دستکاری آرای مردم بدون دخالت

نظرسنجی‌ جشنواره برنامه‌های صدا و سیما و ماجرا دستکاری و تقلب در آرای مردم هنوز هم جنجالی است و هنوز مشخص نیست مسئول این تخلف چه‌کسی است. مقام‌های صدا و سیما و رسانه‌های این سازمان هنوز هم پافشاری دارند تا از ماجرا به‌عنوان «اختلال» یاد کنند تا شاید بار ماجرا که در واقع خیانت شدن به امانت آرای مردم به‌حساب می‌آید سبک‌تر شود. از سوی دیگر هم مقام‌های صدا و سیما پس از آنکه بهانه هک و حمله فناوری‌شان به نتیجه‌‌ای نرسید اکنون در تلاش هستند تا ماجرا را به دوش پروتکل‌های USSD یا همان ستاره مربع‌های مشهور که با شرکت‌های ارزش افزوده سلطنتی در برنامه‌های مختلف صدا و سیما دارند بیندازند. به گزارش همشهری، این در حالی است که گزارش‌های فنی ماجرا که از سوی وزیر ارتباطات اعلام شده نشان می‌دهد که در دستکاری آرای مردم اصولا این کدهای ستاره مربع دخیل نبوده‌اند و عامل یا عاملان ماجرا از کپی کردن دیتابیس شماره تلفن‌های مردم در بستر شرکت مجری نظرسنجی استفاده کرده‌اند.

بهانه‌ای به نام ستاره مربع
روز گذشته هم مرتضی میرباقری، معاونت سیما هر چند تأیید کرد که در این ماجرا «دستکاری و حرکت‌های بیرونی دخیل امر بوده» اما تلاش کرد ماجرا را به امنیت USSD مرتبط کند. او گفت: پیش از این هم بانک مرکزی در این زمینه با وزارت ارتباطات مطلب را مطرح کرده بود که یو اس اس دی‌ها مشکل دارند؛ بین آقایان جهرمی و ولی‌الله سیف هم سال گذشته بحث‌هایی در این‌باره درگرفته و آقای جهرمی عنوان کرده‌بود آنها کارشان را انجام می‌دهند و صیانت می‌شود. این در حالی است که امنیت پروتکل USSD حداقل در این ماجرا دخیل نبوده است و به گفته وزیر ارتباطات گوشی مردم هیچ ارتباطی با نحوه دستکاری آرا نداشته است. وزیر ارتباطات روز گذشته در اینستاگرام خود به این ماجرا واکنش نشان داد و نوشت:«بدهکار هم شدیم. الان باید از تمام عزیزانی که پیگیری دستکاری نظرات مردم برای آنها گران تمام شد، عذرخواهی کنیم؟ » محمد جواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات در گفت‌وگو با همشهری در این رابطه می‌گوید: ماجرا این است که دیتابیس شماره تلفن مردم را وارد سیستم کرده‌اند. تراکنش از سوی کاربر هم نبوده است. چون اگر از سوی کاربر بود این ماجرا پیش می‌آمد ما آن را مشاهده می‌کردیم.  به زبان ساده، عامل یا عاملان این تخلف مجموعه‌ای از شماره تلفن‌های مردم را در بستر یا سیستم نظرسنجی کپی کرده‌اند تا شماره آنها به‌عنوان رای‌دهنده به برنامه برنده باش ثبت شود. اما حواس‌شان نبوده که با کپی کردن شماره‌های مردم برای آنها پیامک ارسال و ماجرای تخلف برملا می‌شود. هر چند شرکت‌های ارزش افزوده از بستر یو‌اس‌اس‌دی یا همان کدهای ستاره مربع در برنامه‌های تلویزیون استفاده گسترده‌ای دارند و با هر ترفندی ازجمله جایزه‌های کلان تلاش می‌کنند مردم را به گرفتن این کدها تشویق کنند اما ریشه ماجرا این کدها نیست. ریشه ماجرا تلاش برای افزایش قبض یا کاهش شارژ ریالی تلفن‌های مردم با استفاده از سرویس‌های ارزش افزوده بدون اطلاع‌رسانی به آنهاست. در واقع این کار می‌تواند با کدهای یو‌اس‌اس‌دی، نصب اپلیکیشن‌‌ها یا راه‌های دیگری هم اتفاق بیفتد. نتیجه روش‌ها اما یک چیز است: عضو شدن در سرویس‌هایی که مثلا روزانه ۵۰۰ تومان به قبض موبایل مشترک اضافه می‌کند و سود هنگفتی عاید شرکت‌ها می‌شود. منابع آگاه می‌گویند که مجموعه ارزش افزوده(شامل تجمیع‌کننده، تولید‌کننده محتوا و اپراتورها) گردش مالی سالانه حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان دارند.