خاتمی 20000000

مجید مهرابی | دبیر گروه سیاسی

* فروردین: آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی در آخرین روزهای ریاست‌جمهوری خود دیداری با امیرعبدالله -ولیعهد سعودی- انجام داد. این دیدار در اسلام‌آباد پاکستان برگزار شد. ملک‌عبدالله در این دیدار به هاشمی گفت که همه جهان می‌داند شما دلسوز اسلام و ایران هستید. تلویزیون سعودی با تحلیلی درباره این دیدار، گفت که افق جدیدی در روابط ایران و عربستان گشوده خواهد شد. قرار شد 9‌ماه بعد ولیعهد عربستان در اجلاس سران کشورهای اسلامی در تهران حضور پیدا کند. ثبت‌نام انتخابات ریاست‌جمهوری هنوز آغاز نشده، اما چهره‌های نامزدهای اصلی انتخابات مشخص است. سیدمحمد خاتمی، علی‌اکبر ناطق‌نوری، محمد محمدی ری‌شهری و سیدرضا زواره‌ای وارد گود انتخابات شده‌اند. حزب کارگزاران سازندگی که بدنه اصلی آن را مدیران دولت هاشمی تشکیل می‌دهند حمایت خود را از سیدمحمدخاتمی اعلام کرده‌اند. پس از گذشت 3 سال و نیم از واقعه رستوران میکونوس که در آن 4نفر از سران حزب دمکرات کردستان به قتل رسیدند، دربرلین رأی دادگاه میکونوس علیه ایران صادر شد و موجی از خشم را در ایران دامن زد. براساس حکم صادره دادگاه برلین، 3تبعه لبنانی و یک تبعه ایرانی به حبس ابد و زندان محکوم شدند. کاظم دارابی، تبعه ایرانی که به حبس ابد محکوم شده بود پس از 15سال حبس در سال 86 به ایران برگشت. محمدجواد ظریف -معاون حقوقی وزارت خارجه- در واکنش به این حکم دادگاه برلین اعلام کرد که پس از طرح اتهامات علیه جمهوری اسلامی ایران، سفیر ما در بن (سید‌حسین موسویان) در نامه‌ای در تاریخ 12آوریل 1995 با رد اتهام‌های وارده علیه جمهوری اسلامی ایران، آمادگی خود را برای ارائه دلایل و اسناد مثبت در جهت رفع ابهام و روشن شدن واقعیت‌ها برای دادگاه اعلام کرد ولی هیچ‌گونه پاسخی از دادگاه دریافت نکرد. حسن روحانی -نایب‌رئیس مجلس- هم گفت که ایران نامه‌ای را 2سال پیش به دادگاه داده و اتهامات علیه کشورمان را رد کرده است، اما دادگاه به این نامه بی‌توجه بوده‌است. میلیون‌ها نفر در ایران در مقابل سفارت آلمان در تهران تجمع کردند.

* اردیبهشت: رهبر معظم انقلاب به استان هرمزگان سفر کردند. 4اردیبهشت ثبت‌نام نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری آغاز شد. 238نفر در انتخابات ثبت‌نام کردند که 9نفر آنها زن بودند. صدا‌وسیما اعلام کرد هرکدام از نامزدهایی که از سوی شورای نگهبان تأیید شده‌اند می‌توانند از 3برنامه 30دقیقه‌ای تلویزیونی و 4برنامه 30دقیقه‌ای رادیویی استفاده کنند. به پاس زحمات هاشمی‌رفسنجانی در عرصه دفاع و سازندگی، در دانشگاه تهران به وی دکتری افتخاری اعطا می‌شود. غلامحسین کرباسچی -شهردار تهران و از مؤسسان حزب کارگزاران سازندگی- در یک سخنرانی می‌گوید: «سیدمحمد خاتمی مناسبت‌ترین فرد برای تداوم سازندگی است». اتحادیه اروپا در بیانیه‌ای ایران را متهم به نقض حقوق بشر کرد. با این حال سفرای کشورهای اروپایی که در واکنش به رأی دادگاه میکونوس از ایران رفته بودند یکی‌یکی درخواست بازگشت به ایران را مطرح کردند. رهبر معظم انقلاب در یک سخنرانی گفتند که «دستگاه دولتی ما که بحمدالله مواضع بسیار خوبی در مقابل حرکت‌های زشت اینها داشته است، از حالا به بعد هم بایستی با کمال قدرت عمل کند و در مرحله اول سفیر آلمان را فعلا تا مدتی نباید راه بدهد که به ایران بیاید. بقیه هم که می‌خواهند به‌عنوان یک حرکت آشتی‌جویانه برگردند مانعی ندارد، خودشان رفته‌اند، خودشان هم برمی‌گردند. دیدند که رفتنشان هیچ اهمیتی ندارد». 20اردیبهشت زلزله دلخراشی در قائن، از توابع شهرستان بیرجند به بزرگی 3/7ریشتر منجر به فوت بیش از 1500نفر و مجروح شدن 2300نفر شد. 15هزار واحد مسکونی در این زلزله تخریب شد یا آسیب دید.

