تخریب‌های انسانی، عامل بروز سیل

 عضو هیأت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری گفت: مقصر اصلی بروز خسارات فراوان سیل‌های اخیر خود انسان است؛ زیرا عدم‌آینده‌نگری و نیز کم‌توجهی به منابع طبیعی باعث شده تا رحمت‌‌های الهی اکنون به نقمت تبدیل و از آن به‌عنوان بلای طبیعی یاد شود؛ درصورتی که هیچ عارضه طبیعی‌ای نمی‌تواند به‌عنوان مقصر این پدیده‌ها باشد.
سیدرمضان موسوی در گفت‌وگو با ایسنا، تجاوز به حریم رودها و دره‌ها و ایجاد موانع بر سر مسیر اصلی آب را دلیل اصلی وقوع سیلاب و افزایش خسارات ناشی از آن دانست و افزود: رودخانه‌ها و آبراه‌ها، گذرگاه‌های جمع‌آوری و عبور آب در ارتفاعات و کوهستان‌ها، مجاری هدایت آب‌های سطحی و نزولات جوی به پایین‌دست هستند که با اندک تصرف و تجاوز در حریم آنها مسیر طبیعی حرکت آب دستخوش دگرگونی خواهد شد.

این استاد زمین شناسی با اعلام اینکه سیلاب، جاری شدن آب‌های ناشی از بارش بیش از حد در محدوده‌ای غیر از مسیر اصلی و عادی آبراه و رود است، تصریح کرد: اقلیم و آب و هوای کره‌زمین به‌نحوی است که در یک دوره زمانی مشخص تکرار شده و خشکسالی و سیلاب به‌صورت پریودیک (Periodic) عمل می‌کند.
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری با بیان اینکه در تمام دنیا مسیر و محدوده اصلی رودها شناسایی و پهنه‌بندی می‌شود، خاطرنشان کرد: در دنیای توسعه‌یافته امروز با اعمال پهنه‌بندی حق و حقوق و نیز محدوده طبیعی مانور رودخانه‌ها مغتنم شمرده می‌شود و چنانچه دخالت و تجاوزی به حریم آبراه‌ها انجام شود بلافاصله حذف و رفع شده و فضا برای مسیر اصلی آزاد و باز گذاشته خواهد شد.
موسوی با بیان اینکه اکثر شهرها و روستاهای کشور در کنار رودخانه‌ها ایجاد شده و در طرفین رودها گسترش پیدا کرده‌اند، تأکید کرد: اعمال توسعه و افزایش کاربری برای فعالیت و زندگی بشر با تجاوز ظالمانه به حریم رودها باعث شده تا سیلاب‌هایی با دوره بازگشت چندصد ساله که جزو رفتار طبیعی رودخانه است، خسارات فراوانی به ارمغان بیاورد.

دو راهکار برای رفع تجاوز
استاد دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری خواستار مشخص شدن حدود رودخانه‌ها و دره‌ها شد و تأکید کرد: باید با استفاده از آخرین تکنولوژی ماهواره‌ای، علوم جغرافیا و GIS و نیز مهندسی کاربردی، محدوده رودها و میزان تجاوزات مشخص شده و بلافاصله رفع تخلف و تجاوز انجام گیرد.
موسوی با تأکید بر ترمیم زخم‌هایی که بر بدنه طبیعت وارد شده است، گفت: عمیق شدن و افزایش شیب دره‌ها و نیز فرسایش و کنده شدن بستر آنها زخم‌هایی است که باید با اجرای عملیات مکانیکی، بایومکانیکی و بایولوژیکی ترمیم شده و التیام پیدا کند تا با بارش‌های بعدی این جراحات عمیق‌تر نشوند.

نابودی جنگل‌ها؛ دلیل دیگر افزایش خسارات ناشی از سیل
این استاد دانشگاه با انتقاد از تجاوز انسان به عرصه‌های طبیعی به‌ویژه جنگل‌ها و نیز قطع درختان جنگلی و تبدیل عرصه‌های منابع طبیعی به زمین‌های مزروعی گفت: لخت شدن زمین‌ها در مناطق جنگلی سبب تشدید ایجاد رواناب حاصل از بارش و در نتیجه وقوع سیلاب شده که در نهایت موجب رانش، لغزش و زمین لغزه می‌شود.موسوی، تبدیل عرصه‌های جنگلی به روستا و مزارع را مصداقی از عدم‌رفتار نامناسب با طبیعت دانست و خاطرنشان کرد: خالی بودن زمین از پوشش گیاهی باعث ایجاد رواناب همراه با رانش و فرسایش خاک شده که در نتیجه این آب‌ها باعث ایجاد رسوب پشت سدهای گران‌قیمت کشور می‌شود و حجم آب پشت آنها را کاهش می‌دهد.