تلاش مسکو برای حضور در معادله افغانستان

یک هفته پس از مذاکرات آمریکا و طالبان در قطر که به توافقی مقدماتی میان طرفین برای خروج نیروهای خارجی از افغانستان منجر شد، نشست صلح افغانستان طی فردا و پس‌فردا در مسکو برگزار می‌شود.
چهره‌های سیاسی مطرح، نمایندگان احزاب سیاسی و برخی چهره‌های مذهبی به دعوت دولت روسیه در نشست مسکو حضور خواهند داشت تا روس‌ها نیز از معادلات صلح در افغانستان جا نمانند. این دومین بار است که گروه‌های سیاسی و قومی در مسکو برای مذاکره در مورد روند صلح افغانستان گرد هم می‌آیند و با نمایندگان عالی‌رتبه طالبان بر سر یک میز می‌نشینند. حدود 3‌ماه پیش نیز مسکو میزبان نشستی مشابه بود که با حضور نمایندگان کشورهای همسایه افغانستان ازجمله ایران برگزار شد.
محمد حنیف اتمر، مشاور پیشین امنیت ملی رئیس‌جمهور افغانستان که اکنون به‌دلیل حضور در انتخابات ریاست‌جمهوری از سمت خود استعفا داده، دیروز یکی از آخرین چهره‌های سرشناسی بود که اعلام کرد به دعوت دولت روسیه به مسکو خواهد رفت. طبق گزارش تلویزیون طلوع افغانستان غیراز اتمر شخصیت‌های مهم سیاسی دیگری ازجمله حامد کرزی رئیس‌جمهور پیشین افغانستان، محمد یونس قانونی معاون پیشین رئیس‌جمهور و عطا محمد نور والی پیشین بلخ در نشست مسکو حضور خواهند داشت. همچنین شخصیت‌های سیاسی شناخته‌ شده‌ای مثل محمداسماعیل خان، محمد محقق و سیدحمید گیلانی نیز اعلام کرده‌اند به مسکو می‌روند.
از سوی دیگر، طالبان نیز اعلام کرده هیأت خود را به سرپرستی شیرمحمد عباس استانکزی، رئیس پیشین دفتر سیاسی این گروه در قطر، به روسیه می‌فرستد. استانکزی 2 هفته قبل، سمت خود را به ملا عبدالغنی برادر یکی از 4بنیانگذار طالبان در سال1994 واگذار کرد. پیوستن ملا برادر به گفت‌وگوهای دوحه بود که باعث شد مذاکرات بالاخره در چهارمین دور به نتیجه نسبی برسد. طالبان این بار نیز شرط حضورش در نشست صلح افغانستان را عدم‌حضور نمایندگان دولت اعلام کرده است. به همین دلیل است که مسکو از هیچ‌یک از مقام‌های دولتی در افغانستان دعوت نکرده تا بار دیگر دولت افغانستان غایب بزرگ روند صلح باشد. با این حال، سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه دیروز اعلام کرد هدف از برگزاری این نشست فراهم کردن زمینه برای مذاکره رو در روی طالبان با دولت مرکزی افغانستان است. حضور زلمای خلیل‌زاد در منطقه و دیدارهایش با مقام‌های دولتی افغانستان، سران طالبان و مقام‌های کشورهای همسایه افغانستان باعث کمرنگ شدن نقش روسیه در معادله صلح افغانستان شده بود اما اکنون مسکو بار دیگر با جلب نظر چهره‌های مطرح و تأثیرگذار در فضای سیاسی افغانستان برای حضور در نشست دوم مسکو، تلاش دارد بر جایگاه خود در روند صلح تأکید کند.