مشکلات داخلی در نبرد با # فناتحریم

بسته شدن خدمات دیجیتال‌ اوشن روی سایت‌های ایرانی با دامنه ir. یکی از خبرهایی بود که اواخر هفته گذشته در میان کاربران ایرانی فضای مجازی دست‌به‌دست شد. این سامانه ارائه‌دهنده خدمات ابری در یک ایمیل به مشترکانش اعلام کرده ‌به‌دلیل تحریم‌های آمریکا طی 72ساعت بعد از فرستادن نامه اخطار حساب مشتری‌هایش با دامنه‌های متعلق به ایران را «معلق» می‌کند که منجر به از دست رفتن تمام داده‌ها در آن سامانه خواهد شد. شرکت‌های ایرانی ارائه‌دهنده خدمات ابری بعد از انتشار این خبر با تأکید بر اینکه دنبال «کاسبی از تحریم» نیستند، به کاربرانشان توصیه کردند فعلا و در مهلت 72ساعته از خدمات رایگان آنها استفاده کنند. با گسترده شدن تحریم‌های حوزه فناوری که به #فناتحریم مشهور هستند و استفاده از سامانه‌های داخلی از طرف کارشناسان فنی و اهالی اکوسیستم استارتاپی که مورد بحث‌های فراوانی بوده است. هرچند استفاده از سرویس‌های داخلی و حمایت از یک محصول ایرانی مورد توافق اکثریت به‌نظر می‌رسد اما موانع جدی در زمینه این سامانه‌ها وجود دارد.

دانش فنی کافی
از نظر تخصص فنی، در ایران توانایی کافی وجود دارد. این نظر بسیاری از کارشناسانی است که درباره توانایی‌ رقابت سرویس‌های خارجی با ایرانی می‌گویند. ایلیا وکیلی، کارشناس فنی به همشهری می‌گوید: «ما از نظر فنی توانایی‌های خوبی داریم. هرچند نمی‌توان وجود رقبای خوب را کتمان کرد اما سیستم و دانش خوبی در این زمینه در کشور وجود دارد.» سیدمجتبی مصطفوی، کارشناس فنی نیز می‌گوید: «خبر خوب این است که تقاضای موجود در بازار خیلی بیشتر از سرویس‌هایی است که هم‌اکنون ارائه می‌شوند. پس حضور در این بازار توجیه دارد.»

خدمات زیرساختی باید بهتر شوند
کیفیت پهنای باند و شبکه ارتباطی کشور از مسائل مهمی هستند که روی کیفیت کارکرد این سامانه‌ها تأثیر جدی می‌گذارند. اگر قرار است با سامانه‌هایی مثل دیجیتال‌اوشن رقابت ایجاد شود یا دست‌کم سیستمی مشابه آنها شکل بگیرد، باید این مشکلات زیرساختی برطرف شوند. سیدمجتبی مصطفوی، کارشناس امنیت شبکه یکی از شبکه‌های خدمات ابری کشور در این‌باره می‌گوید: «این خدمات را ارتباطات زیرساخت یا شرکت‌های واسطه ارائه می‌کنند و کیفیت خدمات آنها روی کارکرد ما تأثیر می‌گذارد. دیتاسنترها نیز جزو ابزارهای مهم کار سامانه‌های ابری هستند که اگر کارکرد خوبی ارائه نکنند، روی رضایت مشتری‌ها و کیفیت خدمات تأثیر جدی می‌گذارند.»

قوانینی که مانع رشد می‌شوند
بخشی از عواملی که مانع از اقبال مشتری‌ها به سامانه‌های ابری ایرانی شده، به قوانینی برمی‌گردد که خواسته یا ناخواسته، همسو با فناتحریم دست آنها را در بهتر شدن بسته یا در نهایت امکان ارائه پشتیبانی درست به مشتری‌هایشان می‌بندد. محمدرضا همتی، کارشناس فناوری در این‌باره به همشهری می‌گوید: «فیلترینگ سایت‌ها و دستورهای قضایی که باعث بستن یکباره کسب‌وکارها می‌شود، در نهایت روی کیفیت کار شرکت‌های خدمات ابری تأثیر می‌گذارد. اخیرا یک حکم قضایی که به یک شرکت ابری فرستاده شد، موجب بستن خدمات و پاک کردن داده‌های یکی از شرکت‌های باسابقه شده بود. صاحب این سایت اگر از سرویس‌های خارجی سرویس می‌گرفت، در بدترین حالت فیلتر می‌شد اما این‌بار تمام آنچه در طول سال‌ها ایجاد کرده بود را در عرض چند دقیقه از دست داد. چنین قوانینی باعث می‌شود خیلی از مشتری‌ها تمایل نداشته باشند از سرویس‌های داخلی استفاده کنند.» قوانین دیگر مربوط به واردات سخت‌افزاری مورد نیاز این شرکت‌هاست که پیش‌تر به‌عنوان کالای لوکس یا ممنوعه طبقه‌بندی شده بودند. بیشتر از اینها اما سیاست‌های دلاری کشور باعث ضرردهی جدی شرکت‌های ابری شده است. مجتبی مصطفوی می‌گوید: «چنین سیاست‌هایی امکان برنامه‌ریزی دقیق را از شرکت‌های ابری می‌گیرد و هزینه‌ها را چندبرابر می‌کند و این به نفع شرکت‌های این حوزه که کوچک یا متوسط هستند، نیست.»

تولید محصول در کلاس جهانی
فارغ از اینکه وضعیت کشور چطور باشد، تحریم باشیم یا نه، یکی از مهم‌ترین مواردی که باید استارتاپ‌ها و تمام شرکت‌های وابسته به آنها آن را جدی بگیرند، ایجاد محصولاتی با کیفیت جهانی است. پوریا آسترکی، کارشناس وب در این‌باره به همشهری می‌گوید: «سرویس‌های ما باید رقابت کردن را در هر حوزه‌ای یاد بگیرند تا بتوانند پیشرفت کنند.» به‌گفته بسیاری از کارشناسان، این طرز نگاه باعث می‌شود سرویس‌دهند‌ه‌ها خودشان از دولت مطالبه کرده و نیازهایشان به مرور برطرف شود. سیدمجتبی مصطفوی، کارشناس فنی می‌گوید: «‌تحریم‌ها تا ابد پابرجا نیستند پس ما باید خودمان را برای مواجهه با یک دنیای بزرگ‌تر آماده کنیم.»

مکث

دیجیتال اوشن و دردسرهایش
دیجیتال اوشن، یکی از چندین سایت ارائه‌دهنده خدمات ابری در جهان است. کاربرانی که از این سامانه استفاده می‌کنند، تمام داده‌های مربوط به کسب‌وکارشان را در یک فضا در شبکه اینترنت که به فضای ابری مشهور شده، قرار می‌دهند. در واقع سرورهای ابری همان سرورهای اختصاصی مجازی هستند که روی زیرساخت ابری و در محیط رایانش ابری ارائه می‌شوند. با این حساب، مدیریت امکاناتشان در هر نقطه‌ای از جهان به‌سادگی امکان‌پذیر است. شرکت‌های مشابه دیجیتال‌اوشن در دنیا کم نیستند. این شرکت اما به‌خاطر اینکه کمتر از شرکت‌های آمریکایی دیگر به بحث‌های مربوط به تحریم حساس بوده و در عین حال، ‌سرویس‌های ارزان و خوبی ارائه می‌کرده، مورد توجه کاربران ایرانی قرار گرفته است.