گوشی دست گرفتن ممنوع

خدیجه نوروزی

تلفن همراه تبدیل به سرگرمی برای بسیاری از نوجوانان و کودکان شده اما این والدین هستند که مدام نگرانند و درگیری ذهنی دارند که آیا کارشان درخرید موبایل درست بوده یا نه؟ پیوسته با خود در چالشند نکند فرزندشان از درس و مشق بیفتد و دچار انحراف شود.  مینا منظوری، روانشناس کودک و نوجوان در این‌باره به درنگ می‌گوید: «نمی‌توان منکر مزایای تلفن‌همراه شد اما برای استفاده در سنین کودکی و نوجوانی ابزار مناسبی نیست. بهترین سن برای استفاده موبایل از 16سالگی به بالاست. البته این حرف به این معنا نیست که کودکان و نوجوانان را به کل محروم کنیم. والدین می‌توانند از اواخر دوره ابتدایی یا اوایل دوره دبیرستان به‌صورت محدود و کنترل‌شده گوشی تلفن همراه را در اختیار فرزندانشان بگذارند. ممکن است استثناءهایی هم وجود داشته باشد که از این وسایل ارتباطی در همان کودکی بهترین بهره را ببرند اما این توصیه‌ها برای عموم جامعه است. باید به این نکته توجه داشت که عموم کودکان و نوجوانان خوب را از بد تشخیص نمی‌دهند».

پیش چشم والدین 

بسیاری از والدین با وجود اینکه برای فرزندانشان گوشی نمی‌خرند اما گوشی خود را در اختیار آنها قرار می‌دهند و به خیال خود راه‌کنترل کردن را در پیش گرفته‌اند. روانشناس کودک و نوجوان در این‌باره می‌گوید: «ممکن است خانواده‌ها اینطور فکر کنند که این شیوه، بهترین راه کنترل بچه‌هاست در حالی که غافلند از اینکه فرزندانشان در تکنولوژی بسیار جلوترند و ترفندهای بسیاری را برای دورزدن آنها بلدند». 

او به معایب استفاده از تلفن همراه در سنین پایین اشاره می‌کند و می‌گوید: «بسیاری از کودکان و نوجوانان تا پاسی از شب در اتاق تاریک و با  روشنایی صفحه موبایل در حال استفاده از آن هستند و متوجه نیستند که چشم‌هایشان در تمام این مدت تحت‌تأثیر اشعه‌های مضر است. استفاده افراد کم‌سن و سال از موبایل موجب اضافه وزن و فاصله‌گرفتن از دنیای واقعی و ضعف در برقراری ارتباط و کاهش سطح یادگیری‌شان می‌شود. فردی که باید بدود، بازی کند، در جمع دوستانش باشد تا رشد جسمی و ذهنی‌اش در مسیر درست قرار بگیرد با ابزاری اینچنینی در گوشه‌ای تنها، غرق در دنیای مجازی می‌شود». موبایل و اینترنت به‌علت سهل‌‌الوصول‌بودن اطلاعات موجب تضعیف حافظه افراد شده و این اتفاق در سنین کودکی و نوجوانی موجب می‌شود این گروه سنی نتوانند به درستی از ظرفیت حافظه و ذهن بهره ببرند. در آینده نیز اعتماد به نفس و تجزیه و تحلیل در موقعیت‌های تصمیم‌گیری و یادگیری مهارت‌های شغلی این افراد تحت‌تأثیر قرار خواهد گرفت.

منظوری، هشداری هم برای خانواده‌هایی دارد که دچار بیماری‌های ژنتیک مانند اوتیسم هستند.  او می‌گوید: «استفاده بیش از حد از موبایل، به مسائل ژنتیک دامن می‌زند و موجب می‌شود تا شدت و سرعت بروز بیرونی در کسانی که اختلال اوتیسم را به‌صورت ژنتیک دارند بیشتر شود».

چارچوب‌ها

توجه بیش از حد والدین به گوشی و گوشه‌گیری‌های طولانی مدت موجب می‌شود تا کودک و نوجوان از اختلال عاطفی و کمبود محبت رنج ببرد و او نیز به پیروی از والدین، گوشی را به‌عنوان پناهگاهی امن بشناسد.

انیشتین جمله معروفی دارد که می‌گوید: «من از روزی می‌ترسم که تکنولوژی از تعامل انسانی فراتر برود. چنین روزی، جهان نسلی از احمق‌ها خواهد داشت».

روانشناس کودک و نوجوان در تکمیل سخنانش می‌گوید: «بنابر توصیه‌های آکادمی پزشکی اطفال آمریکا بچه‌های زیر 2سال نه‌تنها باید به تبلت، تلفن همراه هوشمند، لپ تاپ و... دسترسی نداشته باشند، بلکه نباید جلوی هیچ نوع صفحه نمایشی بنشینند. کودکان و نوجوانان نیز نباید بیشتر از 2ساعت از روزشان را با این گجت‌ها بگذرانند و والدین باید استفاده از این ابزار را در شب برای فرزندان‌شان ممنوع کنند».