پیشگیری از جرم با مشارکت تحقق می‌یابد

سردار عباسعلی محمدیان|   فرمانده انتظامی استان البرز:


 نیروی انتظامی از سازمان‌های مهم و تأثیرگذار در جامعه است و برای این‌که بتواند مانند سایر سازمان‌ها خود را با تغییرات محیطی تطبیق دهد و با علوم و تکنولوژی متناسب با ماموریت‌هایش پیش رود، با 2 مشکل مهم روبه‌‌روست. اول آنکه چگونه سازمان را توسعه دهد که به ‌طور مطلوب‌تر و بهتر بتواند با تغییرات و تحولات محیطی هماهنگ و منطبق شود. دوم چگونه منابع انسانی سازمان به ‌عنوان منبع راهبرد مهم سازمانی را هدایت کند که اهداف سازمان و اهداف و نیازهای کارکنان تأمین شود. وقوع انقلاب اسلامی، جنگ تحمیلی و دفاع مقدس، دوران سازندگی کشور، دوران توسعۀ سیاسی و در دهۀ چهارم، دوران تثبیت و پیشرفت‌های نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران در عرصه‌های علوم پیشرفتۀ دنیا و جهش به سمت سکوهای بالاتر نسبت به منطقه و جهان، فشارهای دولت‌های استکباری، روش‌های کشورهای همسایه و ده‌ها عامل دیگر، زمینه تغییرات اجتماعی را فراهم کرده است. 

طبیعی است که پلیس در این شرایط باید خود را متحول کند و ساختار خود را با تغییرات بنیادین، متفکرانه، خلاقانه، اندیشمندانه و با طراحی و برنامه‌‌ریزی نو تغییر دهد. سازمان پلیس، در همه نظام‌های نو و سنتی در پاسخگویی به مطالبات اساسی سه‌گانه تأمین (استقرار) امنیت، برقراری و حفظ نظم عمومی و ارائه خدمات انتظامی، قابل توضیح و تبیین است. با این تاکید که نسبت و سهم هر‌یک از مطالبات سه‌گانه، ممکن است در ادوار مختلف یا نظام‌های گوناگون با هم متفاوت باشد.

 سازمان پلیس برای پاسخگویی به این مطالبات، متناسب با دانش، تکنولوژی، شرایط و ملزومات محیط پیرامونی درون‌‌سازمانی و برون‌سازمانی، با داشتن رویکردهای مناسب برای تحقق راهبردها و دستیابی به اهداف اقدام می‌کند. رویکرد جامعه‌‌محور در شرایط کنونی با لحاظ کردن همه مزیت‌ها و محدودیت‌های شناسایی‌شده، مناسب‌ترین راهبرد برای رسیدن به مطلوب‌های سازمانی، تشخیص داده شده است. جامعه، همگام با تغییر نیازها، روش‌هایش را برای «حفظ آرامش و نظم» تغییر می‌دهد.

 پلیس نیز تا رسیدن به رویکرد جامعه‌محور، سه دورۀ استراتژیک سیاسی، اصلاحات و دوره جامعه‌‌محوری را گذرانده است. در دوره استراتژیک سیاسی که آن را دوره اجتماعی (مردم) و نیز دوره پلیس مردمی، حفظ نظم و انضباط با جهت دادن به جامعه، عنوان کرده‌اند، بر هدف کاهش جرم و ایجاد آرامش و امنیت در جامعه تاکید شده است. 

انتظار شهروندان این است که پلیس علاوه بر بازداشت مجرمان پس از وقوع جرم، برای جلوگیری از وقوع جرم هم تلاش کند. در دوران اصلاحات پلیس در پی برقراری مجدد رابطۀ نزدیک با جامعه بود و طی آن در بسیاری از ادارات پلیس، علاوه بر توجه به رویکرد مسئله‌محوری پیشگیری از وقوع جرم، جایگزین مبارزه با جرم شدند. در رویکرد جامعه‌محور، تعامل مداوم میان مأموران پلیس، ساکنان و کسبه محله، نخستین گام در راه شناسایی مشکلات جامعه است. وقتی مردم جامعه درگیر می‌شوند و درمی‌یابند که می‌توانند در بهبود کیفیت زندگی خود نقش داشته باشند، حسن نیت ایجاد می‌شود و پلیس مأموریتش را راحت‌تر انجام می‌دهد.