* خرداد: انتخابات ریاست‌جمهوری دوم خرداد برگزار و با شمارش آرا، سیدمحمد خاتمی با کسب 20میلیون رأی پیروز انتخابات شد. بعد از جنگ و دوران سازندگی، پیروزی خاتمی آغاز یک دوران جدید در نظام جمهوری اسلامی بود؛ مقطعی هشت‌ساله که به دوران اصلاحات معروف شد. علی‌اکبر ناطق‌نوری رقیب اصلی خاتمی بلافاصله فردای انتخابات با صدور پیامی پیروزی خاتمی را تبریک گفت و نوشت: «هدف همه ما، ‌خدمت به اسلام و مردم عزیز ایران است و نباید افتخار خدمتگزاری را با هیچ‌چیز دیگری مبادله کنیم». تحولات سیاسی کشور چنان پیچیده شده که این 2بازیگردان اصلی جریان راست و چپ، 21سال بعد (خرداد 97) چنان به هم نزدیک شده‌اند که سیدمحمد خاتمی در یک مراسم افطاری پشت ناطق‌نوری به نماز ایستاد. و این تصویر نمادی از تحولات سیاسی عمیق در جریان اصولگرا و اصلاحات بود. ناطق‌نوری چند روز بعد در انتخابات هیأت رئیسه مجلس بار دیگر به‌عنوان رئیس مجلس پنجم انتخاب شد. خاتمی در نخستین نشست خبری خود با رسانه‌ها که در روز 5خرداد برگزار شد در پاسخ به سؤال خبرنگار سی‌ان‌ان درباره روابط ایران و آمریکا گفت که« هرگونه تغییر سیاسی در زمینه روابط با آمریکا منوط به تغییر سیاست آمریکا در قبال ایران و انقلاب است که متأسفانه نشانه‌هایی از چنین تغییر را مشاهده نمی‌کنیم». آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی در آخرین روزهای ریاست‌جمهوری خود فاز نخست طرح بزرگ شهیدنواب را افتتاح کرد و گفت: «این طرح یک طلسم سنگین را در اصلاح ساختار تهران بزرگ می‌شکند».

* تیر: رهبر معظم انقلاب در دیدار مسئولان قضایی کشور نسبت به پیگیری اصل49 قانون اساسی و جلوگیری انباشت ثروت‌های بادآورده دستور داده و فرمودند:« اینجانب جمع‌آوری ثروت و استفاده از پول و امکانات عمومی یا به ظاهر شخصی را یکی از بلاهای اصلی و اساسی کشور هم‌اکنون می‌دانم که باید به آن مقابله کرد». رهبر معظم انقلاب در دیدار فرماندهان و مسئولان نیروی انتظامی و مسئولان تأمین اجتماعی هم اعلام کردند:« نمی‌گذاریم طبقه بهره‌مندان از پول‌های حرام در ایران شکل بگیرد». هاشمی رفسنجانی در آخرین نمازجمعه خود به‌عنوان خطیب نمازجمعه و رئیس‌جمهور، گزارشی از کارنامه 8سال سازندگی در کشور ارائه داد. در مراسمی با حضور سران 3قوه، رئیس‌جمهور منتخب و سفیران خارجی و مقامات لشکری و کشوری، از خدمات هشت‌ساله هاشمی‌رفسنجانی به‌عنوان سردار سازندگی تقدیر شد.

* مرداد: نهم مرداد آخرین جلسه هیأت دولت سازندگی برگزار شد؛ 11مرداد رهبر معظم انقلاب در دیدار رئیس‌جمهور و اعضای هیأت دولت سازندگی از خدمات دولت تشکر کردند. ایشان خطاب به رئیس دولت فرمودند: «آقای هاشمی رفسنجانی خسته نباشید، ‌بالاتر از آرزوها تلاش کردید». 12مرداد حکم ریاست‌جمهوری خاتمی تنفیذ شد. فرستاده ویژه سلطان قابوس، پادشاه عمان از نخستین نفراتی بود که به تهران آمد و آغاز دوره ریاست‌جمهوری خاتمی را تبریک گفت.

