سقوط، باتأخیر

سرنوشت قهرمانی این فصل لیگ برتر، به نام‌های زیادی گره خورده است. پرسپولیس، سپاهان، استقلال، تراکتورسازی و پدیده مشهد، تیم‌هایی هستند که همچنان در رقابت برای بردن جام به‌سرمی‌برند و امیدوارند فصل را در ایده‌آل‌ترین ارتفاع ممکن به پایان برسانند. پایین جدول لیگ اما نام‌های زیادی به‌عنوان کاندیداهای سقوط احتمالی به‌دسته اول مطرح نمی‌شوند. برخلاف فصل گذشته که 3تیم در منطقه سقوط آن قرار گرفتند، در این فصل تنها 2تیم از لیگ برتر به رقابت‌های دسته اول فوتبال ایران خواهند رفت و به‌نظر می‌رسد حدس‌زدن نام این دو تیم، کار چندان دشواری نخواهد بود. استقلال خوزستان در 21بازی گذشته لیگ برتر هجدهم، 16امتیاز تصاحب کرده اما 6 امتیاز را با حکم فیفا از دست داده و حالا تنها با 10امتیاز در آخرین رده جدول دیده می‌شود. فاصله این تیم با آخرین تیم خارج از منطقه سقوط یعنی نفت مسجدسلیمان، 8امتیاز است. سپیدرود رشت نیز که به لطف کسر امتیاز از استقلال خوزستان توانسته از قعرنشینی فرار کند، در این فصل فقط 13امتیاز کسب کرده و با این روند، بعید به‌نظر می‌رسد که شانس چندانی برای بقا در لیگ برتر داشته باشد. هر دو تیم در فصل گذشته نیز از گزینه‌های احتمالی سقوط بودند و به‌نظر می‌رسد این اتفاق، با «تأخیر» یکساله برای آنها رخ خواهد داد.
شاید تنها یک «معجزه» بزرگ بتواند هر یک از این دو تیم را در جدول لیگ برتر حفظ کند. با وجود این بدون تردید آنها در فصل آینده نیز شرایط خوبی را سپری نمی‌کنند و دوباره به حال امروز، دچار می‌شوند. مشکل سپیدرود و استقلال خوزستان، ریشه‌ای‌تر از آن است که با چند نتیجه خوب به فراموشی سپرده شود. هر دو تیم در نگاه اول، با مصائب شدید مالی دست و پنجه نرم می‌کنند. سپیدرود از شروع این فصل بارها میان مالکان مختلف دست به‌دست شده و حالا پدیده «مالکیت موقت» را نیز به فوتبال ایران اضافه کرده است. استقلال خوزستان نیز مدتی بعد از قهرمانی تاریخی‌اش در لیگ برتر، حمایت حامیان مالی‌اش را از دست داد و دیگر هرگز نتوانست به آن تیم شگفتی‌ساز قبلی تبدیل شود. فقدان سرمایه دولتی، اصلی‌ترین دلیل برای بحران بزرگ هر دو باشگاه به شمار می‌رود. رشت به لحاظ صنعتی در حالت تقریبا تعطیل به سر می‌برد و صنایع در اهواز نیز آن‌قدر مشکل دارند که نمی‌توانند به موضوع فوتبال ورود کنند. در این شرایط، چه‌کسی باید مشغول حمایت از تیم‌های لیگ برتری باشد؟ اصلا این حمایت، چه سودی برای شرکت‌های صاحب ثروت و قدرت خواهد داشت؟
حتی پرسپولیس و استقلال به‌عنوان ارزشمندترین برندهای فوتبال ایران، برای درآمدزایی به تکدی‌گری پیامکی با «ستاره مربع» از هواداران‌شان روی آورده‌اند. تراکتورسازی که برای چندین سال با بودجه نهادهای نظامی اداره می‌شد، حالا با مالک خصوصی‌اش در لیگ برتر فعال است. تکلیف تیم‌هایی مثل سپاهان، ذوب‌آهن، پیکان، سایپا و فولاد خوزستان نیز روشن به‌نظر می‌رسد. این وسط اما تیم‌هایی که نمی‌توانند از رانت دولتی استفاده کنند، محکوم به فنا هستند. اگر روش‌های درآمدزایی در فوتبال ایران «خصوصی» شده بودند و باشگاه‌ها می‌توانستند از نام تجاری‌شان برای فعالیت‌های اقتصادی بهره ببرند، اگر تلویزیون حق پخش بازی‌ها را پرداخت می‌کرد و حقوق قانونی تیم‌ها را نادیده نمی‌گرفت، اوضاع برای تیم‌های پرهواداری مثل سپیدرود کاملا متفاوت می‌شد. در لیگ برتر ایران اما همچنان هزینه‌کردن معقول و منطقی به‌نظر نمی‌رسد و عجیب نیست که در چنین شرایطی، کنسرسیوم‌ها و صاحبان صنایع بزرگ از نزدیک شدن به فوتبال وحشت داشته باشند. در فوتبالی که تنازع برای زنده‌ماندن را به جیب هوادار  یا سرمایه دولتی می‌دوزد، سرنوشت جریان‌هایی مثل سپیدرود، تنها خشکیدن است.