دخل و خرج 98
بودجه سال آینده اصفهان، توجه ویژهای به مساله آب دارد / بودجه عمرانی استان یزد به 2 برابر میانگین کشوری افزایش یافته است
این روزها بحث در مورد بودجه 98 به یکی از سوژه های داغ در رسانه ها تبدیل شده است. کارشناسان اقتصادی بر این باور هستند مجموع منابع درآمدی دولت در بودجه 98 نزدیک به 1700 هزار میلیارد تومان است که بالاترین بودجه کشور تاکنون بوده و بیش از 333 هزار میلیارد تومان آن به هزینه های جاری کشور اختصاص خواهد یافت. درواقع دولت از محل فروش نفت، درآمدهای مالیات، گمرکی و خدمات دولتی رشد درآمدی را برای تأمین هزینه ها پیش بینی کرده است که درباره بخشی از آن احتمال دارد محقق نشود. برای نمونه تحریمها عامل بازدارنده ای برای تحقق درآمد نفتی هستند و صادرات از مسیرهای دیگر نیز هزینه هایی به آن تحمیل خواهد کرد. همه این مسائل از یک سو و ابهامات در پرداخت یارانه 45 هزار تومانی توسط استانداران از مسائلی است که به یکی از دغدغه های اصلی مردم تبدیل شده است.
هر چند رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور به صراحت اعلام کرده است که ما باید خود را برای بدترین شرایط آماده کنیم و به بهترین شرایط امید داشته باشیم. وی همچنین دست به پیش بینی اوضاع در سال بعد زده و اظهار کرده است هر برنامه و سیاستی را که بخواهیم اجرا کنیم، باید منابع و مصارف آن مشخص باشد و بودجه سال ۹۸ با توجه به شرایط داخلی و بینالمللی و انتظارات مردم یک بودجه ویژه خواهد بود و سال آینده یک سال استثنایی است. حال سازمان های برنامه ریزی و بودجه های استان ها در سراسر ایران این روزها با اعداد و ارقامی سرو کار دارند که از سوی تهران به آنها اعلام می شود.
اصفهان
نفیسه زمانینژاد| اصفهان- خبرنگار:
لایحه بودجه سند مالی است که دولت در آن میزان دخل و خرج سال آینده خود را مشخص میکند. بودجه طبق قانون هر سال باید نهایتاً تا 15 آذر به مجلس تقدیم شود. امسال نیز دولت لایحه بودجه سال 98 را به مجلس در تاریخ مقرر تقدیم کرد، اما به دلیل اینکه مجلس تا 25 آذر جلسه علنی نداشت رونمایی از این لایحه به 25 آذر موکول شد. قبل از فرارسیدن این تاریخ، دولت اعلام کرد که باید اصلاحاتی در لایحه بودجه 98 انجام دهد و به همین منظور، ارائه لایحه بودجه به 4 دی 1397 موکول شد. با رونمایی از لایحه بودجه 98 در این تاریخ، حالا میتوان ارقام مهم این لایحه را با قانون بودجه سال 97 مقایسه کرد. ارقام بودجه سال 97 نشان میدهد رقم کلی بودجه (سقف بودجه) معادل 39407 میلیارد و 397 میلیون ریال بوده که این رقم در لایحه بودجه سال 98 به 11791 میلیارد و 567 میلیون ریال رسیده است.
بودجه تخصیصیافته برای بخش عمرانی اصفهان
معاون عمرانی استانداری اصفهان درباره بودجه تخصیصیافته به اصفهان میگوید: هنوز بودجه در مجلس است و هیچ چیز نهایی نشده. حتی عددها و رقمهایی هم که اعلام میشود نهایی نیست. پس جزئیات بودجهای که به بخش عمرانی اختصاص پیدا کرده و اینکه چقدر از این بودجه قرار است به اجرا و تکمیل طرحها اختصاص داده شود هنوز مشخص نیست. «علی مقدسزاده» تصریح میکند: تا سال 96 اجرای طرحهای عمرانی که دستگاههای دولتی متولی اجرای آن بودند، به منابع مالی دولتی متکی بود. این گونه که یا از طرف وزارتخانهها منابع مالی اختصاص داده میشد یا از طریق مدیر استانی باید این مبلغ تزریق میشد. حال از آنجا که بودجه دولتی هیچگاه برای فعالیتهای عمرانی در کشور و البته اصفهان کافی نبوده و هنوز هم کافی نیست، تکمیل طرحها با تاخیر روبهرو میشد و برآوردهای مالی نیز دچار مشکل میشد، چون تاخیر در اجرا هزینههای اجرا و تکمیل را چند برابر میکرد. مقدسزاده ادامه میدهد: اما از سال 97 دولت برای اولین بار با واقعبینیای در مورد بودجه این موضوع را به اثبات رساند که بودجه دولتی نمیتواند کفاف اجرای طرحها را بدهد. بنابراین تبصره 19 قانون بودجه را پیشنهاد داد که به تصویب رسید. بر اساس این قانون، مدیران دستگاههای اجرایی برای اولین بار میتوانند طرحهای نیمهتمام و طرحهایی را که قرار است اجرا شوند و البته توجیه اقتصادی دارند به بخش خصوصی واگذار کنند. این واگذاری میتواند به صورت کامل یا به صورت مشارکتی باشد تا منابع مالی بخش خصوصی به کار گرفته شود و طرحها زودتر به نتیجه برسد.
