جدال و مذاکره در چین

محمدجواد ظریف، وزیر خارجه پس از سفر به مسکو و مونیخ به تیم اقتصادی و سیاسی ایران در پکن پیوست. این بار وزیر خارجه در اقدامی بی‌سابقه در هیبت یک عضو هیأت همراه رئیس مجلس به پکن سفر کرده؛ هیأتی که آن را بیژن زنگنه وزیر نفت ، عبدالناصر همتی رئیس بانک مرکزی و فرهاد دژپسند وزیر اقتصاد همراهی می‌کنند. سفر چنین هیأتی با ترکیبی از 2ژنرال اصلی دولت (محمدجواد ظریف وزیر خارجه و بیژن زنگنه وزیر نفت) و یکی از سران قوا به کشوری که از اصلی‌ترین متحدان ایران در دوران تحریم بوده بی‌سابقه است.سرزمین دیوارهای بلند، برای ایران این بار زمین مذاکره و جنگ است؛ مذاکره برای عبور از دیوار تحریم‌ها و جنگ از آن جهت که بلافاصله بعد از پایان سفر هیأت سیاسی و اقتصادی ایران، ولیعهد سعودی به چین می‌رود تا احتمالا مقامات این کشور را برای همکاری نکردن با ایران قانع کند. محمدجواد ظریف در پکن در دیدار با وانگ یی، همتای چینی خود با اشاره به اهمیت روابط چین و ایران تأکید کرد: ایران مهم‌ترین رابطه راهبردی را در جهان با چین دارد.

ایران و عربستان در سال‌های اخیر پر تنش‌ترین روابط را داشته‌اند و مناسبات غیردوستانه بین ریاض با تهران باعث افزایش رقابت‌های اقتصادی 2 کشور به‌ویژه پس از بازگشت تحریم‌های آمریکا در 12اردیبهشت سال 97شده است. ظریف در مقطعی گفته بود به هر کشوری که سفر کرده است 2روز بعد عادل الجبیر به آنجا رفته تا مذاکرات وزیر خارجه ایران را خنثی کند.

پادشاه عربستان سال 2017به چین رفته بود و چند روز پس از سفر هیأت بلندپایه ایرانی هم قرار است محمد بن سلمان به پکن برود. بن سلمان پیش از چین، به هند و پاکستان یعنی 2 کشور دیگری که ظریف برای همکاری اقتصادی به آنجا رفته بود هم سفر کرده بود.

اعتماد استراتژیک
خبرگزاری رویترز در رابطه با سفر هیأت ایرانی به پکن نوشت چینی‌ها می‌خواهند اعتماد استراتژیک با ایران را قوی‌تر کنند.

اسفند 94و 8‌ماه پس از امضای توافق هسته‌ای برجام، «شی جین پینگ» رئیس‌جمهوری خلق چین به ایران سفر کرد و در آن سفر 2 کشور توافقنامه همکاری‌های راهبردی امضا کردند.

پس از خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریم‌ها، شرکت توتال فرانسه از قرارداد توسعه فاز 11پارس‌جنوبی خارج شد و به این ترتیب سهم توتال طبق قرارداد به شرکت چینی سی‌ان‌پی‌سی واگذار شد اما هنوز عملیات اجرایی این قرارداد به انجام نرسیده است. سهم شرکت چینی از قرارداد توسعه فاز 11پارس‌جنوبی 30درصد بود که بعد از خروج توتال سهم 50.1درصدی آن شرکت هم به شرکت چینی واگذار شد. با این حال بیژن زنگنه گفته است پس از توقف طرح توسعه فاز‌11پارس‌جنوبی، شرکت ملی چین با سهم 81درصدی اقدامی در این‌باره نکرده است.

مذاکره برای تداوم صادرات نفت ایران به چین از ماموریت‌های زنگنه در این سفر است. ایران در سال گذشته چهارمین تأمین‌کننده نفت چین بوده است و ایران درنظر دارد با بازگشت تحریم‌های آمریکا و عقب‌نشینی برخی خریداران نفتش، با رایزنی با مقامات چین از فروش بخش عمده‌ای از نفت خود به چین اطمینان حاصل کند. عبدالناصر همتی که قرار بود به جای علی‌اصغر خاجی به‌عنوان سفیر چین منصوب شود و در میانه راه پکن به ساختمان بانک مرکزی در میرداماد رفت، در سفر هیأت ایرانی به چین، حضور دارد و احتمالا برای رایزنی جهت سازوکار مالی جدید و کانال ضد‌تحریم با مقامات چین به عضویت هیأت همراه لاریجانی در آمده است. ایران و چین در سال گذشته میلادی 37میلیارد دلار تبادل تجاری داشته‌اند.

شروع جدید
محمدجواد ظریف، وزیر خارجه در دیدار با همتای چینی که در مهمانسرای دولتی پکن برگزار شد از سفر علی لاریجانی و هیأت همراه به چین به‌عنوان یک شروع جدید یاد کرد و افزود: چین از کشورهای مهم برای ایران است و در سیاست خارجی ایران نقش زیادی دارد. وانگ یی، وزیر امور خارجه چین پس از دیدارش با محمدجواد ظریف در جمع خبرنگاران از تمایل کشورش برای تحکیم روابط با ایران خبر داد. وانگ‌یی افزود: من از این فرصت استفاده می‌کنم تا ارتباطات استراتژیک عمیقی با دوست قدیمی‌ام داشته باشم تا (از طریق آن) اعتماد استراتژیک میان 2 کشور را عمیق‌تر کنیم و از شراکت استراتژیک و پیشرفت‌های دوجانبه گسترده جدید اطمینان حاصل کنیم.

مکث

تمجید ‌وانگ یی از سخنان ظریف
وانگ یی، وزیر امور خارجه چین پس از دیدار با محمدجواد ظریف در جمع خبرنگاران اظهار کرد که سخنرانی وزیر امور خارجه ایران در نشست امنیتی مونیخ را تماشا کرده است. «من در تلویزیون دیدم که در نشست امنیتی مونیخ به‌طور واضح و آشکار از حقوق ایران دفاع کردی. به گمانم صدها میلیون چینی نیز سخنرانی تو را تماشا کردند. تو اکنون یک شخص مشهور هستی.»