حالا خورشید
چرا «حالا خورشید» تبدیل به پر بیننده‌ترین برنامه صبحگاهی تلویزیون شده ؟
چالش محترمانه
سعیده نیک‌اختر:
خیلی‌ها روز خود را با «حالا خورشید» شروع می‌کنند؛ برنامه «تاک شو»ای که هر روز، ساعت هفت صبح روی آنتن می‌رود و بیشتر از دو ساعت هم طول می‌کشد. این برنامه با اجرای رضا رشیدپور از بهار پارسال روی آنتن رفته و حالا بعد از یک سال و نیم تبدیل به یکی از پربیننده‌ترین برنامه‌های گفتوگو محور شده است. آنچه این برنامه را به پرمخاطب‌ترین برنامه روز تبدیل کرده اعتبار و تجربه رشیدپور در کنار عوامل متعدد دیگری است که قصد داریم آنها را بررسی کنیم. نظیر موفقیت این برنامه صبحگاهی گفتوگو محور را حدود 10 سال قبل، در برنامه‌ای مثل «مردم ایران سلام» با اجرای محمدرضا شهیدی‌فرد هم شاهد بودیم. حالا خورشید بعد از یک دوره فترت برنامه‌های صبحگاهی توانسته جایگاهش را بین مردم باز کند. نکته عمده این محبوبیت همراه شدن مجری با افکار عمومی و حفظ احترام مهمان است که رشیدپور در هردو مورد تبحر دارد. طبعا موفقیت یک برنامه نتیجه موفقیت و همکاری تیمی از عوامل همسو و همفکر است که برای دیده شدن تلاش می‌کنند. بیایید ببینیم موفقیت حالا خورشید به چه عواملی وابسته است.
به مهمان احترام بگذار
رضا رشیدپور 42ساله مجری حالا خورشید است. او که اصالتا آذری است، دانش‌آموخته دو رشته عمران و کارگردانی است و از سیمای تبریز کارش را آغاز کرد. 33ساله بود که کارش را در شبکه تهران آغاز کرد و در یک سال، برنامه‌های گفتوگو محور مثلث، شب شیشه‌ای، عبور شیشه‌ای و مثلث شیشه‌ای را اجرا کرد که به‌خاطر گفتوگوهای چالشی با مهمانانش، مورد استقبال مردم واقع شد. او بعد‌ها در شبکه اصفهانی زنده‌رود اجرا کرد. دید در شب و صفر - صفر از دیگر برنامه‌های اجرا شده توسط اوست. سال 93عینک آفتابی را در شبکه تازه تاسیس نسیم، کارگردانی و اجرا کرد و سال 95 با برنامه حالا خورشید پرتوان وارد شبکه سه شد. برنامه‌ای که به سرعت مورد توجه قرار گرفت. طوری که برنامه‌های دیگر صبحگاهی کنار زده شد و صبح شبکه سه را پر بیننده کرد. رمز محبوبیت رشیدپور، تجربه و دانش او از مسائل روز است. به‌خاطر تجربه‌ای که در شیوه گفتارش دارد متین و سنجیده حرف می‌زند و از کلمات تند و تیز، شتاب‌زده استفاده نمی‌کند. در کنار همه اینها با مردم و افکار عمومی همراه شده و از هیجانات آنی دوری می‌کند. در واقع به نوعی خود کنترلی در کلام و رفتار رشید پور وجود دارد که او را از دیگر مجری‌های بی‌تجربه جدا می‌کند. نکته‌ای که در برنامه تاک شو بسیار اهمیت دارد، احترام به مهمان است که عمدتا مجری‌های جوان از پس آن برنمی‌آیند. رشیدپور برای مهمانانش احترام خاصی قائل است و می‌داند هنگامی که مهمان مستاصل می‌شود چطور از او دفاع کرده و بحث را جمع و جور کند و نتیجه دلخواه را از گفتوگو بگیرد. ضمن اینکه رشیدپور سعی می‌کند بحث را به سمتی هدایت کند که از هر نوع قضاوت و پیش‌داوری به دور بوده و نتیجه‌گیری را به‌خود مردم بسپارد. با این روش هم مهمان را به چالش می‌کشد هم به او احترام می‌گذارد و چند پله به شخصیت و حضورش اعتبار می‌دهد. به همین‌خاطر است کسی ابایی ندارد جلوی دوربین رشیدپور بنشیند و پاسخگو باشد. در واقع اجرای سنجیده و حساب شده رشیدپور از نکات مهم دیده شدن حالا خورشید است.
