برای داشتن یک کسبوکار خانگی چه توانایی و دانشهایی مهم است؟
تار و پود موفقیت در دست شما
نیلوفر ذوالفقاری
سالانه هزاران نفر در کشورمان تصمیم میگیرند یک کسبوکار برای خود راهاندازی کنند اما بعد از 24 ماه، کمتر از 2درصد این افراد به یک درآمد پایدار و ارزشمند دست پیدا میکنند. بقیه افراد یا کسبوکار خود را تعطیل میکنند یا در آن تغییرات عمدهای بهوجود میآورند و از نقطه صفر دوباره کسبوکاری را آغاز میکنند. هیچکدام از کسانی که با زحمت و امید فراوان قدم در این راه میگذارند، نمیخواهند با ناامیدی و دست خالی به بن بست برسند. اما از یاد بردن اصول مهم موفقیت یک کسب و کار خانگی باعث میشود به ناچار دوباره بیکار شوند. در این شماره از صفحه چرتکه، علیرضا احدی، پژوهشگر و مدرس کسبوکارهای خانگی قصد دارد به ما یاد بدهد چهکار کنیم تا بین آن 2درصد صاحبان موفق کسبوکار خانگی و کوچک قرار بگیریم؟
خودشناسی؛ برگ برنده
تمام صاحبان کسبوکارهای موفق
قبل از هر کاری باید روی خودتان کار و روی حیاتیترین وجه شخصیت و مغزتان شناخت پیدا کنید. منظور از شناخت در قدم اول با منابع مالی، مهارتها و ایدههایتان ارتباطی ندارد. ابتدا با مهمترین قسمت شخصیت شما و سازنده برند کسبوکارتان سر و کار داریم. مهمترین قسمت، نگرش و دیدگاهتان است. افرادی که این دو جنبه مهم را پرورش داده و در وجودشان رشد میدهند بیشک بزرگترین برندههای بازی کسبوکار هستند. کافی است در گام اول یک فرد مثبتاندیش و در گام دوم یک فرد یادگیرنده باشید. وقتی میگوییم مثبتاندیش منظورمان بیپروایی در اعتماد کردن یا رفتار سادهلوحانه نیست بلکه اینطور وقتها باید انسانی هوشمند با نگاهی مثبت به آینده و امیدوار به موفقیت را تصور کنید. بعد از مثبتاندیشی در ادامه کار، مهمترین لازمه صاحبان کسبوکار موفق، داشتن روحیه یادگیری است.
افرادی که علاقهمندند تا مرتبا در معرض آموزشهای جدیدتر و کاملتر قرار بگیرند حتما با گذر زمان پیشرفت مداومی را تجربه میکنند. چنین افرادی یادگیری را سرمایهگذاری میدانند، نه هزینه. یادگیری باعث میشود شما از رقبایتان بهراحتی پیش بیفتید. هر مهارت و دانشی که در این دنیا وجود دارد بهطور مرتب به وسیله خبرگان و پیشروهای آن حوزه در حال رشد است. هر کسبوکاری، ترکیبی از مهارتها و دانشهایی در حوزههای مختلف است. در نتیجه کسانی که مدام به دانش روز آن مهارت مسلط میشوند از همکاران و رقبای خود پیش میافتند.
شعار تمام کارگاههای آموزشی و سمینارهای موفقیت در راهاندازی کسب و کار خانگی این است: یادگیری یک سرمایهگذاری است نه هزینه. بنابراین افزایش اطلاعات و دانش را دستکم نگیرید، مطالعه کنید، جستوجوگر باشید و از افراد پیشرو و موفق در کسب و کارتان الگوبرداری کنید.
برای موفقیت کسبوکارهای کوچک
چه چیزهایی لازم است؟
بیشتر مخاطبان در مواجهه با این سؤال که «برای موفقیت کسبوکارهای کوچک چه چیزهایی لازم است؟» چند جواب مشترک دارند. گروه بزرگ و پرتعدادی معتقدند منابع مالی مهمترین ابزار موفقیت یک کسبوکار است، گروه دوم اعتقاد دارند داشتن یک مهارت یا ایده خاص مهم است و عده کمی هم بر این باورند که مهمترین عامل موفقیت یک کسبوکار کوچک و خانگی، منابع فیزیکی یا امکانات است. اما جواب همه این افراد یک جمله بسیار مهم است. قبل از اینکه بدانید برای موفق بودن در کسب و کار خود باید چه ابزار و مهارتهایی داشته باشید این جمله را بهخاطر بسپارید: موفقیت مجموعهای از کارهای کوچک، درست و بهموقع و شکست مجموعهای از تصمیمهای کوچک غلط، کارهای نادرست و بیموقع است. این جمله را بهخاطر بسپارید تا برویم سراغ یادگیری مؤلفههایی که داشتن آنها برای یک کسبوکار کوچک یا خانگی الزامی است تا به بنبست نرسد.
