جامعه
مرگی که از دودکش‌ها به خانه ما می‌آید
تلفات گازگرفتگی در مناطق پرجمعیت مانند نیروگاه و شیخ‌آباد حتی از استان‌های سردسیر مانند همدان بیشتر است
مریم رضوی| قم- خبرنگار:
CO یا مونواکسید کربن، همان گاز کشنده‌ای است که مرگی شبانه همراه با یک لبخند را به قربانیانش هدیه می‌دهد، قاتلی زنجیره‌ای که سال گذشته در قم 2 نفر را به کام مرگ فرستاده و سال 95 ، 4 نفر را.
آمار فوتی‌ها‌ی مرگ خاموش و حوادث ناشی از گاز در قم نشان می‌دهد که در این زمینه در میانه جدول تلفات قرار داریم. همچنین طبق قانون مقررات ملی ساختمان، از سال ۱۳۸۲ وزارت راه و شهرسازی به واسطه سازمان نظام مهندسی ساختمان مسئولیت نظارت بر این موضوع را عهده‌دار است. رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان قم معتقد است، مساله گازگرفتگی در قم طی سال‌های اخیر مربوط به مناطقی است که نظام مهندسی خدمات نمی‌دهد.
«امین مقومی» افزود: از سال ۸۱ مالکانی که می‌خواهند لوله‌کشی گاز انجام دهند و از پروانه ساختمان استفاده کنند، مجری یا پیمانکارشان موظف است با استفاده از مهندسان دارای پروانه اشتغال، نظارت بر امر ساخت داشته باشد. از طرفی انتخاب ناظر هم در اختیار مجری نیست که نظارت دقیق‌تر باشد.
وی با اشاره به این‌که در استان قم برخوردها در زمینه ایمنی سخت‌گیرانه است، اظهارکرد: در مورد خانه‌هایی که قبل از سال ۸۲ ساخته شده‌اند، مسئولیت نظارت بر آنها با نظام مهندسی نیست.
مقومی با بیان این‌که مبحث 17 مقررات ملی ساختمان به موضوع ایمنی گاز می‌پردازد و امکان تقویت آن هم وجود دارد، اظهار کرد: تنها نظام مهندسی در این زمینه وظیفه ندارد، بلکه مراجع صدور پروانه و صداوسیما هم در قانون وظایفی دارند و باید این اطلاع‌رسانی را همه آنها که در مقررات ملی ساختمان نامشان ذکر شده، به سهم خود انجام دهند.
رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان بیان کرد: به طور مثال تاکنون حتی یک جلسه در شورای فرهنگ عمومی استان برای این موضوع از ما دعوت به عمل نیامده که در زمینه اطلاع‌رسانی عمومی و فرهنگ‌سازی همگانی در موضوع ایمنی و گاز، همگرایی صورت گیرد. البته خود ما هم درخواستی را به شورای فرهنگ عمومی استان نداده‌ایم و این بهانه خوبی است تا یک‌بار این اقدام صورت گیرد و همه برای مقررات ملی و کاهش تلفات مرگ خاموش یا ناشی از انفجارهای گاز یا دیگر بخش‌ها، دست به دست هم دهیم و به استانی سبز در این زمینه تبدیل شویم.
بی‌احتیاطی عامل بیشترین حوادث
مدیر عامل شرکت گاز استان قم هم با اشاره به این‌که این استان از نظر مرگ خاموش درکشور وضعیت متوسطی دارد، اظهارکرد: روند کار به این صورت است که شرکت ملی گاز استان قم به مشترکانی که می‌خواهد به آنها امتیاز اشتراک گاز را واگذارکند، الزاماً باید سیستم لوله‌کشی گازشان مورد بررسی و تأیید مهندسان سازمان نظام مهندسی ساختمان قرار گیرد و یک کد رهگیری را نظام مهندسی روی تأییدیه‌های لوله‌کشی داخلی ساختمان به مالکان می‌دهد که با آن کد، در دفاتر پیشخوان مراکز شرکت ملی گاز ثبت‌نام می‌کنند و مشترک شرکت ملی گاز می‌شوند. بر این اساس تا سازمان نظام مهندسی این تأییدیه را ندهد، ما مجاز به واگذاری اشتراک نیستیم.
بی‌احتیاطی مشترکان
«علیرضا نصیری» افزود: بیشترین مشکلی که بعد از این تأییدیه‌ها و واگذاری اشتراک‌ها داریم زمانی است که مردم مجوز اشتراک را دریافت می‌کنند اما به توسعه غیرمجاز یا استفاده از وسایل غیرمجاز و ناایمن اقدام می‌کنند.
