گره در صنایع نساجی گیلان

مهسا طالبی|  رشت- خبرنگار:


نساجی گیلان روزگاری سرآمد صنعت کشور بود، به گونه‌ای که این صنعت کالاهای تولیدی خود را صادر هم می‌کرد، اما از دهه ۸۰ و آغاز اجرای اصل ۴۴ و خصوصی‌سازی، این صنعت به اشخاص واگذار شد. در این واگذاری دقت و حساسیت لازم اعمال نشده بود. در نتیجه صنایع فعال و پویا با مدیریتی که تناسبی با این مهم نداشت، دچار رکود و تعطیلی شد. صنایع ایران پوپلین، پوشش، برک و... سال‌ها جزو صنایع برتر نساجی کشور بودند. 

طی سال‌های اخیر برخی مشکلات باعث شد تا نساجی و پوشاک به وضعیت بدی دچار شود. اهم مشکلات صنایع نساجی گیلان در این چند سال شامل افزایش مستمر قیمت تمام‌شده منسوجات و پوشاک داخلی نسبت به وارداتی، قاچاق گسترده و واردات بی‌رویه به‌ویژه با عنوان کالای دارای نشان تجاری (با جعل نشان‌های تجاری معتبر)، محدودیت‌های بین‌المللی (تحریم‌ها)، دسترسی نداشتن به بازارهای هدف صادراتی، نبود سرمایه‌گذاری خارجی و ارتباطات ضعیف فنی، مالی و تجاری جهانی بوده است.به جز این مشکلات، سرمایه‌گذاری نکردن دولت در زیرساخت‌های مورد نیاز صنایع نساجی، بی‌توجهی به نظرات بخش خصوصی در سیاست‌گذاری‌های کلان، سهولت در واردات کالاهای خارجی، فشارهای شدید بیمه‌ای و مالیاتی، خروج بی‌رویه مواد اولیه از کشور، برخورداری رقبای بین‌المللی از نشان تجاری، استفاده از ماشین‌آلات قدیمی و فرسوده در تولید از دیگر مواردی هستند که اختلال در صنایع نساجی ایجاد کردند.


تخصیص تسهیلات سرمایه در گردش

رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت گیلان بیان کرد: صنعت نساجی دارای قدمتی طولانی و یکی از مهم‌ترین صنایع اشتغال‌زاست.«فرهاد دلق‌پوش» با اشاره به شرایط دشوار اقتصادی کشور، پایداری و پویایی صنایع را ضروری دانست و گفت: این صنعت ریشه‌دار در کشورهای توسعه‌یافته بین نیازهای اساسی اقتصادی در درجه سوم اهمیت پس از موادغذایی و مسکن قرار دارد و نقش زیادی در ایجاد ارزش افزوده صنعتی و افزایش صادرات غیرنفتی ایفا می‌کند.

 
وی میزان سرمایه‌گذاری ارزی برای ایجاد یک شغل در صنعت نساجی در مقایسه با صنایع دیگر را بسیار پایین دانست و افزود: رشد صنعت نساجی مورد توجه جدی ما قرار دارد، از این رو برای حمایت از آن، سازمان صمت آمادگی دارد با تخصیص تسهیلات سرمایه در گردش از بار مشکلات بکاهد.
دلق پوش بیان کرد: تولیدکنندگان مدعی با تولیدکنندگان واقعی متفاوتند. تولیدکنندگان واقعی در شرایط سخت تحریم، فرصت ایجاد می‌کنند و به توسعه صنایع می‌پردازند. همچنین با اجرای طرح‌های توسعه‌ای در جهت ارتقای بهره‌وری تولید تلاش می‌کنند. این در حالی است که تولید‌کنندگان مدعی با فراهم کردن شرایط تجملی و افزایش هزینه‌های جانبی عملا در مسیر رکود گام برمی‌دارند. 

رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت گیلان افزود: توسعه صنعت نساجی علاوه بر ایجاد ارزش افزوده بالا، موجب توسعه اقتصادی و ارتقای بهره‌وری سایر بخش‌های تولیدی در کشور هم می‌شود. بنابراین با تکیه بر آن می‌توان به توسعه صنعتی و اقتصادی دست یافت.
این مسئول با اشاره به این‌که وجود مدیران با تجربه و متخصص در گیلان می‌تواند تحریم‌های خصمانه را خنثی کند، بیان کرد: صنعت نساجی یکی از صنایع پیشرو و بزرگ کشور محسوب می‌شود، اما با وجود تاثیری که در رشد و تحول اقتصادی دارد، بسیاری از واحدهای مرتبط با آن در حال حاضر با حداقل ظرفیت فعال هستند. 