سبقت از رقیبان
برای یادگیری این کارها کمتر از 3ماه وقت لازم است.
اگر کسی این 12گام را فرا بگیرد میتوان تضمین کرد هر کسبوکاری را به موفقیت میرساند. کسبوکارهای خانگی و کوچک فعال در بازار امروز از این دانشها بیبهره هستند و شما با کمی وقت گذاشتن میتوانید مثل تندر از آنها سبقت بگیرید. شعار موفقیت خود را هرگز فراموش نکنید:
«یادگیری سرمایهگذاری است نه هزینه».
افرادی در کسبوکارهای کوچک موفق میشوند
که کارهای کوچک را درست و بهموقع انجام دهند.
صفحه چرتکه آماده است تا پاسخگوی سؤالات شما در زمینه کسبوکارهای خانگی و کوچک باشد. بنابراین میتوانید سؤالات خود را از طریق روزنامه یا با مراجعه به صفحه اینستاگرام علیرضا احدی مطرح و پاسخ خود را دریافت کنید.
نمونه موفق
شوق یادگیری و پیشرفت
بنیامین ابراهیم 29ساله ساکن تهران نمونه موفق این هفته چرتکه است. 11سالگی نقطه عطف زندگی بنیامین شد. ورشکستگی پدر در بازار تهران بنیامین نوجوان را با واژه نیاز آشنا کرد و بنیامین در کنار پدر وارد دنیای کار شد تا بخشی از بار زندگی سخت و جدید خانواده را به دوش بکشد. نوجوان قصه ما از ماستبندی گرفته تا تراشکاری را تجربه کرده است. کار و تحصیل همزمان خاطره روزهای نوجوانی اوست. جوانی بنیامین با رونق گرفتن دنیای کامپیوتر و اینترنت در ایران مصادف میشود بنابراین بنیامین بخشی از حقوق خود را به عشق خریدن کامپیوتر پسانداز میکند و بالاخره بعد از 2سال آرزوی دیرینهاش محقق میشود. این جعبه شگفتانگیز او را علاقهمند به تحصیل در این زمینه میکند. حالا بنیامین، آن پسر جوان عاشق کامپیوتر، فارغالتحصیل ict شده و در شرکت ISP (خدماتدهنده اینترنت) که یکی از دوستانش صاحب و مدیرعامل آن است استخدام میشود اما بنیامین آرزوهای بزرگی دارد، او برای کارمندی ساخته نشده است. بنیامین در شرایطی که نیاز به درآمد دارد دل را به دریا زده و از شرکت خارج میشود. بعد از مدتی مطالعه درزمینه کسبوکار و شرکت در چند دوره آموزشی نخستین سایت تخصصی مرجع در زمینه فرش و گلیم را با نام «زیلومه» راهاندازی میکند. هماکنون زیلومه تخصصیترین مرجع آموزشی در زمینه فرش است؛ اما این پایان کار بنیامین نبوده است. بازهم روح یادگیرنده و اندیشه مثبت، او را به سمت ایدههای نو سوق میدهد. ارزهای دیجیتال واژهای است که به او چشمک میزند. 6ماه مطالعه و شرکت در یک دوره تخصصی از تصمیمات ارزشمند این جوان تلاشگر است. حالا بنیامین ابراهیم علاوه بر زیلومه یک فارم تولید ارزهای دیجیتال در زیرزمین خانه پدری دارد و در حال کسب درآمد است. او نمونه بارز یک انسان یادگیرنده با نگرش مثبت است که تلاش کرده هر روز سراغ دانش به روز برود و اطلاعات خود را تازه کند.