* شهریور: سردار یحیی رحیم‌صفوی به‌عنوان فرمانده جدید سپاه از سوی رهبر معظم انقلاب منصوب شد. در حکم دیگری محسن رضایی به عضویت مجمع تشخیص مصلحت نظام منصوب شد. 5دانشجوی ایرانی در پاکستان به شهادت رسیدند. این دانشجویان مهمان وزارت دفاع پاکستان بودند و برای گذراندن یک دوره آموزشی به این کشور رفته بودند.

* مهر: 1200شهید دوران مقدس در مراسمی با حضور رهبر معظم انقلاب، رئیس‌جمهور و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام تشییع شدند. هشتم مهرماه با وجود تحریم‌های آمریکا یک قرارداد 2میلیارددلاری بین ایران و توتال فرانسه امضا شد. وزارت خارجه آمریکا در بیانیه‌ای علیه انعقاد این قرارداد موضع گرفت. نخست‌وزیر فرانسه گفت که قوانین آمریکا در آمریکا اجرا می‌شود نه در فرانسه. در اجلاس وزیران خارجه اتحادیه اروپا در لوکزامبورگ از قرارداد توتال فرانسه با ایران حمایت شد.

* آبان: سفرای 11کشور اروپایی سوئد، فنلاند، دانمارک، بلژیک، هلند، ایتالیا، اتریش، اسپانیا، یونان، ایرلند، سوئیس و کاردار انگلیس با یک فروند هواپیمای خطوط سوئیس ایر وارد فرودگاه مهرآباد شدند. آنها به‌دنبال رأی دادگاه میکونوس و تیره شدن روابط ایران و اروپا، تهران را ترک کرده بودند. 23آبان اظهارات آیت‌الله منتظری باعث شد به حسینیه و منزل مسکونی و دفتر وی حمله شود. ساختمان اجلاس سران برای برگزاری بزرگ‌ترین اجلاس سران کنفرانس اسلامی در حال ساخت و آماده شدن است.

* آذر: راهپیمایی‌های گسترده با عنوان دفاع از حریم ولایت در شهرهای بزرگ ایران برگزار شد. این راهپیمایی چند روز پس از سخنرانی آیت‌الله منتظری انجام می‌شد. ایران به مناسبت عید مبعث 500اسیر عراقی را به‌طور یکجانبه آزاد کرد. ساختمان اجلاس سران در منطقه ولنجک تهران با حضور رئیس‌جمهور افتتاح شد. اجلاس سران کشورهای اسلامی با سخنرانی رهبر‌معظم انقلاب برگزار شد.

* دی: سید محمد خاتمی در گفت‌وگو با سی‌ان‌ان درباره روابط ایران و آمریکا گفت:« مذاکره‌ای که یک طرف خود را صاحب حق و کامل بداند و با نگاه اتهام به سوی طرف دیگر که مظلوم هم هست بنگرد هیچ وقت به ثمر نمی‌رسد». او گفت:« مسلمانان پایتخت سیاست‌های آمریکا را تل‌آویو می‌دانند نه واشنگتن».

* بهمن: وزیران خارجه ایران و عراق در دیداری بر تشکیل کمیته‌های امور انسانی، تجارت و زیارت با یکدیگر به توافق رسیدند. وزیر خارجه عراق با رئیس‌جمهور ایران هم دیدار کرد. نخستین هواپیمای شکاری تولید ایران با نام آذرخش رونمایی شد.

* اسفند: 2نفر از مهندسان ایرانی در کراچی به شهادت رسیدند. گروهی از دانشجویان دانشگاه تهران با تجمعی به قانون نظارت استصوابی اعتراض کردند. واژگونی اتوبوس حامل دانشجویان ریاضی کشور، 9کشته و 21مجروح برجای گذاشت. در این حادثه 6نفر از دانشجویان نخبه ریاضی دانشگاه صنعتی شریف شامل آرمان بهرامیان، رضا صادقی - برنده 2مدال طلای المپیاد جهانی - علیرضا سایه‌بان و علی حیدری، فرید کابلی، مجتبی مهرآبادی و مرتضی رضایی دانشجوی دانشگاه تهران که اغلب از برگزیدگان المپیادهای ملی و بین‌المللی ریاضی بودند، جان باختند. مریم میرزاخانی بازمانده این حادثه بود. او در سال ۲۰۱۴ به‌خاطر کار بر «دینامیک و هندسه سطوح ریمانی و فضاهای پیمانه‌ای آنها» برنده مدال فیلدز شد که بالاترین جایزه در ریاضیات است. وی تنها زن و نخستین ایرانی برنده مدال فیلدز است. میرزاخانی 23تیر سال 96 به‌خاطر بیماری سرطان درگذشت.