شاخص نرخ تورم چه شرایطی دارد؟
حرکت بر مدار صعودی
شبنم سیدمجیدی
سال 97 سال سختی بود؛ سالی که خیلیها میگویند در 40سال اخیر بعد از انقلاب بیسابقه بود. بالارفتن قیمت ارز و کاهش ارزش ریال از ابتدای سال آغاز شد، اما شاید کسی آن زمان که هر دلار به 5هزار تومان هم رسید فکر نمیکرد قیمت دلار روزی به 20هزار تومان هم افزایش یابد.
البته با گذشت مدتی، دوباره نرخ دلار تا حدودی پایین آمد، اما همچنان قیمت آن 3 تا 4برابر قیمت سال گذشته بود. قیمتها در کسری از ثانیه چند برابر شد. همزمان، تحریمها و کمبود مواداولیه خیلی از تولیدات و افزایش تقاضا به افزایش نرخ تورم دامن زد تا جایی که تورم در مهرماه طبق اعلام بانک مرکزی به بالای 15درصد رسید. اواخر سال 96 پیشبینی شده بود که نرخ تورم در سال 97 با توجه به سیاستهای انقباضی دولت در تدوین بودجه 97 و شرایط خشکسالی در کشور نهایتا به 15درصد خواهد رسید. همچنین در برنامه ششم توسعه پیشبینی شد که متوسط تورم تا پایان سال 1400معادل 8.8خواهد بود. اما بهنظر میرسد درنهایت هیچ کدام از این پیشبینیها درست از آب درنیامد. برای نرخ تورم در سال 97 هرکس اعداد مختلفی اعلام میکند. بعضی کارشناسان میگویند نرخ تورم 10برابر رقمی است که از سوی بانک مرکزی و مرکز آمار اعلام میشود و شاخصهای احصای تورم از سوی این مراکز چندان قابل اتکا نیست. یک کارشناس، نرخ تورم را 293درصد اعلام میکند و دیگری 117درصد و بسیاری عددهای دیگر. اما همچنان در گزارشهای رسمی برای بیان نرخ تورم از همانآماری که از سوی مرکز آمار ارائه شده، استفاده میشود.
بر این اساس، نرخ تورم تا پایان بهمنماه براساس اعلام مرکز آمار 23.5درصد است. نکته قابل توجه در ارائه آمار تورم این است که بانک مرکزی در پایان هرماه نرخ تورم را اعلام میکرد، اما از آذرماه از ارائه این آمار خودداری کرد. آنها تفاوت فاحش آمار بانک مرکزی با مرکز آمار را دلیل این موضوع اعلام کردند و گفتند موقتی است اما تا امروز که در آستانه سال 98 قرار داریم همچنان بانک مرکزی تورم ماههای آذر، دی، بهمن و اسفند را اعلام نکرده است که به گفته فعالان اقتصادی این اقدام بانک مرکزی خلاف جریان آزاد اطلاعات است