بخش اول
طراحی
کسبوکار و محصول
گام اول
ترکیب مهارت و ایده
در گام اول باید بدانید که امروزه تسلط به یک مهارت، رمز موفقیت برای یک کسبوکار خانگی یا کوچک نیست. البته که در گام اول شما باید یک مهارت در شاخهای از هنر یا فنون را بلد باشید؛ آن هم مهارتی که به آن عشق میورزید، دوستش دارید و از حل کردن چالشهای مواجهه با آن لذت میبرید. اما در ادامه شما باید مهارت خود را با یک ایده نو و جذاب ترکیب کنید. صبر کنید هنوز کارداریم! خب حالا بعد از ترکیب این مهارت با ایده جذاب باید آن را در قالب یک کسبوکار طراحی کنید. اجرا کردن همین گام اول گاهی خیلی زود اتفاق میافتد و گاهی ماهها زمان میبرد. دلیلش هم وجود تفاوت بین تجربیات و دانش افراد است. افرادی بر اثر تجربیات گذشته ذهنشان درگیر ایدهای است و به مهارتی تسلط دارند که با ایدهشان گره میخورد ولی عدهای دیگر باید با مطالعه موارد مشابه یا مشاهده صاحبان کسبوکارهایی که با مهارت مشابه آنها کار را آغاز کردهاند، به یک طرح مناسب دست پیدا کنند. بنابراین داشتن هر کدام از 2 ویژگی مهم مهارت و ایده به تنهایی کافی نیست و برای اینکه مطمئن و محکم قدم بردارید، باید ترکیب این دو را ایجاد کنید.
گام دوم
جزئیات محصول
در گام دوم بعد از طراحی کسبوکار، مهمترین اقدام خلق محصول با توجه به تمام جزئیات آن است. شاید برای خیلی از افراد این مطالب تازگی داشته و عجیب باشد اما اگر میخواهید گامهایتان یکی بعد از دیگری محکم و استوار برداشته شود باید به همین روش پیش بروید. جزئیات در کسب و کار اصلا بیاهمیت نیستند و نباید نادیده گرفته شوند. وقتی صحبت از جزئیات محصول میکنیم نکات بسیاری وجود دارد؛ مواردی مانند مزیتهای محصول نسبت به محصولات مشابه، بستهبندی، بهای تمامشده، اعتبار محصول، مجوزهای لازم و... . درنظر گرفتن همه این جزئیات باعث میشود در تولید محصول حسابشده قدم بردارید.
گام سوم
مشتریان و مصرفکنندهها
در این گام شما باید برای فروش محصول 2 کار مهم انجام دهید؛ شناسایی مشتریان و مصرفکنندههای جزئی و کلی و خلق مشتریان و مصرفکنندهها. بله خلق! دنیای امروز مانند دهههای پیشین نیست که با تبلیغات ارزان و آسان به مشتریانتان دست پیدا کنید. امروزه حتی شرکتهای بزرگ دیگر تبلیغات تلویزیونی را کنار گذاشتهاند. مردم بسیار سختتر انتخاب میکنند و بهدنبال مزیتی فراتر از محصولات دیگر هستند. پس کار سختتر شده اما کافی است با دانش و خلاقیت عمل کنید تا محصولی که تولید کردهاید برای مشتریان جذابیت داشته باشد و از طرف دیگر بتوانید توجه افراد را به آن جلب کنید تا به مشتریان شما تبدیل شوند.
بخش دوم
مدیریت کسبوکار
گام چهارم
معرفی کسبوکار و محصول
در گام چهارم شما باید فرا بگیرید محصولتان را با بالاترین کیفیت ممکن به مشتریان و مصرفکنندهها نشان دهید؛ تصویری خارقالعاده و اثرگذار. تصویری که جزئیات محصول را در نهایت زیبایی و جذابیت به تصویر بکشد میتواند بقیه را به خرید تشویق کند. پس یاد بگیرید از چه راههایی میتوانید ویژگیهای مثبت و متفاوت محصول خود را پیش چشم مخاطب خود به نمایش بگذارید؛ مثلا تلاش کنید با موبایل از محصولات خانگی عکسهای حرفهای تهیه کنید. البته این کافی نیست. دنیای امروز دنیای ارتباطات است. شبکههای اجتماعی مناسب را شناسایی کنید و در آنها یک پروفایل یا صفحه اختصاصی داشته باشید. شیوه ارتباطات هم با گذر زمان تغییر کرده و باید یاد بگیرید همگام با آن قدم بردارید. امروز دیگر برای صاحبان کسبوکارهای کوچک داشتن یک پست الکترونیک از الزامات است؛ چرا که بخش مهمی از نامهنگاریها و پیگیریها از این طریق اتفاق میافتد. حساب شخصی خود در فضای اینترنت را فعال کرده و از پست الکترونیک خود برای برقراری ارتباط با افراد استفاده کنید.
