نخستین شکست ترامپ درمقابل کنگره جدید
ترامپ چگونه مجبورشد ازتعطیلی دولت کوتاه بیاید
جواد نصرتی/ خبرنگار
تمام شاخ و شانه کشیدنهای دونالد ترامپ برای تعطیل نگه داشتن دولت فدرال تا زمان دریافت بودجه برای ساختن دیوار مرزی با مکزیک، جمعه شب دود شد و به هوا رفت و رئیسجمهور آمریکا، بدون اینکه حتی یک سنت برای دیوار محبوبش کاسب شود، عقبنشینی کرد و موقتا به تعطیلی دولت پایان داد.
ترامپ، در حالی موقع اعلام بازگشایی موقت دولت ژست برندهها را گرفته بود و با زبان تهدید صحبت میکرد که عقبنشینیاش از ساخت دیوار مرزی - بزرگترین شعار تبلیغاتیاش- یک شکست محض برای او به شمار میرود و فراتر از آن، نشانهای از تغییر موازنه قدرت در واشنگتن است. کاری که ترامپ بعد از 5 هفته پافشاری بیمورد انجام داد، درخواست روز اول دمکراتها بود که میخواستند تعطیلی دولت لغو و بعد درباره درخواست ترامپ بحث شود.
با این حال، 800 هزار کارمند فدرال برای 35روز تمام گروگان ترامپ بودند و بهخاطر اختلاف نظر بین دولت و کنگره و تصویب نشدن بودجه، یا به مرخصی اجباری فرستاده شده بودند یا بدون دریافت حقوق کار میکردند. ترامپ، تنها وقتی حاضر شد کوتاه بیاید که رئیس افبیآی آشکارا اعلام کرد سازمان زیرنظرش به خوبی کار نمیکند، اختلال در پروازها بهخاطر کمبود نیروی انسانی تا حد خطرناکی زیاد شد و از آن مهمتر، صدای همحزبیهای جمهوریخواه هم درآمد و تعدادی از آنها، علنا در کنار دمکراتها قرار گرفتند و بهشدت از ترامپ انتقاد کردند. به همه اینها میتوان نتایج نگرانکننده نظرسنجیها را هم اضافه کرد؛ براساس یک نظرسنجی، 53درصد آمریکاییها ترامپ را بهخاطر تعطیلی دولت سرزنش میکردند و در مقابل تنها 34درصد پلوسی و دمکراتها را مقصر میدانستند.
این شرایط، ورق را برگرداند و تلاشهای دستیاران و نزدیکان ترامپ، ازجمله جرد کوشنر داماد و مشاور ارشد او، مایک پنس معاون او، برای پیش نهادن راهکارهایی برای تامین بودجه و پایان تعطیلی دولت بینتیجه ماند.
بهگزارش واشنگتن پست، چیزی که امیدهای ترامپ و نزدیکانش را برای متقاعد کردن دمکراتهای کنگره برای نرمش از بین برد، سرسختی و اتحاد آنها زیرنظر نانسی پلوسی رئیس مجلس نمایندگان بود. ترامپ، چنان از چنددستگی در اردوگاه جمهوریخواهان گلهمند بوده که در یک جلسه خصوصی، با اشاره به اتحاد دمکراتها گفته است: «چرا آنها همیشه اینقدر وفادار هستند؟»
بانوی آهنین
این وفاداری، البته بدون رهبری پلوسی مطمئنا این قدر کارآمد و هدفمند نمیبود. دیوید اکسلراد یکی از مشاوران باراک اوباما رئیسجمهور پیشین آمریکا درباره شرایط پیش آمده در واشنگتن گفته است: «ترامپ زندانی رفتار خودش بود و در نهایت هم یک فاجعه برایش رقم خورد. مجلس نمایندگان، قدرت و اقتدار دارد و حالا رئیسی دارد که به خوبی میداند چطور از آنها استفاده کند. بنابراین این واقعیتها باید بخشی از محاسبات ترامپ باشد وگرنه دوباره خجالتزده خواهد شد.»
نقش پلوسی در برگشتن ورق علیه ترامپ، غیرقابل انکار است و درحالیکه برخی نمایندگان دمکرات سعی کردهاند با زبانی نرم راه مصالحه با ترامپ را باز بگذارند، او بدون پروا و مقتدرانه تأکید کرده است که ساخت دیوار، باز هم از سوی دمکراتها رد خواهد شد.
