راز انتقال 22جنگنده عراقی به ایران

مجید مهرابی دلجو؛ دبیر گروه سیاسی

فروردین: اکبر هاشـــمی‌رفــسنجانی رئیس‌جمهور در یک گفت وگوی اختصاصی با سردبیر مجله آلمانی اشپیگل که به جنگ اول خلیج فارس (حمله نظامی عراق به کویت و به تبع آن ورود حمله هوایی گسترده آمریکا به عراق و به دنبال اخراج نیروهای عراقی از کویت) اشاره کرده و از او پرسیده بود آیا از شکست دشمن قدیمی‌تان خوشحالید، گفته بود: ما مایل بودیم اصلا جنگی اتفاق نمی‌افتاد. هاشمی‌رفسنجانی در این مصاحبه گفت که 600 میلیارد دلار خسارت مستقیم و 300میلیارد دلار خسارت غیرمستقیم جنگ هشت‌ساله را از عراق طلب داریم که باید با داوری سازمان ملل حل و فصل شود. سردبیر اشپیگل به هواپیماهایی که در جریان جنگ کویت از عراق به ایران منتقل شده بود اشاره کرد و پرسید این هواپیماها که آمریکایی‌ها گفته‌اند بیش از صدتاست قیمت زیادی دارد، آیا نمی‌خواهید اینها را برای پرداخت غرامت بعدی، گروگان نگه دارید؟ هاشمی رفسنجانی یادآوری کرده بود که تعداد اینها 22 هواپیمای جنگی است و تعدادی هم هواپیمای غیرنظامی، ما اینها را متعلق به مردم عراق می‌دانیم، ‌ حساب غرامت چیز دیگری است و جای خودش را دارد. به تبع جنگ خلیج‌فارس آواره‌ها و مهاجران کرد به مرزهای ایران هجوم آوردند. فروردین ماه سال 70 مدیرکل امور اتباع و مهاجرین وزارت کشور گفت از زمان شکست عراق در جنگ خلیج فارس و شروع درگیری‌های داخلی در این کشور 45 هزار نفر از اتباع عراق و 4 هزار نفر از ملیت‌های دیگر ساکن در این کشور به ایران پناهنده شده‌اند. با ادغام نیروهای شهربانی،  ژاندارمری و کمیته‌های انقلاب اسلامی،  تشکیلات واحد نیروی انتظامی جمهوری اسلامی تشکیل شد. رهبر معظم انقلاب 12 فروردین در دیدار حجت الاسلام نوری وزیر کشور و جمعی از مسئولین نیروی انتظامی کشور با ایشان، طرح تشکیلات تصویب شده نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران و لباس و درجات این نیرو را به وزیر کشور اعطا فرمودند.

اردیبهشت: رهبر معظم انقلاب در اجتماع هزاران نفری مردم مشهد ضمن استهزای ابراز تمایل آمریکا مبنی بر رابطه با ایران اعلام کردند: آنها با نظامی که ارزش‌های اسلامی را به‌عنوان حیاتی‌ترین خواسته‌های خود مطرح می‌کند هرگز روابط عادی نخواهند داشت. بحران مهاجران و آوارگان عراقی شدت گرفته است. هلال‌احمر جمهوری اسلامی با برپایی چندین اردوگاه در مناطق مرزی پاوه و پیرانشهر ضمن اسکان کردهای عراقی،  کمک‌های انسان‌دوستانه مردم را برای آنها ارسال کرد. راجر کوپر، شهروند انگلیسی که به جرم جاسوسی در زندان ایران بود آزاد شد. درباره آزادی او سران قوا 2سال قبل‌تر به اتفاق نظر رسیده بودند اما این تصمیم در سال 70 محقق شد. هاشمی رفسنجانی در این باره در خاطرات سال ۶۸ خود می‌گوید: «در جلسه سران قوا در دفتر آقای [مهدی] کروبی [رئیس مجلس شورای اسلامی] شرکت کردم. درباره راجر کوپر [انگلیسی متهم به جاسوسی] تصمیم‌گیری شد.» آیت‌الله محمد یزدی، رئیس قوه قضاییه در یک نشست خبری در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه آیا آزادی راجر کوپر ارتباطی با آزادی مهرداد کوکبی، تبعه ایرانی بازداشت شده در انگلیس داشته یا نه، گفت: هیچ‌گونه ارتباطی بین این دو نیست و هیچ‌گونه معامله سیاسی‌ای هم صورت نگرفته است. برای اولین‌بار ساعت رسمی کشور تغییر یافت. هیأت دولت اعلام کرد که با توجه به نظرخواهی‌های عمومی در مورد تاثیرات تغییر ساعت رسمی کشور،  از ساعت 24 روز 12اردیبهشت تا ساعت 24 روز 28شهریور ساعت رسمی کشور به میزان یک ساعت به جلو برده می‌شود.

