پرسه در مه

سمیرا مصطفی‌نژاد

نام جاده فیروزکوه، قدیمی‌ترین جاده منتهی به مازندران، برای بسیاری از عاشقان سفر تنها یک تصویر نفسگیر را زنده می‌کند؛ تلاش برای سبقت‌گرفتن از یک کامیون آلوده و دودزا برای رسیدن به کامیون بعدی؛ تلاشی که تا مقصد ادامه دارد؛ انگار سفر از میان جاده 252کیلومتری فیروزکوه ماراتنی باشد که بیشتر شرکت‌کننده‌هایش کامیون‌های بزرگ و بدمنظر هستند. دلیلش این است که کامیون‌ها و ماشین‌آلات سنگین به‌دلیل بالابودن حجم ترافیک دیگر جاده‌ها، فیروزکوه را برای ورود به استان مازندران انتخاب می‌کنند و همین موضوع می‌تواند عمل به اصل «جاده مقصد است» را برای مسافران دشوار سازد؛ زیرا هرچه تغییر سرعت بدهی، سبقت بگیری یا توقف کنی، همیشه کامیونی برای سبقت گرفتن وجود دارد. اما نباید اجازه داد این وضعیت باعث نادیده گرفته‌شدن واقعیت‌های زیبای جاده فیروزکوه شود. این جاده مقاصد مشخصی دارد، از بومهن، فیروزکوه، پل‌سفید و قائمشهر می‌گذرد و به مقاصدی مانند بابلسر، ساری، بهشهر و بندرترکمن می‌رسد. اما در این‌میان نیز راه‌های فرعی‌ای وجود دارد که هریک به طبیعتی آرام و زیبا منتهی می‌شوند که می‌توانند برای عکاسی، ‌شب‌ماندن و یا گشت‌و‌گذار بسیار جذاب باشند.


کمپینگ

در مسیر فیروزکوه، به شرط مساعدبودن آب و هوا، نقاط مناسب کمپینگ بسیارند؛ روستای چرات در مسیر آلاشت، پارک جنگلی جوارم، دریاچه شورمست، ‌چورت و باداب سورت؛ اما شاید جذاب‌ترین مناطق برای کمپینگ، ‌حاشیه رودنمرود در روستای هرانده و همچنین جنگل ارفع‌ده باشد؛ جنگلی در ارتفاع 1500متری از سطح دریا که دریاچه‌ای به نام پراو نیز در حوالی آن به جذابیت‌های منطقه افزوده‌است.


رستوران

غذاهای محلی باکیفیت یکی از اصلی‌ترین جاذبه‌های گردشگری در هر نقطه‌ای از جهان است و بهترین منبع برای یافتن رستورانی قابل‌اعتماد در جاده،توجه به توصیه دیگر مسافران است. اگرچه رستوران‌های فراوانی در مسیر جاده وجود دارد، اما پرطرفدارترین خوراکی جاده فیروزکوه، ‌آش دوغی است که دکان‌ها و مغازه‌های کوچک و بزرگ، در گردنه گدوک می‌فروشند. محبوبیت آش‌های این منطقه، آن را به یکی از جاذبه‌های گردشگری فیروزکوه تبدیل کرده‌است.


طبیعت و موقعیت‌های تاریخی

 یکی از مشهورترین بناهای تاریخی در مسیر جاده که از نظر تاریخی و معماری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، پل راه‌آهن ورسک است که در ارتفاع 110متری دره‌ای در ارتفاعات روستای ورسک در 27کیلومتری شهر پل‌سفید واقع شده است. پل شاه‌عباسی واقع در روستای ورسک و برج باستانی لاجیم را نیز نباید از لیست نقاط تاریخی این مسیر جا انداخت. علاوه بر این نقاط تاریخی، آبشار‌های ورسک، سله‌بن، ولیلا و گزو و همچنین 4 غار طبیعی به نام‌های رودافشان، بورنیک، اسپهبدخورشید و زنگیان بخش‌هایی از طبیعت زیبا در مسیر فیروزکوه به شمار می‌روند که ارزش گشت‌وگذار را دارند.


