پراید و مرسدس
موفقیتهای علیرضا فغانی، هرگز نشان دهنده بالا رفتن سطح داوری در فوتبال ایران نبوده است. اگر قد داوری ایران نیز به اندازه فغانی بلند شده بود، حالا کمیته داوران برای گرفتن هر تصمیم مهمی با همین داور خاص مشورت نمیکرد. آنچه فغانی در سطح بینالمللی بهدست آورده،با تواناییهای فردی خود این داور ممکن شده است. شاید در هیچ نقطهای از دنیا، هواداران فوتبال در یک کشور تنها بهدلیل قضاوت داور هموطنشان در یک بازی حساس به وجد نیایند اما در ایران واکنشها به موفقیتهای فغانی همواره مثبت و روحیهبخش بوده است. او در فینال جام ملتها، فینال المپیک و فینال جام باشگاههای جهان سوت زده است. برای سالها فوتبال ایران داوری در سطح جام جهانی نداشته اما فغانی در روسیه خوش درخشیده و پس از قضاوت عالی در جدال حساس فرانسه و آرژانتین، دیدار ردهبندی این تورنمنت را نیز سوت زده است. با این حال بین داوریهای خارجی و داخلی فغانی، تفاوتهای نسبتا چشمگیری وجود دارد. او پیش از آنکه به چهره مشهور و بینالمللی امروز تبدیل شود، در هفته پایانی لیگ برتر چهاردهم در ورزشگاه یادگار امام با یک اشتباه مهلک درون محوطه جریمه نفت تهران، مسیر قهرمانی را به سود سپاهان تغییر داد و در 3 هفته اول لیگ برتر پانزدهم از قضاوت محروم شد. فغانی در هفته چهارم به میادین برگشت و با اعلام یک پنالتی جنجالی و البته اشتباه به سود ذوبآهن در ورزشگاه آزادی، دوباره محرومیت تازهای را تجربه کرد. در واقع داوری که امروز بهعنوان نماد داوری در ایران شناخته میشود، در 7 مسابقه از 8هفته اول لیگ برتر پانزدهم طعم محرومیت را چشیده بود. او در این فصل نیز عملکرد چندان درخشانی نداشته و به هیچ وجه، یک سر و گردن بالاتر از همکارانش نبوده است.
علیرضا فغانی در این فصل داور چندان پرکاری نبوده اما قضاوت او در مسابقه این هفته نساجی و پرسپولیس، پنجمین قضاوت او برای باشگاه شمالی در طول فصل به شمار میرود. در واقع بهنظر میرسد فغانی به داور اختصاصی باشگاه نساجی تبدیل شده و سوتهای او در مسابقه این هفته، جنجالهای زیادی برپا کرد. فغانی برای دور ماندن از حواشی، دیدارهای معمولیتر را در این فصل سوت میزند. او به جز نساجی، چندبار نیز دیدارهای سپیدرود رشت را قضاوت کرده است. در مسابقههای حساس اما عملکرد این داور، ابدا قابل دفاع بهنظر نمیرسد. فغانی در جدال سپاهان و پرسپولیس، یک پنالتی اشتباه به سود تیم برانکو گرفت و پیش از آن در داربی پایتخت، از اخراج آرمین سهرابیان چشمپوشی کرد و یک پنالتی را نیز روی علی علیپور نگرفت.
در واقع او با احتساب مسابقه دیروز، 3 بازی بزرگ را در این فصل سوت زده و هر سه بار مرتکب اشتباههای بزرگی شده است. این داور یکبار در نقش داور پشت دروازه و یکبار دیگر نیز بهعنوان داور ویدئویی مورد استفاده قرار گرفته است؛ جایگاههایی که البته تا امروز در فوتبال ایران بیشتر جنبه نمایشی داشتهاند.
بهنظر میرسد فغانی در جریان قضاوتهای داخلی «انگیزه» چندانی برای درخشیدن ندارد. او بارها دست روی این نکته گذاشته که سوت زدن در داربی و بازیهای دیگر برایش هیچ «تفاوتی» ندارند. شاید به همین دلیل باشد که سوتهای او در خارج از کشور فوقالعاده هستند و در داخل ایران، به اشتباههای متوالی گره میخورند. اگر علیرضا فغانی اشباع شده و به هر دلیلی نمیخواهد جدالهای داخلی را سوت بزند، بهتر است همه تمرکزش را روی قضاوتهای بینالمللی بگذارد. در این صورت احتمالا فوتبال ایران نیز از اعتماد بیسرانجام به این داور مشهور رنج نخواهد کشید.