مشکلات و موانع پیش روی آنها باعث شده تولیدکنندگان در توسعه فعالیت خود دچار تردید شوند، از طرف دیگر سرمایه‌گذاران واقعی بخش خصوصی نیز تمایل چندانی به ورود در این حوزه نشان نمی‌دهند. دلق‌پوش ادامه داد: سازمان صمت از تلاش برای ایجاد بستر مناسب به منظور توسعه صنعت نساجی در استان از طریق تخصیص تسهیلات سرمایه در گردش و تسهیل در صدور مجوز دریغ نخواهد کرد.


محدود بودن فعالیت صنایع استان 

 رئیس اتاق بازرگانی گیلان هم با اشاره به محدود بودن فعالیت صنایع استان از جمله نساجی بیان کرد: دولت در جهت توسعه و راه‌اندازی واحد‌های صنعتی حرکت می‌کند، اما این‌ حرکت‌ها حکم مُسکن را دارند و جوابگوی نیاز‌ها نیستند. آنقدر مشکل داریم که وام با این بهره‌های هنگفت نه تنها پاسخگو نیست بلکه شرایط را در درازمدت بدتر می‌کند.

«هادی تیزهوش تابان» افزود: دولت باید از بعضی معوقات گذشت کند. اگر تسهیلات پرداخت شود، فقط مقداری از بدهی‌های شرکت‌ها سبک‌تر می‌شود، اما بعدا گرفتاری‌هایشان افزایش می‌یابد. به نوبه خودم از سیستم بانکی و گرفتن تسهیلات فرار می‌کنم چون همه هستی ما را بانک‌ها بلعیده‌اند.

وی ادامه داد: تسهیلات صنایع با نرخ بهره ۱۸ درصد است، ضمن این‌که چون دولت بزرگ‌ترین بدهکار به سیستم بانکی است، بانک‌ها تمایلی ندارند که به دستوراتش گوش بدهند. دولت بدهکار است و اهمیتی هم به بدهی‌اش به بانک‌ها نمی‌دهد. عاملی که همه ما را به رکود رسانده، احترام نگذاشتن به تعهدات است؛ در حالی که دولت باید الگوی خوبی برای دیگران باشد. دو سال است که پول پیمانکار را که صاحب صنعت نداده، حتی بهره‌اش را هم پرداخت نکرده است. پیمانکار نمی‌داند چکاری باید انجام دهد. دولت باید شروع کند، تغییر ساختار بدهد و به نوعی هزینه‌هایش را کم کند.


موقعیت مناسب گیلان 

 رئیس اتاق بازرگانی گیلان گفت: گیلان در بخش‌هایی مانند صنعت نساجی و پوشاک، مواد غذایی به‌ویژه انواع کلوچه، محصولات دارویی و بهداشتی، صنایع تبدیلی کشاورزی و مصالح ساختمانی مانند کاشی و سیمان جزو استان‌های برتر کشور محسوب می‌شود، به همین دلیل دارای جایگاه خوبی در زمینه صادرات تولیدات صنعتی است.

تیزهوش تابان افزود: راه‌اندازی سرای تجاری ایرانی‌ها در آستراخان روسیه می‌تواند تسهیلگر افزایش مبادلات تجاری گیلان و روسیه باشد. گیلان در حال‌ حاضر به‌دلیل ظرفیت‌ها و توانمندی‌های موجود مانند همسایگی با کشور روسیه و سایر کشورهای حوزه سی‌آی‌اس، برخورداری از کوتاه‌ترین راه ارتباط آبی با کشورهای آسیای میانه و اروپا، همچنین بهره‌مندی از دو گمرک فعال در انزلی و آستارا، نیروی انسانی ماهر و منطقه آزاد تجاری-صنعتی انزلی یکی از قطب‌های مهم تجارت خارجی کشور به شمار می‌رود. بنابراین تولیدکنندگان صنعتی از جمله در حوزه نساجی با بهبود کیفیت کالاها و رونق تولید می‌توانند نسبت به توسعه صادرات اقدام کنند.