نقش تعیینکننده پلوسی در پیروزی دمکراتها را میتوان از صحبتهای چاک شومر، رئیس اقلیت دمکراتها در مجلس سنا درباره پلوسی متوجه شد. او بعد از عقبنشینی ترامپ درباره پلوسی گفت: «رئیسجمهور به خوبی این درس را یاد گرفت که هیچکس نباید رئیس مجلس نمایندگان (پلوسی) را دستکم بگیرد.»
رنجش دوستان افراطی
چرخش ترامپ، به همان اندازه که باعث خشنودی دمکراتها شده و به آنها احساس پیروزی داده، هواداران افراطی ترامپ را رنجانده است. آنها که عموما ایدههایی افراطیتر از ترامپ درباره مهاجرت دارند، بهشدت از این اقدام ترامپ عصبانی شده و به او حمله کردهاند. یک مشاور ترامپ در اینباره به سیانان گفته است: «یک شکست تحقیرآمیز برای مردی که به ندرت میبازد. واقعا دلمان برای بردن تنگ شده است.» آن کولتر مجری بسیار دستراستی و یکی از حامیان سرسخت ترامپ که حتی بیشتر از او به ساخت دیوار مرزی اعتقاد دارد، بعد از عقبنشینی ترامپ توییت کرد: «خبرهای خوب برای جورج هربرت واکر بوش (رئیسجمهور پیشین آمریکا): از امروز، او دیگر نازکنارنجیترین رئیسجمهور آمریکا به شمار نمیرود.»
قبول شکست با زبان تهدید
ترامپ، هنگام اعلام پایان موقت تعطیلی دولت، خود را در نقش فاتح تقابل با دمکراتها قرار داده بود و حتی تهدید کرد که اگر تا 15فوریه (26بهمن) موضوع تامین بودجه دیوار به نتیجه نرسد، یا دولت فدرال دوباره تعطیل میشود یا وضعیت اضطراری در کشور اعلام خواهد شد؛ «اگر توافق عادلانهای از کنگره بهدست نیاوریم، دولت یا دوباره در 15فوریه تعطیل میشود و یا از قدرتی که قوانین و قانون اساسی آمریکا به من داده است برای رسیدگی به این شرایط اضطراری استفاده خواهم کرد.»
او البته در صحبتهایش به استفاده از «دیوار هوشمند» به جای دیوارهای بتنی سنتی اشاره کرده است. این ایده، بارها از سوی دمکراتها مطرح شده و بهنظر میرسد میتواند موضوع همکاری مشترک دو طرف برای جلوگیری از رسیدن به یک بنبست جدید باشد.
دستیار ترامپ آخرین شکار رابرت مولر
ساعاتی پیش از آنکه دونالد ترامپ در کاخ سفید اعلام کند تعطیلی دولت فدرال را بهصورت موقت لغو میکند، دستگیری یکی از مشاوران قدیمی او توسط افبیآی، خبر اول در واشنگتن بود. راجر استون، که از زمان نیکسون رئیسجمهور مستعفی آمریکا در اردوگاه جمهوریخواهان فعال بوده است، به درخواست رابرت مولر، بازرس ویژه دادگستری آمریکا توسط افبیآی دستگیر شده است. او با 7 اتهام ازجمله شهادت دروغ و تلاش برای متقاعد کردن یک شاهد برای شهادت دروغ روبه روست. با این حال، مسئله مهمی که توجه رسانهها را جلب کرد، نقش احتمالی او بهعنوان رابط تیم انتخاباتی دونالد ترامپ و ویکیلیکس سایت افشاگر متعلق به جولیان آسانژ است. این برای نخستینبار است که تیم انتخاباتی ترامپ با افشای ایمیلهای هکشده هیلاری کلینتون رقیب ترامپ در انتخابات ربط داده میشود. بلافاصله بعد از اعلام دستگیری استون، کاخ سفید اعلام کرد که ترامپ در این پرونده هیچ نقشی ندارد. استون هم بعد از آنکه با قید وثیقه از دادگاه آزاد شد اعلام کرد که تحت هیچ شرایطی علیه ترامپ شهادت نخواهد داد.