کاهش جدایی

سمیرا رحیمی 

خبرها درباره آمار طلاق در ابتدای سال97 بسیار نگران‌کننده بود. سازمان ثبت احوال کشور در فروردین سال97 از افزایش بی‌سابقه طلاق در سال96 خبر داد؛ 21طلاق در هر ساعت. بر این اساس آمار طلاق در سال 95، 165هزار و 971مورد بوده‌است که در سال96 به 174هزار و 597مورد رسیده‌بود. همچنین نسبت طلاق به ازدواج‌های ثبت شده در سال96 به بالاترین آمار در تاریخ ثبت احوال ایران، از سال 1344 تا به آن روز رسیده‌بود.

با این‌ همه از ابتدای سال97، منابع مختلفی مانند اورژانس اجتماعی ایران، کانون سردفتران ازدواج و طلاق و سازمان امور اجتماعی کشور اعلام کردند آمار طلاق رو به کاهش گذاشته‌است. دلایل این روند نزولی نیز اجرای سیاست‌های شورای‌عالی انقلاب فرهنگی برای تحت کنترل گرفتن زوجین از زمان ازدواج، راه‌اندازی سامانه تصمیم در  10 استان پرطلاق کشور با همکاری قوه قضاییه در راستای کاهش طلاق و آسیب‌های ناشی از آن و همچنین راه‌اندازی سامانه مشاوره پیش از طلاق توسط سازمان بهزیستی اعلام شده‌است. اگرچه گروهی دیگر کاهش آمار ازدواج را یکی از عوامل مؤثر بر کاهش آمار طلاق می‌دانند؛ ‌به بیانی دیگر، گفته می‌شود کاهش آمار ازدواج، نسبت طلاق به ازدواج را تحت‌تأثیر قرار داده‌است.

دلیل واقعی این کاهش آمار هرچه که باشد، آمارهای اعلام شده توسط مسئولان نشان از آن دارد که در سه ماه اول سال97 نسبت به سه ماه اول سال96 آمار طلاق با کاهشی 6 درصدی مواجه شده و در 6‌ ماه اول سال97 نسبت به زمان مشابه در سال96 آمار طلاق 12درصد کاهش داشته‌است. همچنین به گفته تقی رستم‌وندی، رئیس سازمان امور اجتماعی کشور آمار طلاق از سال 96تا 97 از 4/8 به 2/8 دهم درصد رسیده‌است.

اینطور به‌نظر می‌آید که راه‌اندازی سامانه مشاوره پیش از طلاق توسط سازمان بهزیستی با هدف کاهش 20درصدی طلاق در سراسر کشور، آمار طلاق را در سال97 تا حد قابل‌قبولی کاهش داده‌است. آمار کلی طلاق  یا دست‌کم انصراف از طلاق در مراکز استان‌ها تحت‌تأثیر این سامانه با کاهش 14درصدی مواجه شده‌است.



نرخ طلاق ثابت می‌ماند



هادی معتمدی| آسیب‌شناس اجتماعی: 

کاهشی که درباره آمار طلاق وجود دارد شاید مربوط به کاهش مطلق آن باشد؛ زیرا آمار ازدواج کاهش پیدا کرده است و به تبع آن آمار طلاق نیز کاهش پیدا می‌کند. همچنین آمار بیشتر براساس طلاق در ازدواج‌های جدید است نه ازدواج‌های قدیمی. تقریبا بیش از نیمی از طلاق‌های ثبت شده به ازدواج‌هایی تعلق دارند که زیر یک سال عمر دارند. بنابراین پایین‌آمدن قدرمطلق ازدواج، بر کاهش آمار طلاق نیز تأثیر گذاشته‌است.

اگرچه بدون وجود اعداد و ارقام جدید نمی‌توان با قطعیت درباره این موضوع اظهارنظر کرد اما تصور نمی‌کنم شاخص‌های مربوط به طلاق در سال آینده دستخوش تغییر شود. از آنجا که جامعه طی چند سال اخیر تحت فشار پایدار و نسبتا بالایی بوده‌‌است، مواردی مانند فشار اقتصادی، اجتماعی، بیکاری و مهاجرت، مداومت این فشارها باعث شده تا در طول این سال‌ها، در زمینه ازدواج یا طلاق تغییری در رفتار مردم ایجاد نشود. نمی‌توان چندان با اطمینان گفت نرخ طلاق در سال98 بالاتر یا پایین‌تر می‌رود اما حدس من این است که نرخ آن در سال آینده ثابت و کمتر از 20درصد خواهد‌بود. این نرخ در سال95 حدود 17درصد بوده‌است و بعید می‌دانم در این دو سالی که آمار دقیقی منتشر نشده، با جهشی بزرگ مواجه شویم زیرا اتفاق خاصی در جامعه نیفتاده‌است.