خودرو گران شد؛ بازار چشم‌انتظار رشد تولید و عرضه

علی ابراهیمی | روزنامه‌نگار

مرحله دوم افزایش قیمت مصوب خودروهای پرتقاضای داخلی دیروز با رشد پلکانی 30 تا 87درصدی قیمت محصولات سایپا و افزایش 47 تا 102درصدی محصولات پارس‌خودرو کلید خورد.

به‌گزارش همشهری، بررسی قیمت‌های جدید محصولات سایپا و پارس‌خودرو در حالی بیانگر میانگین رشد 44درصدی قیمت محصولات سایپا و افزایش میانگین 72.5درصدی قیمت محصولات پارس‌خودروست که به اعتقاد برخی کارشناسان، شکست قیمت‌ها در حاشیه بازار خودرو نیازمند رشد تولید مشارکتی و فروش اقساطی محصولات خودروسازان است. با گذشت 2روز از افزایش 27.5 تا 58.5درصدی قیمت برخی محصولات پرتقاضای ایران‌خودرو، دیروز سایپا و پارس‌خودرو نیز قیمت مصوب جدید برخی محصولات پرتقاضای خود را اعلام کردند. مدیرعامل سایپا با بیان اینکه مطابق دستورالعملی که نهایی و ابلاغ شده است، قیمت خودروهای گروه سایپا تا ابتدای شهریورماه امسال مطابق همان قیمت‌های مصوب پیشین خواهد بود به ایرنا گفت: مقرر شد خودروهایی که از اول شهریور تا پایان دی‌ماه ثبت‌نام شده‌اند، با اضافه شدن 30درصد به قیمت‌های مصوب قبلی تحویل مشتریان شوند و قیمت خودروهای سایر ثبت‌نام‌کنندگان از دی‌ماه به بعد نیز برپایه «5درصد زیر قیمت بازار» قیمت می‌خورد.

محمدرضا سروش با بیان اینکه دستورالعمل مذکور شامل خودروهای پایین‌تر از 45میلیون تومان و مشمول قیمت‌گذاری شورای رقابت است، افزود: بخشی از افزایش قیمت‌های بازار کاذب و ناشی از فعالیت سفته‌بازی دلالان است و با در‌پیش‌گرفتن این رویه کم‌کم قیمت‌های بازار به قیمت کارخانه‌ای نزدیک می‌شود.  افزایش قیمت پراید به مرز 30میلیون تومان در شرایطی صورت گرفته که شرکت‌های خودروسازی رشد پلکانی قیمت محصولات پرتقاضای خود برای جلوگیری از ریزش مشتریان و افزایش شکاف قیمتی حاشیه بازار و نرخ مصوب این خودروها را در دستور کار قرار داده‌اند اما با توجه به آمار وزارت صنعت از پیش‌فروش و تولید حدود یک میلیون دستگاه خودرو طی سال‌جاری و برنامه خودروسازان برای افزایش تدریجی قیمت‌ محصولاتشان، به‌نظر می‌رسد‌ تأثیر‌پذیری بازار خودرو از قیمت‌های مصوب جدید، بیش از هرچیز در گرو رشد تولید و عرضه خودرو است. پارس خورو نیز در حالی متوسط قیمت محصولات خود را 72.5درصد افزایش داده که قیمت برخی محصولات تولید مشترک این شرکت مانند ساندرواستپ‌وی اتوماتیک با رشد 101درصدی از قیمت‌های حاشیه بازار پیشی گرفته است.

نگرانی قیمت‌های جدید از تولید و عرضه

مدیرعامل پیشین سایپا با اشاره به تأثیر اعلام قیمت مصوب جدید محصولات سایپا و پارس‌خودرو بر نرخ خودرو در حاشیه بازار به همشهری گفت: قیمت خودرو در حاشیه بازار بیش از هر چیز تابع عرضه و تقاضاست و اگر با همین قیمت جدید نیز خودرو به اندازه کافی تولید و به بازار عرضه نشود، شکاف قیمت کارخانه و بازار آزاد افزایش خواهد یافت. سعید مدنی با بیان اینکه این نگرانی وجود دارد که قیمت‌های جدید تحت‌تأثیر نوسان تیراژ تولید قرار گیرد، افزود: هنوز هم قیمت خودرو در مقایسه با بقیه اقلام مانند لوازم خانگی افزایش متناسب با هزینه تمام‌شده تولید نداشته اما از آنجا که قدرت خرید مشتریان محدود است، حتی قیمت‌های جدید نیز می‌تواند موجب کاهش تقاضای خودرو در بازار شود. اگر افزایش تولید برای پاسخگویی به تقاضای بازار وجود نداشته باشد، باز هم شاهد افزایش شکاف قیمت مصوب و حاشیه بازار خودرو خواهیم بود.

او در مورد توان تولید و میزان پیش‌فروش خودرو به مشتریان، افزود: رشد تیراژ تولید در گرو کمک به تامین نقدینگی خودروسازان است و باید به طرق مختلف (اوراق مشارکت و صکوک مرابحه) این سرمایه تامین شود. باید ابتدا خودروهای مانده در کف کارخانه که حدود 100هزار خودرو بوده و موجب راکدماندن 3‌تا‌4هزار میلیارد تومان سرمایه خودروسازان شده است، تعیین تکلیف شود.

تقویت فروش اقساطی خودرو

مدیرعامل پیشین سایپا، افزایش پلکانی قیمت‌ها را تصمیمی عاقلانه و متناسب با مرحله‌ گذار تطبیق قیمت و عرضه خودرو دانست و گفت: این قیمت‌ها موجب جلوگیری از انصراف مشتریان خودرو می‌شود اما حتی این قیمت نیز متناسب با هزینه تمام‌شده تولید خودرو نیست چراکه اگر فقط تأثیر تفاوت نرخ ارز بر تولید خودرو را محاسبه کنیم، باید قیمت پراید 10میلیون افزایش داشته باشد. مدنی با اشاره به استفاده از تجربه شرکت‌های خودروسازی دنیا برای آزادسازی قیمت و تقویت قدرت خرید مشتریان خودرو گفت: در شرایط کنونی که مشتریان خودرو به‌خصوص اقشار ضعیف، توانایی خرید خودرو را نداشته و خودروسازان قادر به کاهش قیمت یا تیراژ تولید به دلایل مشکلات تامین نقدینگی و نگرانی از ریزش اشتغال نیستند، باید به روش‌های فروش لیزینگی و اقساطی خودرو روی بیاوریم؛ یعنی اینکه بخشی از سود ناشی از آزادسازی قیمت خودرو به شرکت‌های لیزینگ بخش خصوصی تخصیص یابد تا این شرکت‌ها شرایط خرید خودرو توسط مردم حتی از دم قسط را فراهم کنند. او افزود: برای رشد تولید و عرضه خودرو نیز باید دولت کمک کند تا خودروسازان اوراق مشارکت با بهره خوب را منتشر کنند (5 تا 10درصد بالاتر از بهره بانکی) یا شرایط برای سرمایه‌گذاری با سود مناسب برای مشارکت در تولید خودرو فراهم شود.

او افزود: خودروسازان سال گذشته بابت تسهیلات بانکی 5هزار و 500میلیارد تومان سود به بانک‌ها پرداخت کرده‌اند که این رقم معناداری است‌ و تأثیر این میزان سود بر رشد هزینه تمام‌شده هر‌خودرو با تقسیم رقم مذکور بر تیراژ تولید یک‌میلیون دستگاه خودرو طی سال‌جاری، 5میلیون و 500هزار تومان برای هر‌خودرو خواهد بود.