تنوع موضوعات
حالا خورشید در اصل یک مجله خبری- فرهنگی است که با هدف بالا بردن سطح آگاهی مردم ساخته شده. نگاه ژورنالیستی تیم اتاق فکر حالاخورشید باعث شده برنامه بخش‌های قابل توجه و متنوعی داشته باشد؛ به‌طوری که در طول 130 دقیقه برنامه، مخاطب منتظر پخش بعدی برنامه بماند. در بخش روزنامه‌ها، علاوه بر خواندن تیترهای مهم روزنامه‌های همان روز، بعضی از اخبار مهم هم تحلیل کوتاه می‌شوند. هر روز یک مهمان به برنامه دعوت می‌شود که درباره موضوع همان روز با او صحبت می‌شود. بخش چراغ زرد هم به‌خاطر بررسی خبرهای حاشیه‌ای و پیگیری تلفنی از مسئولان مورد توجه مردم است. در واقع مخاطب منتظر جواب‌دهی مسئول مربوط به مشکلات است و همین برایش جذاب است. بخش بیلبورد برنامه، افراد خبر‌ساز را در 24ساعت گذشته معرفی و مقداری درباره رویدادها صحبت می‌کند. بورس ایده یکی از بخش‌هایی است که در آن ایده‌های نو مطرح شده و منتظر سرمایه‌گذار می‌مانند. کارنامه هم هر روز به یک شخصیت سیاسی می‌پردازد و به آنها نمره می‌دهد. بخش هنری ورزشی هم طرفدار زیادی دارد و اغلب به اخبار و حواشی چهره‌های معروف این دو حوزه می‌پردازد. بخش پیشخوان هم از بخش‌های طنز حالاخورشید است که رشیدپور با اخبار داغ روز شوخی می‌کند.
سوالات چالشی؛ آنچه مخاطب می‌خواهد
این بخش در حوزه تخصصی مجری است. رشیدپور می‌تواند محترمانه مهمانش را به چالش بکشد. در واقع رشیدپور اول بحث خودمانی و به زبان عامه مردم موضوع روز را مطرح می‌کند و سپس با زیرکی، مهمان یا فرد مسئول را مورد خطاب قرار می‌دهد و نرم نرمک با سلاح دانشی که از قبل آماده کرده به مهمان یورش می‌برد. مردم هم که منتظر این لحظه هستند، از این حمله حساب شده لذت می‌برند و منتظر پاسخگویی مهمان یا مسئول مربوطه می‌مانند. اغلب با مسئولان ارتباط تلفنی برقرار می‌شود و رشیدپور تلفنی مواضع خود را مطرح می‌کند. حتی اگر پاسخگویی وجود نداشته باشد رشیدپور سؤالاتش را رو به دوربین مطرح می‌کند. مثالش سؤالاتی درباره تأخیر پروازهای فرودگاه مهرآباد و خرید و فروش تجهیزات باندهای پرواز بود که هفته گذشته آنها را رو به دوربین مطرح کرد و از مسئولان سؤال کرد؛ چرا این مسائل را برای مردم شفاف‌سازی نمی‌کنند؟
استفاده از دکور گرم؛ به نگاه‌ها احترام بگذار
دکور به لحاظ بصری بسیار مهم است. دکور یک برنامه صبحگاهی باید پر از نشاط و انرژی باشد. دکور حالا خورشید با انتخاب یک رنگ گرم مثل نارنجی توانسته رنگ‌های هارمونی مثل قرمز و زرد را هم به آن اضافه کرده و باعث جذب مخاطب شود. لوگوی برنامه هم با همین رنگ و حرف « ح » در میانه کادر مشخص شده است. وجود گل در استودیو هم تأثیر خوبی دارد حس تازگی می‌بخشد و ناخودآگاه بیننده بوی خوش گل را حس می‌کند. معمولا روی میز مجری یک سبد گل دیده می‌شود. در کنار اهمیت دکور، پوشش خود مجری کمک زیادی به دیده شدن می‌کند. لباس‌هایی مناسب فصل با رنگ‌های متنوع و شاد می‌تواند ذائقه بیننده را تحریک کند. در مورد پوشش لباس‌های رشیدپور شایعاتی وجود داشت مبنی بر اینکه او یک اتاق 40متری پر از لباس‌های غیرتکراری برای اجراهایش دارد. حتی اگر این شایعه درست باشد، جالب توجه است. طبیعی است کسی که هر روز جلوی دوربین می‌رود به خوراک بصری مخاطب اهمیت بدهد.
تعامل با مردم
حالا خورشید یک برنامه زنده است. نه به این خاطر که مستقیم پخش می‌شود بلکه به‌خاطر ارتباط و تعامل‌اش با مردم. یکی از بخش‌های مهم برنامه ارسال نظرات مردم به‌صورت کامنت، زیر عکس‌هایی است که در فضای مجازی پخش می‌شود. فردای روز ارسال عکس، کامنت‌های مردم به‌طور زنده در برنامه خوانده می‌شود. اگر در گذشته، مردم هفته‌ها منتظر می‌ماندند تا نامه‌شان در برنامه خوانده شود، حالا در کسری از روز و ساعت این اتفاق می‌افتد. این حاصل تلاش و پویایی عوامل برنامه است که به مردم انگیزه می‌دهد.
