روزگار سیاه سفیدرود

فرشته رضایی|   رشت-خبرنگار:


طبیعت زیبای گیلان به محلی برای جولان دست‌اندازان تبدیل شده است. فرقی نمی‌کند کوه باشد یا تالاب و جنگل. هرجا محلی امن برای تجاوزگران باشد از آن سوء‌استفاده می‌کنند. روزهای اخیر موضوع برداشت بی‌رویه از بستر سفیدرود واقع در یکی از روستاهای بخش سنگر از توابع شهرستان رشت خبرساز شد.‌ ماجرا مربوط به برداشت شن و ماسه بیش از نیاز و ایجاد یک پل نیمه‌موقت به وسیله لوله‌های آهنی تا وسط رودخانه برای برداشت است. در این خصوص جمعی از فعالان محیط‌زیست تاکید به دقت نظر و ورود سازمان حفاظت محیط‌زیست به این دست‌اندازی دارند. از آنجا که این سازمان ناظر است می‌تواند با متخلفان احتمالی برخورد کند.


پل سازی؛ آخرین حربه سودجویان شن و ماسه

یکی از فعالان محیط‌زیست در گیلان با انتقاد از لوله‌گذاری در رودخانه سفیدرود از مسئولان محیط‌زیست شهرستان خواست تا به این موضوع ورود کنند.

«محمد محمدیان» بیان کرد: این لوله‌گذاری برخلاف ضوابط زیست‌محیطی در بستر سفیدرود برای حمل شن از طرف دیگر رودخانه (روستای شیخ علی بست) به طرف دیگر و بردن به کارخانه شرکت برداشت شن و ماسه انجام شده است. متاسفانه جز برداشت شن از بستر رودخانه که مشخص نیست چه میزان طبق ضابطه است، داخل سفیدرود، پل هم درست کرده‌اند.

وی ادامه داد: در روزهای اخیر اهالی روستا به این اقدام اعتراض کردند و نیروی انتظامی در روستای شیخ علی بست حضور یافت. امیدواریم به این وضعیت رسیدگی جدی شود. 
محمدیان افزود: برداشت‌های بی‌رویه موجب آسیب به بستر رودخانه‌ و تغییر مسیر می‌شود. همچنین بر زاد و ولد ماهیان بومی هم تاثیر منفی می‌گذارد. سفیدرود بزرگ‌ترین زیستگاه رودخانه‌ای گیلان است که مورد تهدید قرار گرفته است.


نبود نظارت کافی بر فعالیت شرکت‌ها

این فعال محیط‌زیست بیان کرد: مسئولان معضلاتی همچون بیکاری جوانان را بهانه می‌کنند، اما مشکلات اقتصادی و بیکاری آنان نباید موجب صدمه و تعرض به طبیعت شود؛ تعرضی که دیر یا زود آسیب‌های ناشی از آن به ما هم برمی‌گردد. بهتر است به جای استفاده از شن و ماسه، روش‌های جایگزین در نظر بگیریم. 

وی ادامه داد: موضوع دیگر این است که وقتی به شرکت‌ها مجوز برداشت شن داده می‌شود، نظارتی نمی‌شود که آیا برداشت انجام شده مازاد بوده یا خیر.  محمدیان گفت: آسیب به بستر رودخانه‌ موجب بروز مشکل در کانال‌های آب‌رسانی به مزارع کشاورزی می‌شود و رانش زمین را به دنبال دارد. با توجه به این‌که برداشت‌کنندگان به جز بستر، از جداره رودخانه‌ها هم برداشت می‌کنند، در صورت بارش شدید، این جداره‌ها ریزش می‌کند. 


برداشت بدون نظارت، بلای جان رودخانه‌ها

یکی دیگر از فعالان محیط‌زیست گیلان که از نزدیک به ماجرا اشراف دارد هم به همشهری اظهار کرد: تردیدی نیست که مسئولان از این موضوع خبر دارند، اما اقدامی برای برداشت اصولی شن از بستر رودخانه نمی‌کنند. 

«مهدی قربانی»ادامه داد: مجوز برداشت این شرکت مربوط به تاریخ 27/۹/97 است که از طرف سازمان صنعت، معدن و تجارت برای تامین مصالح یک شرکت دانه‌بندی داده شده است. اما این شرکت در این مدت با انتقال لوله‌های آهنی یک پل موقت در رودخانه ایجاد کرده که آسیب جدی برای آن محسوب می‌شود.

 از سوی دیگر مجوز سازمان صنعت، معدن و تجارت برای مصارف روزانه شرکت‌هاست، اما این شرکت شن‌های برداشت شده را در جایی دپو کرده است. ضمن این‌که در برگه مجوز آمده که چه میزان می‌توانند برداشت کنند، اما میزان برداشت این شرکت به عمق 5/1 متر رسیده و تخلف است. 

وی افزود: به همین دلیل اهالی روستا با آنان درگیر شدند ولی هنوز اقدام جدی برای توقف کار نشده است. سفیدرود بزرگ‌ترین رودخانه گیلان و تنها محل زادآوری ماهیان خاویاری است. ۵۳ گونه آبزی و ماهی در آن زندگی می‌کنند. برداشت‌های بی‌رویه جز آسیب به بستر رودخانه، موجب از بین رفتن آبزیان و ماهیان می‌شود.


مسئولان پاسخ نمی‌دهند

در این گزارش همشهری تلاش کرد تا با «اصغر خودکار» رئیس محیط‌زیست رشت ارتباط بگیرد اما موفق نشد و پیگیری‌ها تا لحظه انتشار این گزارش بی‌نتیجه مانده است.با وجود این مساله اما همشهری آماده انتشار اظهار نظرهای مقامات مسئول ذی ربط در این رابطه است.