مدیر عامل شرکت گاز استان گفت: این به آن معنا نیست که سازمان نظام مهندسی کارش را به درستی انجام نداده(که البته ممکن است در مواردی این اتفاق هم بیفتد) اما بی‌احتیاطی‌هایی که توسط مشترکان صورت می‌گیرد، عامل وقوع بیشترین حوادث است. مانند عروس و دامادی که به دلیل پهن کردن فرش همسایه روی پشت بام خانه‌شان و پوشیده شدن خروجی گاز خانه آنها، فوت کردند.
وی با بیان این‌که بررسی لوله‌های خروجی گاز بخاری‌ها یکی از اقداماتی است که مشترکان هرسال باید انجام دهند تا به واسطه لانه‌سازی پرندگان در فصل‌های دیگر دچار گرفتگی نشده باشند، اظهار کرد: ما این موضوعات را در قالب اطلاع‌رسانی و فرهنگ‌سازی در حال پیگیری هستیم.
مسئولیت اجتماعی خانوارها
به گفته نصیری، تلفات گازگرفتی در مناطق پرجمعیت مانند نیروگاه و شیخ‌آباد حتی از استان‌های سردسیر مانند همدان که گاز بسیار بیشتری در آن مصرف می‌شود بیشتر است، چراکه در مناطق پرجمعیت و پرتراکم که خانه‌ها از متراژ پایین‌تری برخوردار است، آبگرمکن‌های دیواری نصب می‌شود که اکسیژن هوا را مصرف می‌کند و سبب وقوع حوادث تلخ می‌شود.
وی با اشاره به این‌که پیش‌بینی می‌شود در سال ۹۸ استان قم به لحاظ پوشش شبکه گاز، نخستین استان سبز کشور باشد، افزود: در سال گذشته کاهش تلفات در این زمینه داشتیم، چراکه اطلاع‌رسانی و فرهنگ‌سازی بیشتر جدی گرفته شده است.
مدیر عامل شرکت گاز استان قم با بیان این‌که مسئولیت‌های اجتماعی و توسعه فرهنگی، موضوعی است که باید همه دغدغه آن را داشته باشند و برای آن تلاش کنند، گفت: به عنوان مثال شهرداری قم در این زمینه کاملا انتفاعی نگاه می‌کند. برای هرگونه اطلاع‌رسانی و فرهنگ‌سازی، در این زمینه، بحث‌های مالی را مطرح می‌کنند که ما مجبور شدیم بسیاری از پیام‌های آگاهی‌بخش در جامعه را روی دیوار ایستگاه‌ها نصب کنیم، اما در همین زمینه هم شهرداری اکنون به ما نامه زده و خواهان هماهنگی شده است.
وی افزود: شورای فرهنگ عمومی تاکنون به این‌گونه مباحث وارد نشده و در شورای مدیریت بحران هم این موضوعات به خوبی پیگیری نمی‌شود.
به نظر می‌رسد بررسی راهکارهای اصلی پیشگیری از مرگ خاموش و فرهنگ‌سازی در این زمینه برای هشدار به ویژه در مسکن مهر و مکان‌هایی که پیش از تصویب قانون نظارت بر این امر ایجاد شده است، از مهم‌ترین موضوعاتی است که باید در دستور کار استان و متولیان فرهنگی و خدماتی قرار گیرد.
ضعف در حوزه اطلاع‌رسانی
رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان قم افزود: شهرداری هم که یکی از سازمان‌های وظیفه‌مند در این حوزه است، برای تبلیغات شهری در زمینه مرگ خاموش مطالبه هزینه می‌کند. «امین مقومی» در عین حال معتقد است حوادثی مانند انفجار و نشتی گاز را نباید به حوزه مقررات ملی ساختمان مربوط دانست. وی گفت: قبول دارم که در حوزه اطلاع‌رسانی در زمینه مقررات ملی ضعف داریم. بخشی از آن به صدور پروانه برمی‌گردد که هنگام صدور باید به مالک، نکاتی را متذکر شوند و او را در جریان حوادث و خطرهایی که ممکن است باشد، قرار دهند. مثلاً یکی از آنها مجری ذی‌صلاح است که درج نمی‌شود. رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان قم افزود: سازمان نظام مهندسی بخش خصوصی است و اینها وظایف حاکمیتی. نهادهایی مانند صدا و سیما و شهرداری‌ها باید در زمینه تبیین مقررات ملی ساختمان و مسائل مربوط به ایمنی فعال‌تر عمل کنند.
در همینه زمینه :