   خرداد: حجت‌الاسلام یونسی، دادستان عمومی تهران در یک مصاحبه مطبوعاتی از دستگیری یک باند فساد اقتصادی خبر داد و گفت: در رابطه با توزیع کوپن‌های ارزاق عمومی در بازار آزاد، 16رئیس بانک، 7تن از معاونین،  8نفر از کارمندان بانک‌های صادرات و تجارت،  2تن از کارکنان وزارت بازرگانی و 12نفر از دلالان و فروشندگان کالاهای کوپنی دستگیر شده‌اند. برای مثال از یک قصاب در جنوب تهران هفتاد هزار برگ کوپن کشف شده است.

   تیر: سیاست ایران در تنش‌زدایی با کشورهای منطقه و جهان در دستور کار است. بعد از ماجرای جمعه خونین سال 66 و کشتار حجاج ایرانی به دست آل‌سعود، ‌علی‌اکبر ولایتی و سعود الفیصل وزیران خارجه ایران و عربستان در منا با یکدیگر دیدار کردند. ولایتی پیام رئیس‌جمهور ایران را تسلیم ملک فهد، پادشاه عربستان کرد. در مراسم راه‌اندازی ایستگاه ماهواره‌ای بومهن، مدیر امور ارتباطات ماهواره‌ای شرکت مخابرات درباره شایعه دریافت برنامه‌های تلویزیونی آمریکا و اروپا در ایران از طریق ماهواره گفت: امکان فرستادن ماهواره روی فضای کشور ما از طرف کشورهای غربی در قالب مجموعه مقررات و قوانین بین‌المللی وجود ندارد،  این فرضیه که این کار به صورت مخفیانه انجام شده باشد نیز منتفی است. 

   مرداد: علی‌اکبر ولایتی برای امضای توافقنامه حل اختلافات مالی ایران و فرانسه عازم پاریس شد. این اختلاف مربوط به وام یک‌میلیارددلاری ایران به فرانسه در دوران قبل از انقلاب بود. فرانسه دو‌سوم این وام را پرداخت کرده بود اما با تاخیر در پرداخت یک‌سوم باقیمانده آن ایران اعلام کرده بود دولت فرانسه باید یک‌میلیارددلار هم بابت بهره وام پرداخت کند. از سوی دیگر شرکت‌های فرانسوی که قبل از انقلاب در ایران کار می‌کردند خواستار دریافت غرامت از ایران شده بودند. نخست وزیر چین نیز به تهران آمده و با رهبر معظم انقلاب و رئیس‌جمهور کشورمان مذاکراتی سیاسی و اقتصادی انجام داد. آمریکا با فروش 4 فروند هواپیمای مسافربری مدل 146 ساخت انگلیس به ایران مخالفت کرد. معامله ایران و انگلیس برای تحویل 12فروند هواپیما به ایران به ارزش 150 میلیون لیره استرلینگ منعقد شده بود. 

