شیوه زندگی 76
عابربانک اسرار شما را لو نمیدهد!
وقتی برای نخستینبار سیستمهای ATM در سال1376 راهاندازی شد، دربرابر آن مقاومت زیادی وجود داشت
شبنم سیدمجیدی
آن زمان را بهیاد آورید که در گرما و سرما باید راههای طولانی را میرفتید تا به نزدیکترین بانک برسید. آن وقت تازه باید مدتها در صف (اگر کسی به آن توجهی میکرد) میایستادید تا نوبت برسد یک قبض برق را پرداخت کنید. شاید با آنها که نوبت را رعایت نمیکردند، دعوایتان میشد، شاید کارمند بانک از این همه شلوغی و کار زیاد کلافه بود و کارتان را با تأخیر انجام میداد و همهچیز تبدیل میشد به یک عذاب الیم. نخستین دستگاههای عابربانک را که بانک ملی در سال76 راهاندازی کرد، اوضاع کمی بهتر شد. اما همچنان برای جاافتادن این سیستمهای جدید راه زیادی در پیش بود.
احمد حاتم یزدی- کارشناس بانک- که در آن سالها مدیرعامل بانک صادرات بود، با یادآوری آن دوران به خبرنگار همشهری میگوید: راهاندازی دستگاه ایتیام یا عابربانک مستلزم چند اقدام مهم بود: اول اینکه باید سختافزار کامل در همه شعب نصب میشد. دوم، سیستم مخابراتی قدرتمند نیاز بود که بتواند اطلاعات و عدد و رقم را از یک شعبه به شعبه دیگر منتقل کند. خط تلفن ایران ضعیف بود، وسط تماس قطع میشد و نویز داشت. با نویز نمیشد عدد و رقم حساب مشتری را انتقال داد چون امکان داشت اعداد اشتباه ارسال شود یا اینکه انتقال، کامل نشود. سومین نیاز، آموزش کارکنان بانکها بود. طول کشید تا این سه با هم جمع شوند.
حاتم یزدی ادامه میدهد: نخستین بانکی که در سال71 سختافزار راهاندازی عابربانک را خرید و نصب کرد، اما نتوانست از آن بهدرستی استفاده کند، بانک سپه بود. سالها گذشت. بانکی که برای نخستینبار توانست شعب ای تیام را عملاً در سال1376 راهاندازی کند بانک ملی بود و بعد از آن بانک صادرات این کار را کرد.
مدیرعابل اسبق بانک صادرات با بیان اینکه سال 80 در بانک صادرات این سیستم را راه انداختیم، ادامه میدهد: به بازنشستهها میگفتیم از ایتیام پول بگیرید و به شعبه مراجعه نکنید، اما قبول نمیکردند و میگفتند میخواهند در صف بایستند و از شعبه پول بگیرند. یا در رستوران به پرداخت پول با کارت عابربانک اعتماد نمیکردند. ناآشنایی مردم با این سیستم جدید مشکلات را دوچندان میکرد. مردم نسبت به هر چیز جدیدی مقاومت دارند. چند سال طول کشید تا میان مردم جا بیفتد. کارمند بانک از کار خسته میشد و نمیتوانست ادامه دهد. کارمند از دست مردم عصبانی بود و مردم هم از دست کارمند بانک. بهشدت همه در عذاب و شکنجه بودند. سیستم الکترونیکی مردم را نجات داد.
حاتمی یزدی درباره مشکلات کار با عابربانکها در آن زمان میگوید: از آن طرف مقاومت دستگاههای خدماترسان هم وجود داشت. شرکت مخابرات برای اینکه مردم قبض تلفن را از ایتیام پرداخت کنند، مقاومت میکرد و میگفت قبض تلفن جزو اسرار مشتری است و نمیتوانیم در اختیار سیستمهای شما قرار دهیم. جلسات پیدرپی گذاشتیم تا قانع شوند که این کار به نفع آنهاست و اسرار مشتری لو نمیرود! 5-4سال طول کشید تا شرکت مخابرات و ادارههای برق، آب و فاضلاب پذیرفتند شبکه بانکی ما به اطلاعات آنها اتصال داشته باشد.
او ادامه میدهد: یکی دیگر از محدودیتها، اسکناسهای هزارتومانی بود. آن زمان هم به هر شخص 200هزار تومان در روز پول داده میشد، اما با توجه به اینکه اسکناسهای دستگاه، هزار تومانی بود، فقط تا 40نفر میتوانستند پول بگیرند و بعد از آن باید دوباره در دستگاه پول گذاشته میشد. راهحل این بود که بهجای هزارتومانی 5هزار تومانی یا 10هزارتومانی بگذاریم. البته آن موقع اجازه این کار داده نشد. میگفتند اگر اسکناس 10هزارتومانی چاپ کنیم تورم بالا میرود. طول کشید تا این موضوع نیز حل شود.