گام پنجم
بازار اینترنتی
بخش مهمی از بازارهای فروش محصولات خانگی در دنیای اینترنت وجود دارند. قدیمهای نهچندان دور با 2تا بلیت اتوبوس به بازار بزرگ شهرتان میرفتید اما آن روزها گذشته و امروزه میتوانید بزرگترین بازارهای خریدوفروش محصولات خانگی را با داشتن 2گیگ اینترنت زیرپا بگذارید. بازارهای زیادی در این زمینه وجود دارد که در وبسایت تواناشو آنها را معرفی کردهایم. یاد بگیرید با کدهای ussd هم کارکنید؛ همان ستاره مربعهای معروف. در این فضا امکانات زیادی بهصورت اختصاصی در اختیار شما قرار میگیرد. از سامانههای پیامکی غافل نشوید چرا که این سامانهها هنوز طرفداران خودشان را دارند و هر روز با امکانات جدیدی هم در اختیارتان قرار میگیرند.
گام ششم
هنر تبلیغ
هنر تبلیغنویسی را هرکسی بلد نیست، حتی صاحبان کسبوکارهای بزرگ گاهی اشتباهات فاحشی در این زمینه دارند. یاد بگیرید برای کانال تلگرام و پستهای اینستاگرام خود چگونه تبلیغهای جذاب و مؤثر بنویسید. یاد گرفتن تهیه متن اثرگذار و برانگیزاننده در تبلیغات چاپی و اینترنتی یک موضوع مهم است. شاید با همین کار بتوانید توجه مخاطبی را که خیلی گذری با محصول شما آشنا شده جلب کنید و اشتیاق او را برای خرید برانگیزید.
گام هفتم
نامگذاری مناسب
نکتهای که اکثر صاحبان کسبوکارهای کوچک و خانگی نسبت به آن بیتوجه هستند، نامگذاری کسبوکارشان است. نامها هویت ما هستند و در مورد کسب و کارها اگر نامی کشش و جذابیت نداشته باشد طبیعی است که در یاد نمیماند. همانگونه که برای نامگذاری فرزندمان وقت میگذاریم و بهدنبال یک نام خاص، زیبا و معنیدار میگردیم، برای کسبوکارمان نیز باید همین مقدار حساسیت داشته باشیم. با چاشنی خلاقیت میتوانیم نام مرتبط با محصول خود را طوری انتخاب کنیم که در ابتدا کنجکاوی و توجه مخاطب را برانگیزد و در ادامه در ذهن او باقی بماند. بعد از انتخاب نام باید یاد بگیرید برای این کسبوکار یک لوگو طراحی کنید. خوشبختانه این کار سختی نیست و برای انجام آن هم اپلیکیشنهای مختلفی وجود دارد و هم با آموزشهای آماده در وبسایت تواناشو میتوانید با نرمافزارهای طراحی، یک لوگوی شخصی بسازید. این نکته را هم درنظر داشته باشید که به هرحال بهتر است یاد بگیرید از هزینههایتان در بخشهای مختلف بکاهید. یکی از این هزینههای اضافی که هیچوقت هم مورد رضایت شما نیست طراحی تبلیغات چاپی و اینترنتی است. مگر اینکه این کار را به یک فرد یا تیم حرفهای بسپارید که حتما برای شما هزینه زیادی خواهد داشت. با کمی وقت گذاشتن میتوانید یاد بگیرید چگونه یک تراکت، پوستر و کاتالوگ برای محصولات و کسبوکارتان طراحی کنید.
