲۵۰ میلیارد تومان خسارت به راه‌ها، مسیرهای ریلی، ابنیه فنی و تاسیسات راه و شهرسازی وارد کرد.

وزیر راه و شهرسازی گفت: در سیلاب اخیر ۱۵۰ هزار واحد مسکونی در شهر و روستا دچار آسیب شد که ۵۰ هزار واحد نیازمند ساخت دوباره است و ۱۰۰واحد نیز باید تعمیر و بازسازی شود. او همچنین از بررسی طرح جانمایی شهرها و روستاها در حریم رودخانه‌ها در نشست شورای‌عالی راه و شهرسازی خبر داد و گفت: طرح‌های جامع معماری و شهرسازی که قبلا مطرح بوده مورد بازنگری قرار می‌گیرند تا ببینیم تا چه میزان عدم‌انطباق دارند و باید در مفروضات مهندسی مورد بازنگری قرار گیرند.

محور انتقادهای نمایندگان چه بود؟
شمس‌الله شریعت‌نژاد، عضو کمیسیون کشاورزی: متأسفانه بی‌دقتی‌ها در ساخت‌و‌سازها و تعیین بستر و حریم رودخانه‌ها سبب شده حجم خسارات سیل افزایش یابد. مجلس باید اختیارات بیشتری را به وزارت نیرو دهد تا با کمترین تأخیر به لایروبی رودخانه‌ها بپردازد.

فرهاد تجری، نماینده قصرشیرین: متأسفانه تعطیلی پروژه‌های سدسازی طی چند سال گذشته، سیاست وزارت نیرو بود که باید در آن تجدیدنظر کنند.

حسین سلیمانی، نماینده کنگاور: مسئولان به جای اینکه سد بسازند، ساخت سد را رها کردند و سیل به جان زندگی مردم و دشت‌‎های زیبا افتاد و خسارت فراوانی وارد شد.

فریدون حسنوند، رئیس کمیسیون انرژی مجلس: مقامات امنیتی در هفته اول بهمن‌ماه97 به رئیس‌جمهور نامه‌ای بر مبنای وقوع سیل و اتفاقات ناگوار احتمالی آن نوشتند. رئیس‌جمهور نیز به وزیر نیرو ارجاع داده و اردکانیان نوشت که ملاحظه شد اما هیچ اقدامی نکرد. اگر اینها صحت دارد، متهم ردیف اول وزیر نیرو و زیرمجموعه ایشان است.

نبی هزارجریبی، نماینده گرگان و آق‌قلا: مافیای آب در کشور بیداد می‌کند و پرورش ماهی باعث شد تا آب سدها رهاسازی نشود. باید برای همیشه پرورش ماهی در سدها ممنوع شود. خواسته ما از دعوت وزرا شناسایی مقصرین و برخورد با آنهاست.

حمید بنایی، عضو کمیسیون عمران: از سال89 مسئولان هواشناسی نسبت به نداشتن رادارهای هواشناسی اعلام وضعیت کرده بودند که اکنون در کشور 9مورد وجود دارد درصورتی که نیاز ما 24عدد است؛ چرا در طول این سال‌ها نیاز سازمان هواشناسی تامین نشده و چرا رئیس این سازمان برای ارائه گزارش و طرح درخواست خود به کمیسیون‌های تخصصی مجلس نیامده است.

حیدرعلی عابدی، نماینده اصفهان: وزارت نیرو باید امروز پاسخگو باشد که چرا 65درصد سد زاینده‌رود خالی است اما آب به سمت خلیج‌فارس آزاد شده است. وزارت نیرو باید در موضوع سد بهشت‌آباد و سایر سدهای ذخیره‌سازی‌ استان اصفهان به‌درستی عمل کند و تسلیم جوسازی‌ها نشود.

 تصمیم سران نظام درباره بیمه حوادث طبیعی
در جلسه روز گذشته شورای‌عالی هماهنگی اقتصادی که با حضور سران قوای سه گانه برگزار شد، موضوع اختصاص منابع لازم برای جبران خسارات وارده به سیل‌زدگان ازجمله استفاده از منابع صندوق توسعه ملی مورد بررسی قرار گرفت و تصمیمات مقتضی اتخاذ شد. شورای‌عالی در بخش دیگری از بررسی‌های خود لزوم دسترسی حداکثری مردم به بیمه حوادث طبیعی را مورد بررسی قرار داده و در جهت اختصاص منابع کافی در این زمینه پیشنهادهای لازم را مورد بررسی و تصویب قرار داد. همشهری 18فروردین‌ماه امسال گزارش داده بود: لایحه ایجاد صندوق بیمه همگانی حوادث طبیعی بین دولت، مجلس و البته شورای نگهبان پاس‌کاری می‌شود و در این میان البته مردم هستند که هزینه سنگین ناشی از وقوع این بلاها را می‌پردازند و امکانات و منابع مالی دولت برای جبران این خسارت‌ها کافی نیست. چالش بین مجلس و شورای نگهبان بر سر لایحه‌ سوم خرداد1390 پیشنهاد شده توسط دولت وقت باعث شده تا به تازگی غلامرضا سلیمانی، رئیس‌کل بیمه مرکزی اعلام کند: لایحه تشکیل این صندوق بار دیگر در دولت در حال بررسی است و بعد از نهایی‌شدن به مجلس تقدیم می‌شود و تصویب آن نگرانی مردم در چنین شرایطی را به حداقل می‌رساند.

      علی لاریجانی خطاب به وزیر نیرو: لایروبی رودخانه‌ها از وظایف وزارت نیروست. با توجه به اینکه احتمالا ترسالی ادامه پیدا می‌کند برنامه‌ای به مجلس ارائه کنید تا در سال آینده دچار مشکل نشوید