روز گذشته سومین دور از گفت‌وگوهای مستقیم نمایندگان طالبان و آمریکا در دوحه برگزار شد. دور پیشین این گفت‌وگوها در دوشنبه هفته گذشته برگزار شده و قرار بود تنها یک روز ادامه داشته باشد، با این حال رایزنی‌ها تا به امروز ادامه یافته است. به گفته العربی الجدید، مذاکرات مستقیم طالبان و آمریکا حول 4محور در جریان است:
جدول زمانی برای خروج آمریکا از افغانستان
عدم‌استفاده از خاک افغانستان علیه همسایگان این کشور
پرونده اسرای طالبان
به رسمیت شناختن دفتر سیاسی طالبان به شکل قانونی از سوی آمریکا
این در حالی است که به گفته الجزیره، زلمای خلیل‌زاد، فرستاده آمریکا در جریان مذاکرات دوحه به‌شدت بر مشارکت دولت افغانستان در گفت‌وگوها برای نتیجه‌بخش بودن آن تأکید دارد. این شبکه به نقل از یک منبع در هیأت مذاکره‌کننده آمریکایی در دوحه مدعی شد: هیچ توافقی بدون مشارکت دولت افغانستان اعتبار ندارد، به‌ویژه در زمینه خروج نیروهای آمریکا از این کشور.
روزنامه رای‌الیوم در این زمینه می‌نویسد: اگرچه فشارهای آمریکا برای تغییر ترکیب مذاکرات همچنان ادامه دارد، اما طالبان تا همین‌جا به پیروزی‌های مهمی دست یافته؛ پیروزی‌هایی که شاید مهم‌ترین آنها اعتراف رسمی آمریکا به مذاکره با گروهی است که طی سال‌های گذشته آن را تروریست به شمار می‌آورد. از سوی دیگر نگاهی به محورهای مذاکرات دوحه نشان می‌دهد طالبان تا چه اندازه دست برتر را به لحاظ میدانی در اختیار دارد، تا جایی که برای رفتارهای منطقه‌ای آمریکا هم شرط و شروط تعیین می‌کند. اشاره رای‌الیوم به سخنان اخیر هدر نائورت، سخنگوی وزارت خارجه آمریکاست که در پاسخ به سؤالات خبرنگاران تأیید کرد فرستاده ویژه ترامپ به همراه یک تیم اطلاعاتی هم‌اکنون برای مذاکره با طالبان در دوحه به‌سر می‌برد.
افزایش قدرت طالبان در سال2019
روزنامه العربی الجدید در تحلیل خود از موقعیت فعلی نیروهای سیاسی افغانستان می‌نویسد: همه‌‌چیز حاکی از آن است که طالبان یکی از بازیگران مهم منطقه در سال2019 خواهد بود به‌طوری‌که از دوحه و ریاض گرفته تا ابوظبی، تهران و واشنگتن، همه به‌دنبال رایزنی با این گروه برای تقویت موضع خود در افغانستان هستند.
به گفته این روزنامه، هم‌اکنون 2خط مذاکراتی موازی از سوی طالبان دنبال می‌شود: خط اول مذاکره با آمریکاست که به‌طور ناگهانی از محور ریاض-ابوظبی خارج شده و در دوحه به مسیر خود ادامه می‌دهد، محور اصلی این مذاکره برنامه زمانی خروج نیروهای آمریکا از افغانستان است و با توجه به اصرار دونالد ترامپ برای تعیین تکلیف این پرونده تا پیش از انتخابات افغانستان در اواخر خرداد‌ماه سال آینده می‌توان انتظار داشت طالبان موقعیت بسیار مناسبی در این مذاکرات دارد. خط دوم اما مربوط به مذاکرات طالبان با دولت افغانستان به میانجیگری تهران است، مذاکراتی که ظاهرا نتایج اولیه خوبی داشته و تا اندازه زیادی مایه نگرانی آمریکاست؛ نگرانی‌هایی که می‌توان بازتاب آن را در اصرار زلمای خلیل‌زاد برای حضور دولت افغانستان در مذاکرات دوحه مشاهده کرد. به‌گفته العربی الجدید، موفقیت این مذاکرات به‌معنای تعمیق روابط تهران با طالبان است که تهدیدی جدی برای آمریکا و متحدانش در منطقه به‌شمار می‌رود. این در حالی است که دوحه برخلاف ریاض و ابوظبی تأکیدی بر حضور دولت در مذاکرات ندارد و به این ترتیب راه را برای طالبان به‌منظور ادامه مذاکرات باز گذاشته است.
عمران‌خان در دوحه
این در حالی است که همزمان با این مذاکرات، عمران‌خان، نخست‌وزیر جدید پاکستان نیز در بامداد سه‌شنبه وارد دوحه شد. عمران‌خان در جریان نخستین سفر خود از زمان نخست‌وزیری به دوحه، علاوه بر مذاکره با شیخ تمیم بن‌حمد آل‌ثانی امیر قطر، تفاهمنامه امنیتی میان ارتش‌های 2کشور را نیز تمدید کرد. روابط قطر و پاکستان طی سال‌های اخیر به‌ویژه بعد از آغاز محاصره همه‌جانبه دوحه از سوی کشورهای عربی خلیج‌فارس به‌طور چشمگیری افزایش یافته است. افزایش سطح همکاری‌های نظامی میان 2کشور و سرمایه‌گذاری قابل توجه قطر در بندر گوادر پاکستان ازجمله مهم‌ترین نقاط در روابط دوحه و اسلام‌آباد به‌حساب می‌آید.
روزنامه رای‌الیوم در این زمینه می‌نویسد: حضور عمران‌خان در دوحه همزمان با مذاکرات طالبان و آمریکا این پیام را به همراه دارد که هرگونه توافقی در این پایتخت عربی خلیج‌فارس ضمانت‌های اجرایی مهمی خواهد داشت؛ ضمانت‌هایی که ممکن است در دیگر مذاکرات دوجانبه طالبان و آمریکا در ریاض و ابوظبی وجود نداشته باشد.
از امارات تا قطر
درحالی‌که رسانه‌های نزدیک به امارات و عربستان به‌طور گسترده میزبانی این 2کشور از مذاکرات آمریکا با طالبان را پوشش داده و آن را پیروزی دیپلماتیک بزرگی برای خود ارزیابی می‌کردند ناگهان رویترز از تصمیم طالبان برای تغییر محل مذاکرات به دوحه خبر داد. اگرچه هنوز پاسخ روشنی به چرایی این چرخش ناگهانی از سوی طالبان مطرح نشده، اما رسانه‌های عربی نقش تهران را در این تصمیم مهم ارزیابی می‌کنند. برای مثال روزنامه الشرق الاوسط فردای اعلام تصمیم طالبان نوشت: به فاصله یک روز بعد از سفر شمخانی به کابل طالبان تصمیم به خروج از مذاکرات ابوظبی-ریاض گرفت؛ امری که نشان‌دهنده نگرانی تهران از افزایش روابط کشورهای عربی خلیج‌فارس با نیروهای تأثیرگذار در افغانستان است. از سوی دیگر شبکه الجزیره با اشاره به دستاوردهای سیاسی قطر در منطقه از نقش پاکستان در تصمیم طالبان سخن می‌گوید؛ ادعایی که در صورت صحت، نشان‌دهنده میزان اهمیت مناسبات اقتصادی میان دوحه و اسلام آباد در معادلات سیاسی-نظامی خاورمیانه است.
صعود ستاره طالبان در سال2019
در همینه زمینه :