گام هشتم
تقویم شخصی بسازید
تلاش کنید یک تقویم کسبوکار برای خودتان بسازید. تمام مناسبتها و نکات مهم کسبوکار باید در این تقویم ثبت شود. یاد بگیرید یک برنامه زمانبندی کسبوکار تهیه کنید. جدول هزینههایتان را طراحی کنید، هزینههای ثابت و متغیر را در این جدول یادداشت کنید. بدانید که چگونه باید از دفتر کل استفاده کنید. این دفتر آنقدر مهم است که در یک بزنگاه شغلی میتواند گره از کارتان باز کند. یکی از مواردی که حتماً باید فرابگیرید نحوه معامله با فروشندگان مواداولیه کسبوکارتان است. جزئیات زیادی در این زمینه وجود دارد که میتواند شما را به قله موفقیت ببرد یا خداییناکرده به زمین بزند. تا اینجا شما برای طراحی و مدیریت کسبوکار مواردی را یاد گرفتید. در ادامه باید به بخش بسیار مهمتری بپردازیم.
بخش سوم
فروش و توسعه کسبوکار
گام نهم
فن فروش
در این گام باید به یادگیری مسائل مهمی مانند فنون فروش بپردازید. تکنیکهای فروش حضوری، تلفنی و اینترنتی هر کدام در جای خود بسیار مهم هستند. یاد بگیرید برای کسبوکارتان استراتژی بنویسید و براساس همان استراتژی جلو بروید. تلاش کنید از مشتریهایتان دوستان وفادار بسازید. دوستان وفادار علاوه بر اینکه خودشان بهراحتی از شما خرید میکنند، مشتریان دیگری را هم با اعتمادسازی به سراغ شما میفرستند. بنابراین بعد از هر فروش بهسادگی از مشتری نگذرید. با مشتریتان در ارتباط باشید (البته زیادهروی نکنید)، از آنها بخواهید نظرشان را درباره محصول بگویند و در ادامه پیشنهادهایشان را بهکار بگیرید.
گام دهم
بازاریابی عصبی
در یکی از گزارشهای قبلی صفحه چرتکه بازاریابی عصبی را یاد گرفتیم. بهطور جدی برای یادگیری و تمرین آن وقت بگذارید. هنگام حرف زدن با مشتریان دیالوگهایتان را ضبط کنید و بعدا سر حوصله گوش کنید. البته طبیعی است که در جلسات اول از خودتان ناراضی خواهید بود ولی کمکم طرز صحبت خود را اصلاح میکنید. ارزانترین مراکز چاپ و تهیه تبلیغات را شناسایی و با آنها همکاری کنید. هر آنچه را که باعث آسیب به کسبوکارتان میشود شناسایی و خودتان را برای مقابله با آن آماده کنید.
گام یازدهم
ویترین بچینید
یکی از بزرگترین اشکالات کسبوکارهای کوچک، رفتار غیرحرفهای در بازارچهها و نمایشگاههای فصلی و مناسبتی است. نحوه چیدمان و طراحی غرفه اهمیت زیادی در جذب مخاطب و وادار کردن او به ایستادن مقابل محصولات شما دارد. یاد بگیرید بهجای تکمحصول چگونه یک پکیج محصول به مشتریان پیشنهاد بدهید و با مهارتهای اینچنینی، فروش خود را روزبهروز بیشتر کنید. بازارچهها و نمایشگاههای فصلی فرصتهای موقتی فروش محصول هستند که میتوانند با نکتهسنجی و مهارت، مسیر را برای رسیدن به فرصت فروش دائمی هموار کنند.
گام دوازدهم
طرح تجاری
خب حالا بعد از انجام این کارها وقت آن رسیده یاد بگیرید چگونه به کسبوکارتان رسمیت ببخشید. تهیه و تنظیم طرح تجاری یکی از آن کارهایی است که باید یاد بگیرید خودتان انجام دهید. چرا؟ چون تمام مجوزها، وامها و حمایتهای معنوی و مالی با داشتن بسته طرح تجاری و ارائه به مراکز مختلف انجام میگیرد. نوشتن طرح تجاری کسبوکار برای کسبوکارهای کوچک کمی سخت است. افراد بسیاری هستند که پول هنگفتی میگیرند و این طرح تجاری را با اشتباهات فراوان برای شما مینویسند اما شما بهراحتی میتوانید با تهیه کتاب آموزشی این مهارت را فرابگیرید. هماکنون کتابهای مختلفی در این زمینه به چاپ رسیده است که با یک جستوجو در اینترنت میتوانید آنها را مرور و تهیه کنید.