فعالیت در فضای مجازی ؛ به‌دنبال کامنت باش
حالا خورشید غیراز اینکه از طریق کامنت‌ها با مردم در ارتباط است، نقش فعالی در فضای مجازی دارد. عوامل این برنامه مدام در حال رصد کردن اتفاقات در فضای مجازی هستند و آخرین اخبار و حواشی را صبح زود روی آنتن می‌برند. صبحگاهی بودن برنامه هم خودش شانس بزرگی است که می‌تواند اول صبح اخبار مهم فضای مجازی را به اطلاع مردم برساند. در کنار اینها، به‌نظر می‌رسد یک تیم مختص انتشار بخش‌های انتخابی از برنامه مثل اتفاقات، سوتی‌ها و بحث‌های مهم و جنجالی، در فضای مجازی است. قبل از اینکه کاربران دست به‌کار شوند، تیم اقدام می‌کند و بخش‌های جالب و مورد استقبال را منتشر می‌کند که این خودش به دیده شدن برنامه غیراز ساعت روی آنتن کمک زیادی می‌کند. شاید خیلی‌ها در ساعت پخش برنامه سر کار باشند اما به واسطه همین پست‌های کوتاه در فضای مجازی از مهم‌ترین بحث روز برنامه مطلع می‌شوند.
زبان مردم؛ انتخاب زاویه درست
عموما بین چهره‌های شناخته شده و مردم فاصله‌ای وجود دارد که مانع همفکری آنها می‌شود، اما مجری و تیم اتاق فکر حالا خورشید این فاصله را کم کرده است. موضوعات مطرح شده و زاویه دید نسبت به مشکلات مردم طوری انتخاب شده که خط فکری برنامه با مردم را همسو کرده است؛ مثلا اگر قرار است از گرانی اجناس صحبت شود زاویه نگاه برنامه، قشر متوسط مردم است. اگر موضوع روز پارتی بازی در استخدام‌های ادارات دولتی و انتصاب‌های بی‌جاست، خط مشی برنامه این است که مجری زبان انتقاد مردم جامعه باشد نه اینکه نمک به زخم مردم بپاشد. با این شیوه، اعتماد مردم به برنامه بیشتر شده و ضمن نشستن پای برنامه، تعامل و همکاری بیشتری با برنامه دارند. بهترین شیوه تبلیغ یک برنامه تبلیغ دهان به دهان است که خیلی در دیده شدن یک برنامه تلویزیونی تأثیر دارد.
پخش از شبکه سه؛ پخش از شبکه جوان
شبکه سه، شبکه جوان است. شبکه‌ای پویا که وظیفه‌اش سرگرم کردن جوان‌هاست. همین رویکرد شبکه سه باعث شده، سریال‌های طنز مثل، برنامه‌های گفت‌و‌گومحور چالشی و مسابقات سرگرم‌کننده در این شبکه روی آنتن بروند. این شبکه سابقه پخش برنامه جنجالی مثل نود را به‌مدت 18سال روی آنتن دارد. شبکه پخش‌کننده در دیده شدن یک برنامه مهم است. ذهنیتی که مردم از یک شبکه و برنامه‌های دیگرش دارند باعث می‌شود به دیگر برنامه‌های آن هم اعتماد کنند.
آشنایی با ممنوعیت‌ها؛ جولان روی خط قرمز
تیم اتاق فکر حالا خورشید، خط قرمز‌های جامعه و تلویزیون را خوب تشخیص می‌دهد و از آنها عبور نمی‌کند. ضمن گفتوگوهای چالشی و نگاه انتقادآمیزی که دارد، حد را نگه می‌دارد. تجربه اجراهای قبلی رشیدپور در لحن و اجرای جسارت آمیز و صراحت گویی‌اش تأثیر داشته و از طرفی می‌داند اجازه دارد تا کجای خط‌های قرمز حرکت کند. اجرای یک برنامه چالشی و انتقادگر درست مثل نشستن روی صندلی مقابل رئیس‌جمهور است. مجری از یک طرف نماینده و زبان انتقادآمیز مردم جامعه است و از طرفی فاصله بسیار کمی با رئیس‌جمهور دارد. مجری حواس‌اش هست که بقای این گفتوگو با رعایت فاصله ایمنی امکان پذیر است. لازمه کنترل چنین گفت‌و‌گو‌هایی داشتن دانش لازم است. رشیدپور در حالا خورشید با دست پر می‌آید. اتاق فکر برنامه با دانشی بیش از حد دانش عموم، نسبت به مسائل نگاه انتقادآمیز دارد و در هر برنامه سعی در شفاف‌سازی امور دارد.
در همینه زمینه :