   شهریور: کودتایی در شوروی برای سرنگونی دولت گورباچف شکل گرفت و این کشور دچار بحران شد. گورباچف اعلام کرد: شوروی در آستانه فروپاشی کامل قرار گرفته است. پارلمان شوروی برنامه تغییر کامل نظام این کشور را تصویب کرد. خاویر پرز دکوئیار وارد تهران شد و در مذاکره با مقامات ایرانی برای تشکیل کمیته بی‌طرف تعیین متجاوز در جنگ ایران وعراق اعلام آمادگی کرد. 

   مهر و آبان: ایران در واکنش به تحریم حضور ناشران ایرانی در نمایشگاه کتاب فرانکفورت اعلام کرد: ناشران آلمانی را به نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران راه نمی‌دهد. کنفرانس حمایت از انقلاب مردم فلسطین در تهران برگزار شد. در بیانیه این کنفرانس بر ضرورت تاسیس صندوق اسلامی فلسطین به سرمایه دول و ملل مسلمان به‌منظور کمک به مردم مظلوم فلسطین تأکید شد. مجلس طرحی را برای کاهش هزینه ها و جلوگیری از تجمل‌گرایی تصویب و دولت را موظف کرد آیین‌نامه استفاده از امکانات عمومی نظیر اتومبیل، هواپیما، هلی‌کوپتر، مسافرت‌های خارجی، پذیرایی‌ها و سایر هزینه‌های اداری را تصویب کند.

   آذر: ایران 450 اسیر عراق را به‌طور یکجانبه آزاد کرد. 25آذر پیکر شهید تندگویان به ایران بازگردانده شد. وی در کابینه شهید محمدعلی رجایی به وزارت نفت رسید، در آبان ۱۳۵۹ درحالی‌که یک‌ماه از وزارتش می‌گذشت، برای بازدید از پالایشگاه آبادان عازم جنوب شد، ولی در جاده ماهشهر به آبادان، توسط نیروهای ارتش عراق اسیر شد و زیر شکنجه نیروهای بعثی به شهادت رسید. اکبر هاشمی رفسنجانی در کتاب خاطرات سال ۱۳۶۹ خود می‌نویسد: «آقای بشارتی تلفنی گفت عراقی‌ها توسط صلیب سرخ اطلاع داده‌اند که آقای تندگویان در سال ۱۳۶۸ فوت کرده ‌است».

   دی: سفر رهبر معظم انقلاب به استان محروم بوشهر در دی‌ماه سال 70 انجام شد. ایران در همین‌ماه جمهوری‌های استقلال‌یافته شوروی را به‌رسمیت شناخت. اشپیگل آلمان نوشته: پیش‌بینی امام خمینی درباره سقوط کمونیسم در کمتر از 3سال تحقق یافت. رئیس‌جمهور از سپاه و ارتش خواست در بازسازی کشور به دولت کمک کنند.

   بهمن: سیدعباس موسوی، دبیرکل حزب‌الله لبنان به همراه همسر و فرزندش ترور شد. هیأتی از ایران به ریاست آیت‌الله جنتی در مراسم تشییع پیکر او در بیروت شرکت کردند. یک روز بعد سیدحسن نصرالله دبیرکل حزب‌الله لبنان شد. نصرالله 2 هفته بعد با رهبر معظم انقلاب در تهران دیدار کرد.

   اسفند: هاشمی رفسنجانی به جزیره ابوموسی رفت و به مردم این شهر وعده داد جزیره ابوموسی به یکی از مراکز بزرگ اقتصادی تبدیل شود. 21سال بعد در سال 91 محمود احمدی‌نژاد به جزیره ابوموسی سفر کرد و از مصوبات دولت برای این جزیره خبر داد. این سفر با واکنش‌هایی در منطقه و ازجمله امارات متحده عربی که ادعاهایی روی جزایر سه‌گانه مطرح می‌کند همراه شد. ایران استقلال بوسنی و هرزگوین، اسلونی و کرواسی، سه جمهوری پیشین یوگسلاوی را به رسمیت شناخت.