نقطه‌های پرخطر

گردنه گدوک را شاید بتوان خطرناک‌ترین منطقه‌ جاده فیروزکوه دانست، زیرا این منطقه تقریبا در تمام طول سال مه‌آلود است و در نتیجه دید برای رانندگان ناکافی است. توجه به هشدارهای پلیس و استفاده از علائم مخصوص ترافیکی شبرنگ می‌تواند تا حدودی از خطرات این منطقه بکاهد، اما به‌طور کل شرایط آب‌و‌هوایی ارتباطی مستقیم با امنیت بخش‌های کوهستانی جاده فیروزکوه دارد.


جایی برای عکاسی

تنوع مناطق طبیعی و تاریخی که در مسیر جاده فیروزکوه نام برده ‌شدند، می‌توانند برای عکاسان جذاب و پرهیجان باشند، زیرا علاوه بر طبیعت رنگارنگ در فصل‌های بهار تا پاییز و بافت‌های تاریخی و روستایی، آسمان تاریک و خالی از آلودگی نوری در ارتفاعات می‌تواند فضای مناسبی را برای عکاسی در شب ایجاد کند. در کنار تمامی این جاذبه‌ها، نباید تک‌درخت مشهور جاده را فراموش کرد؛ درختی تنها در محاصره میان تپه‌هایی خالی از درخت که در نقطه‌ای میان شهر دماوند و شهر فیروزکوه از زمین روئیده است و تنهایی و زیبایی‌اش محسورکننده‌است.


موسیقی پیشنهادی مسیر

فارغ از سلیقه‌ای‌بودن موسیقی انتخابی برای جاده، از آنجا که جاده فیروزکوه بیشتر در فصل‌های بهار و تابستان پرمسافر و گاهی پرترافیک می‌شود، گوش دادن به موسیقی کلاسیک، به‌ویژه در بخش‌های پرترافیک جاده می‌تواند به جذابیت سفر بیفزاید، زیرا علاوه براینکه استرس ترافیک را از بین می‌برد، تلفیق طبیعت سرسبز با قطعاتی از موسیقی کلاسیک، مثل چهار فصل ویوالدی، مناظر پیش‌رو را رویایی‌تر خواهد کرد.

یادداشت

کله‌قندی‌های شگفت‌انگیز
هدا عربشاهی

جاده‌ها 2 دسته‌اند؛ بعضی فقط ساخته‌ شده‌اند که تو را به‌مقصد برسانند و بعضی‌ دیگر آمده‌اند که همسفرت شوند. در این جاده‌ها، اگر بخواهی، راه مهم‌تر از مقصد می‌شود؛ راهی که چشم تو را روی عجایبی که شاید نخواسته بودی ببینی باز می‌کند. جاده 79یا به زبان امروزی‌تر «جاده فیروزکوه» از همان جاده‌هایی است که اگر دل به دلش بدهی تو را می‌برد به روزگاری که نه فقط تاریخ انسان که تاریخ زمین را ساخته‌اند؛ در این جاده می‌توان از سازه‌های شگفت‌انگیز کله‌قندی نزدیک روستای سیمین‌دشت فیروزکوه و دریاچه آهنک لذت برد. فقط کافی است که به جاده خاکی زد و کمتر به مقصد فکر کرد. این سازندهای کله‌قندی و کوه‌های رنگارنگی که کمی جلوتر از آنها خودنمایی می‌کنند، جلوه‌ زیبای بخش کوچکی از تکاملی هستند که مادر زمین در طول حیات 5/4میلیارد ساله‌اش در این خطه پشت سر گذاشته است. در این مسیر تماشایی از تاریخ هم نباید غافل شد زیرا این جاده با «سه خط طلایی» و «پل ورسک» برگ مهمی از تاریخ ریلی ایران را ورق می‌زند. به ورسک که می‌رسید از داخل روستا پلی می‌بینید که در ارتفاع 110متری دو کوه را به‌هم وصل کرده است؛  پلی که وینستون چرچیل درطول جنگ جهانی دوم از آن باعنوان «پل پیروزی» یاد کرد. پس اگر جاده 79 را برای رسیدن به دریا در پیش‌ گرفتید، بدانید دریا منتظر شما می‌ماند، راه را هم دریابید.