جریمه‌های 10برابری

 خدیجه نوروزی

2 سالی بود که مرگ‌ومیر ناشی از تصادفات جاده‌ای با افزایش قابل توجهی روبه‌رو شد و از 21هزار نفر در سال 81 به 26هزار نفر در سال 82 رسید تا شوکی جدی در توجه به قوانین راهنمایی و رانندگی وارد و مسئولان را وادار کند تا دست به اتخاذ تصمیماتی تازه بزنند. در این سال مجلس به دولت اجازه داده بود تا خود درباره افزایش جریمه‌های رانندگی تصمیم بگیرد. بر همین اساس طرح 10برابر شدن جریمه تخلفات رانندگی در هیأت دولت مطرح شد و در نهایت از سوی مجلس به تصویب رسید. مقررات جدید راهنمایی و رانندگی و میزان جریمه مربوط به تخلف از این مقررات هم از 15آذر 82 تا پایان سال 84 در شهرهای بزرگ سراسر کشور به اجرا گذاشته شد. در این مقررات که به تصویب هیأت وزیران رسید 171مورد تخلف از قوانین راهنمایی و رانندگی درنظر گرفته شد و براساس مصوبه هیأت وزیران، تخلف از مقررات جدید حسب مورد از 10تا 250هزار ریال جریمه در پی داشت. علاوه بر خودروها، عابران پیاده و استفاده‌کنندگان از وسایل نقلیه سبک ازجمله دوچرخه‌سوارها، اسکیت‌سوارها و مسافران نیز درصورت تخلف از مقررات 171گانه جریمه می‌شدند. رانندگان در حالی مجبور به تن‌دادن به چنین قوانینی بودند که قبل از آن، درصورت تخلفات جدی و بزرگ راهنمایی و رانندگی، فقط گواهینامه‌شان سوراخ می‌شد و وجود 3سوراخ آن را باطل می‌کرد اما در طرح جدید افراد می‌بایست برای دریافت گواهینامه جدید دوره‌های آموزش رانندگی اجباری را می‌گذراندند.

طبق آمار سال 82 ایران بین 150کشور جهان، بیشترین آمار تصادفات را دارا بود و همین مسئله موجب می‌شد تا مسئولان به فکر اعمال جرایم سنگینی به‌عنوان محرکی بازدارنده باشند. 

کارشناسان راهنمایی و رانندگی معتقد بودند که چون در کشورهایی نظیر ایتالیا 10برابرشدن میزان جریمه موجب کاهش 7هزار جریمه در مدت 6‌ماه شده، پس می‌توان از این الگو در ایران نیز برای کاهش جرائم بهره برد. سال 82 اگر کسی خودرویش را زیر تابلوی توقف ممنوع پارک می‌کرد 100هزار تومان جریمه می‌شد. بسیاری از کارشناسان معتقد بودند  که به‌علت مماشات پلیس در اجرای مقررات، با این حجم از تخلفات رانندگی روبه‌رو هستیم درحالی‌که با اعمال جریمه‌های سنگین، رانندگان متخلف با کمترین احتمال برای جریمه‌شدن، از تخلف خود سر باز می‌زنند و خیابان‌های شهری شکل دیگری به‌خود می‌گیرد.