فرصت‌سوزی

امیرحسین زمانی‌نیا، معاون امور بین‌الملل و بازرگانی وزیر نفت، نظر بسیاری از کارشناسان درباره فرصت‌سوزی ایران در بسیاری از بزنگاه‌ها و ازجمله در تدوین و اجرای قراردادهای نفتی را تأیید کرد و گفت: اگر قرارداد با توتال 2 سال زودتر امضا شده و این شرکت یک میلیارد دلار در ایران سرمایه‌گذاری کرده بود، تردید نداشته باشید که به این راحتی ایران را ترک نمی‌کرد و اگر هم ترک می‌کرد اجرای پروژه را به مرحله‌ای می‌رساند که نیروهای ایرانی می‌توانستند آن را ادامه دهند و به سرانجام برسانند.

 از نظر اقتصاد سیاسی، درهم‌تنیدگی اقتصاد و سیاست معادلات تجاری و همینطور سیاسی کشور‌ها را تعیین می‌کند؛ از این جهت اگر تعامل اقتصادی ایران در پسابرجام در گستره‌ای وسیع شکل می‌گرفت،  بدون شک تحریم‌های ایران منافع اقتصادی کشور‌های زیادی را به خطر می‌انداخت و  اعمال تحریم علیه ایران کار دشوارتری بود؛  اما در عمل این اتفاق نیفتاد.

در این مدت درحالی‌که بسیاری از گروه‌های داخلی دم از مخالفت با برجام می‌زدند این امکان فراهم بود که سطح روابط اقتصادی ایران با کشور‌های دنیا توسعه پیدا می‌کرد و از این طریق نوعی مصونیت سیاسی برای ایران ایجاد می‌شد اما متأسفانه مانند بسیاری از فرصت‌سوزی‌های دیگر این بار هم فرصت افزایش سطح روابط اقتصادی و سیاست کاهش تنش‌های بین‌المللی اسیر دیدگاه‌های سیاسی مخالف شد و عملا سطح توسعه روابط اقتصادی ایران با کشور‌های دیگر به کندی پیش رفت و در نهایت با خروج آمریکا از برجام از دست رفت. آنچه اکنون معاون امور بین‌الملل و بازرگانی وزیر نفت به درستی بر آن تأکید می‌کند این است که اگر ایران در فرصت به‌دست آمده به جای یک قرارداد بین‌المللی، چند قرارداد بین‌المللی را به ثمر رسانده بود بدون شک دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری آمریکا در بازگشت تحریم‌ها با احتیاط بیشتری عمل می‌کرد و به راحتی نمی‌توانست از برجام خارج شود چراکه باید منافع شرکای بزرگ تجاری خود را بیشتر از گذشته رعایت می‌کرد.