اقامتگاه‌های بومگردی آذربایجان غربی و مشکل بوروکراسی

جلیل جباری| مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی:


آذربایجان غربی در زمره استان‌هایی است که با داشتن طبیعتی بکر و آداب و رسوم برجامانده از گذشتگان، ظرفیت بالایی در صنعت گردشگری و بومگردی دارد. با این‌ حال تاکنون از ۱۶۰ درخواست فقط ۱۳ نفر موفق به احداث اقامتگاه بومگردی شده‌اند. بومگردی نوعی سفر مسئولانه است که بیش از هر عاملی به طبیعت و حفظ آن توجه دارد و در جریان آن علاقه‌مندان از زیست‌بوم یک منطقه به ‌طوری ‌که به ویژگی‌های محیطی، فرهنگی، طبیعی و اجتماعی اصیل منطقه خدشه‌ای وارد نشود، دیدن می‌کنند و با فرهنگ و آداب‌ و رسوم آن منطقه آشنا می‌شوند. ظرفیت بی‌بدیل و طبیعت بکر آذربایجان غربی چشم هر بیننده‌ای را به خود خیره می‌کند.

 با این حال، نبود سرمایه‌گذاری و تبلیغات صحیح برای شناسایی طبیعت و مناطق گردشگری و بومگردی این استان سبب مغفول ماندن شهرستان‌های این استان از بسیاری از امکانات لازم و نادیده گرفتن زیبایی‌های ویژه نقاط مختلف آذربایجان غربی شده است. شناساندن مناطق طبیعی استان و نقاط تاریخی به‌جامانده از گذشتگان عزمی جدی و همگانی و حمایت دولتمردان از عشایر و روستاییان را می‌طلبد تا رونقی در زندگی روستاییان و عشایر ایجاد شود و زمینه شناخته شدن آذربایجان غربی در سطح ایران و جهان را فراهم کند.

 در سال‌های اخیر آمارهای امیدوارکننده‌ای از ورود و اقامت گردشگران داخلی و خارجی در مراکز اقامتی استان عرضه می‌شود که نشان می‌دهد در صورت توجه به این ظرفیت می‌توان آن را به موتور محرک توسعه آذربایجان غربی تبدیل کرد. در ماه‌های نخستین امسال فقط 34 هزار گردشگر خارجی در مراکز اقامتی آذربایجان غربی و در شهرهای مختلف اقامت کردند و مقایسه این تعداد با زمان مشابه در سال 96 حکایت از رشد 27 درصدی اقامت گردشگران خارجی در هتل‌ها و مهمانپذیرهای آذربایجان غربی دارد. در این زمان افزون بر 800 هزار نفر نیز در مراکز اقامتی تحت نظر این اداره یا دیگر ادارات اقامت کرده‌اند. این آمارها در مقایسه با زمان مشابه سال 96 حکایت از رشد 20 درصدی گردشگران دارد. 

در حال حاضر برای توسعه گردشگری به‌ویژه در روستاهای استان موضوع احداث اقامتگاه بومگردی و اجرای زیرساخت‌های لازم در روستاهای هدف گردشگری در حال اجراست. به طوری که پیش از این برای ایجاد و تبدیل چند اقامتگاه بومگردی در شهرستان‌های ارومیه، پیرانشهر، سردشت و اشنویه تسهیلات بانکی در اختیار متقاضیان قرار گرفته است و این روند همچنان ادامه دارد. مکان‌های اقامتی بومگردی مثل هتل‌ها نیستند که دارای شرایط خاص باشند و بر اساس آن و با توجه به شرایط ویژه خود ستاره‌دار شوند. اینها، خانه‌هایی بومی، سنتی و روستایی هستند که با بافت معماری بومی و منطقه‌ای ایجاد می‌شوند. بنابراین جایگزینی مناسب برای تغییر اشتغال روستاییان و ایجاد شغل جایگزین برای کشاورزان به شمار می‌رود. 

 متقاضیان احداث این اقامتگاه‌ها رو به افزایش هستند. نکته قابل توجه روند کند و طولانی احداث اقامتگاه‌های بوم‌گردی‌ در استان است. تاکنون 160 پرونده درخواست احداث اقامتگاه‌های بومگردی به اداره کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری آذربایجان غربی رسیده است و با 110 مورد از این تعداد موافقت اصولی و اولیه برای ایجاد اقامتگاه‌های بومی و گردشگری تبدیلی و احداثی شده است. اما فقط 13 مورد از متقاضیان ایجاد واحدهای بومگردی در آذربایجان غربی موفق به احداث آن شده‌اند و افزون بر 130 متقاضی دیگر هنوز درگیر بوروکراسی اداری درخواست خود هستند.