نخستین توبیخ حقوق بشری عربستان در سازمان ملل

روابط عربستان سعودی و اتحادیه اروپا طی 48ساعت گذشته شاهد 2 رخداد مهم بوده است؛ از شکست کشورهای اتحادیه اروپا برای افزودن نام عربستان سعودی به لیست سیاه پولشویی تا موفقیت این کشورها برای محکومیت عربستان در شورای حقوق بشر سازمان ملل. اگرچه رسانه‌هایی نظیر رویترز این تحولات پر سرعت را نشانه‌ای از بحران در روابط ریاض با قدرت‌های اروپایی به شمار آورده‌اند اما سفیر عربستان در اتحادیه اروپا معتقد است، وضعیت روابط سعودی - اروپایی در شرایط بسیار مطلوبی قرار دارد.

عقب‌نشینی در دقیقه90
کمیسیون اروپا در ‌ماه گذشته براساس گزارش‌های کارشناسی هیأت اقتصادی خود از اتحادیه اروپا درخواست کرد نام عربستان را به لیست سیاه کشورهایی که در زمینه مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم عملکرد قابل‌قبولی ندارند اضافه کند؛ پیشنهادی که در نوع خود بی‌سابقه بود و جنجال رسانه‌ای گسترده‌ای به‌راه انداخت، اگرچه سرانجام به جایی نرسید و 28کشور عضو اتحادیه اروپا با این پیشنهاد مخالفت کردند. رویترز اما در گزارشی مدعی شد پیشنهاد کمیسیون اروپا بعد از هماهنگی با اتحادیه مطرح شده بود و چرخش دقیقه نودی کشورهای عضو اتحادیه اروپا در نتیجه فشارهای گسترده ریاض رخ داده است. ویرا یوروا، مسئول اقتصادی کمیسیون اروپا بعد از پایان این رأی‌گیری در روز پنجشنبه گفت: احساس یأس می‌کنیم اما به فعالیت‌های خود در چارچوب اتحادیه اروپا برای مبارزه با منابع مالی تروریسم ادامه خواهیم داد. از سوی دیگر سفیر عربستان در اتحادیه اروپا گفت: درج نام سعودی در لیست پیشنهادی کمیسیون اقدامی تعجب آور بود چرا که عربستان سعودی در زمینه مبارزه با تروریسم و منابع مالی آن در خاورمیانه پیشتاز است. به این ترتیب کمیسیون اروپا ناچار است لیست دیگری، این بار بدون نام عربستان سعودی برای مبارزه با تامین مالی تروریسم تنظیم کند.

پاسخ حقوق بشری اروپا به عربستان
اما ماجرا به اینجا ختم نشد و عربستان سعودی نتوانست دست بالای خود را در میدان حفظ کند، چرا که به فاصله کمتر از 24ساعت از شکست طرح کمیسیون اروپا، شورای حقوق بشر سازمان ملل برای نخستین‌بار از زمان تاسیس خود در سال2006 عربستان را با صدور بیانیه‌ای انتقادی توبیخ کرد. نکته قابل توجه اما آن است که از مجموع 36 کشور امضا‌کننده بیانیه مذکور، 28 کشور از اتحادیه اروپا هستند. در این بیانیه ضمن انتقاد از عملکرد عربستان در نقض حقوق بشر از رهبران سعودی خواسته شده فورا زندانیان سیاسی و عقیدتی گرفتار در زندان‌های این کشور را آزاد کرده و با بازرسان سازمان ملل برای انجام تحقیقات در پرونده قتل جمال خاشقجی به‌طور جدی همکاری کنند. صدور این بیانیه در حالی است که انتقادات رسانه‌ها و سیاستمداران آمریکا از ولیعهد عربستان به‌دلیل شکنجه یک شهروند آمریکایی در زندان‌های سعودی به اوج خود رسیده است.