درس‌هایی از زندگی حضرت فاطمه‌زهراس

محسن غرویان؛  استاد حوزه

نگاهی به سیره و زندگانی حضرت فاطمه(س) درس‌های فراوانی برای زنان نسل امروز ما دارد؛ نگاهی که هیچ‌گونه تبعیض بین زن و مرد را بر نمی‌تابد و بر آزادی و آزادگی انسان و حضور در جامعه و دغدغه‌مند نسبت به مسائل جامعه تأکید دارد. نکته اول این است که حضرت زهرا(س) یک عالمه، اهل مطالعه، تفکر و اندیشه در مسائل کلامی، فلسفی، هستی‌شناسی و انسان‌شناسی بودند؛ از روایاتی که از ایشان باقی مانده است چنین برمی‌آید که حضرت فاطمه(س) به لحاظ جهان‌بینی بسیار اهل مطالعه، تحصیل علم و دانش بودند. این موضوع برای بانوان امروز ما درس بسیار بزرگی است که مدارج علمی و تحصیلی را طی کرده و به مقامات عالی علمی دست پیدا کنند. نکته دوم این است که حضرت فاطمه زهرا(س) یک بانوی سیاسی- اجتماعی بودند و در مسائل حکومت، خلافت و مدیریت جامعه ورود می‌کردند و نسبت به مسائل زمان خودشان بی‌تفاوت نبودند. در خطبه معروف فدکیه، ایشان به تمام مسائل جامعه عصر خود پرداخته‌اند و در برابر ظلم ساکت ننشسته و فریاد زدند؛ حضرت زهرا(س) نسبت به مسائل غصب خلافت، امامت و ولایت معترض بوده و مقاومت کرده و در این راه به درجه شهادت رسیدند. این هم برای بانوان امروز ما درس بزرگی است که در مسائل سیاسی و اجتماعی باید حضور داشته باشند و در برابر بی‌عدالتی‌ها و ظلم‌ها هیچ‌گاه ساکت ننشینند. همانطور که می‌بینیم بانوان ما در همه مراحل انقلاب اسلامی در صحنه حضور داشتند و اکنون که 40سال از انقلاب گذشته است، همچنان حضور زنان در عرصه اجتماع قابل مشاهده است.

نکته سوم این است که حضرت زهرا(س) حامی آزادی و آزادگی بودند؛ یعنی زنان را موجودی نمی‌دانستند که در محبس و خانه محبوس باشند بلکه معتقد بودند زن باید از خانه خارج شده و به مسائل اجتماعی و آزادی‌های مشروع و عرصه آزادگی قدم بگذارد و نقش و مسئولیت خود را ایفا کند. در این زمینه هیچ تفاوتی بین زن و مرد قائل نبودند. در واقع ایشان تبعیض بین زن و مرد را در عمل ابطال کردند. این درس بزرگی برای زنان امروز است که با حفظ عفت و پاکدامنی باید در عرصه آزادی‌های سیاسی، اجتماعی و علمی حضور پیدا کرده و حریت و آزادگی انسانی را دنبال کنند.