گزارش
کلانشهرها؛ پیشقدم برای حل مشکل محیط‌زیست
توجه به انرژی‌های تجدیدپذیر در شهرهای یک کشور یک اولویت است
محمود مولایی/خبر‌نگار
استفاده از سوخت‌های فسیلی در ایران و نگرانی از کاهش انرژی در آینده اهمیت استفاده از انرژی تجدیدپذیر را بالا برده است. انرژی تجدیدپذیر یا انرژی برگشت‌پذیر که قابلیت آن در جهان مورد توجه بسیاری است، حالا کلانشهرها را درگیر خود کرده است.
صدرالدین علیپور در حاشیه همایش علمی- تخصصی استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر و بهینه‌سازی مصرف انرژی در مدیریت شهری کلانشهرها به همشهری گفت: «3 ماه پیش برای نخستین‌بار کمیته محیط‌زیست را در کلانشهرها راه‌اندازی کردیم. به لحاظ اهمیت محیط‌زیست و شباهت مشکلات محیط‌زیست در حوزه‌های مختلف کلانشهرها با حمایت مجمع کلانشهرها به میزبانی شهرداری تهران این کمیته راه‌اندازی شد.
از آن جلسه به بعد سراغ تبادل تجربیات عملی و همچنین آموزش تخصصی در حوزه محیط‌زیست برای بحران‌هایی مانند انرژی آب، آلودگی هوا و پسماند رفتیم. این موضوعات شاید چالش روز کشور هم باشد که این نشست را با موضوع انرژی شروع کردیم.» رئیس مرکز مدیریت محیط‌زیست و توسعه پایدار شهر تهران ادامه داد: «با کلانشهرها در این زمینه مشارکت و همکاری خوبی داریم. ممکن است شهری در مدیریت پسماند تجربه خوبی داشته باشد یا شهری در حوزه انرژی یا در حوزه آب و بازچرخانی. بنابراین، ما سعی می‌کنیم اینجا محلی برای یکپارچه‌شدن مطالبات محیط‌زیست در شهرها شود و هم اینکه از تجربیات آنها استفاده می‌کنیم.»
این همایش با 2 پنل لزوم توجه به امر مدیریت انرژی و بهینه‌سازی مصرف انرژی در ساختمان‌ها و محیط شهری و همچنین کاربرد و استفاده از انرژی تجدیدپذیر در مدیریت شهری برگزار شد. در پنل اول به ارائه عملکرد و اقدامات شهرداری تهران درخصوص بهینه‌سازی مصرف انرژی در ساختمان و در زمینه اجرای مصوبه الزام شهرداری تهران به اصلاح الگوی مصرف، معرفی ویرایش جدید مبحث 19 و سازمان‌های دارای مسئولیت، ارائه مدلسازی فنی اقتصادی بام سبز در یک ساختمان و معرفی بهینه‌سازی مصرف انرژی در ساختمان‌های شهر تهران پرداخته شد.
عملکرد و اقدامات شهرداری تهران درخصوص توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر و بررسی مشکلات و چالش‌های اجرایی و ارائه تجربیات در این زمینه، انرژی شهری، الزام شهرداری تهران به توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر، اهداف و سیاست شورا درخصوص لزوم ایجاد ارتباط بین کاربرد انرژی‌های تجدیدپذیر در حوزه شهر و معماری ساختمان و خرید تضمینی برق از منابع تجدیدپذیر مانند نیروگاه‌های کوچک خورشیدی و بادی ازجمله موارد مطرح شده در پنل دوم بود. در پنل دوم زهرا نژادبهرام، رئیس کمیته شهرسازی شورای شهر، بی‌توجهی به طرح‌های توسعه شهری و عدم‌استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر را 2 مولفه تأثیر‌گذار در وقوع بحران‌های محیط‌زیستی دانست و گفت: «در ساخت‌وسازهای شهر تهران باید از الگوهای مبتنی بر توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر متناسب با اقلیم بهره برد.»
رفاه و ثروت‌آفرینی با تخریب محیط‌زیست
پیش از برگزاری همایش استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر، دومین نشست کمیته تخصصی محیط‌زیست و توسعه پایدار کلانشهرهای کشور برگزار شد. ناهید خداکرمی، عضو کمیسیون سلامت، محیط‌زیست و خدمات شهری در این نشست گفت: «متأسفانه در 20 سال اخیر منفعت‌طلبی انفرادی جای منفعت‌طلبی اجتماعی را گرفته و رفاه و ثروت‌آفرینی با تخریب محیط‌زیست همراه بوده که در زمان حاضر تأثیرات آن به‌تدریج قابل مشاهده است. به‌عنوان مثال می‌توان به از بین رفتن بیش از 100 هکتار از باغات تهران اشاره کرد.» عضو شورای شهر تهران با اشاره به موضوع تولید آسفالت متخلخل از پلاستیک به‌عنوان یکی از اقدامات کشور آلمان در حوزه محیط‌زیست، عنوان کرد: «باید با استفاده از مهارت‌ها و استعدادهای مردمان محلی هر شهر و با بهره‌گیری از ظرفیت محیطی آن و خلق ایده‌های نو، ثروت‌آفرینی کرده و سطح رفاه جامعه را افزایش دهیم. باید یک حرکت همه‌جانبه فارغ از نوشته‌ها و سخنرانی‌ها، به‌صورت عملیاتی داشته باشیم تا با خردورزی و همکاری یکدیگر، کشور را از این بحران‌های محیط‌زیستی خارج کنیم.»
همچنین علیپور گفت: «در سال‌های اخیر بحران‌های محیط‌زیستی در بخش‌های مختلفی نظیر مصرف بیش از حد منابع آب، انرژی و مدیریت پسماند کشور را فرا گرفته است، بنابراین نیاز است تا شهرداری‌ها پیشگام شوند و به‌صورت مستقیم ورود کرده و از دانش صاحب‌نظران، استادان و تجارب جهانی نیز در این زمینه استفاده کنند.» رئیس مرکز مدیریت محیط‌زیست و توسعه پایدار، تبدیل نتایج حاصل از این نشست‌ها به‌صورت دستورالعمل و اجرایی‌کردن آنها در سطح شهر را مهم می‌داند. او ادامه داد: «مجموع فرایندهای صورت گرفته در حوزه محیط‌زیست باید منجر به ارتقای کیفیت زندگی و شاخص‌های محیط‌زیست شهری شود. با توجه به اینکه ایران حدود 4برابر نرم جهانی انرژی مصرف می‌کند، اما هیچ اقدام منسجمی در این حوزه به‌ویژه در ساختمان‌ها صورت نگرفته و کشور با بحران مصرف انرژی روبه‌روست.»
تقدیر از کلانشهرهای برتر
در پایان این نشست از کلانشهرهای مشهد و اصفهان در حوزه مدیریت شهری، معاونت حمل‌ونقل و ترافیک و سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر، شهرداری مناطق 5 و 7 در حوزه بهینه‌سازی انرژی‌های تجدیدپذیر، شهرداری مناطق 4 و 18 در حوزه بهینه‌سازی مصرف انرژی و شهرداری مناطق 6 و 9 در حوزه توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر تقدیر به‌عمل آمد.
در همینه زمینه :