وی یادآور میشود: این اتفاق در کشور درست اجرا نشده، اما در اصفهان خوب اجرا شده است. 109 طرح که متولی آنها دستگاههای دولتی هستند، با اعتبار 5682 میلیارد تومانی برآورد شده و قرار است به ترتیب اولویت با کمک بخش خصوصی در استان به اتمام برسد و واگذار شود. این مسئول حسن اجرای طرحها با چنین روشی را اتمام بهتر و سریعتر آنها به کمک بخش خصوصی عنوان میکند، به طوری که زودتر به چرخه اقتصادی وارد میشود. در واقع، این تعداد طرح بدون اتکا به منابع مالی و بودجه دولتی زودتر و بهتر به اتمام میرسد و با کیفیت بیشتری هم به بهرهبرداری میرسد. به گفته این معاون عمرانی، برآورد اقتصادی ما نشان میدهد تکمیل این تعداد طرح 24 هزار فرصت شغلی ایجاد میکند. با این اوصاف، این اقدام به معاونت عمرانی وزارت کشور پیشنهاد شده و قرار است الگویی برای مابقی دستگاههای اجرایی شود.
مقدسزاده در مورد طرحهای عمرانی شهری مثل مرکز همایشهای بینالمللی اصفهان نیز توضیح میدهد: دولت در این نوع طرحها سهم کوچکی دارد و نتوانسته و نمیتواند همین میزان را هم تامین کند. به همین دلیل، 370 طرح عمران شهری را هم که دولت در آن سهم داشته شناسایی و استخراج کردهایم.
وی میافزاید: میانگین پیشرفت این طرحها حدود 50 درصد است و شامل طرحهای مهم گردشگری و تفریحی میشود که توجیه اقتصادی نیز دارد. ادامه اجرای این طرحها هم به بخش خصوصی واگذار میشود. برای تکمیل همه 370 طرح به 30 هزار میلیارد تومان بودجه نیاز است که با توجه به نیمهکاره بودن آنها و پیشرفت 50 درصدی، 15 هزار میلیارد تومان برای تکمیل آنها کافی است.
معاون عمرانی استانداری اصفهان خاطرنشان میکند: مهمترین نکته در واگذاری طرحها به بخش خصوصی خروج بخش حاکمیتی از تصدیگری است، چراکه وظیفه بخش حاکمیتی سیاستگذاری، راهبری و نظارت است. گفتنی است که وارد شدن دولت به امور اجرایی زمان و هزینه زیادی به دنبال دارد و وارد نشدن به اجرا میتواند به نفع دولت باشد.
اولویتهای بودجه اصفهان
«سعید مهرپرور» استاد اقتصاد اصفهان، با اشاره به تفاوت لایحه بودجه ۹۸ با لوایح گذشته میگوید: این بودجه با توجه به بازگشت دوباره تحریمهای اقتصادی تدوین شده است و البته با اینکه در این شرایط دشوار قرار داریم به نظر میرسد بودجهای معقول و منطقی برای همه استانها برنامهریزی شده است.
وی میافزاید: قابل تامل آن است که در بودجه سال آینده آنچه در اولویت همه استانها قرار گرفته توجه به معیشت و حمایت از تولید و اشتغال است که این موضوع در بودجه استان اصفهان هم پررنگ است، هرچند سهم بودجه این استان نسبت به سال قبل کاهش قابل توجهی داشته که آن هم به دلیل انقباضی بودن بودجه است.
به گفته این کارشناس، مواردی چون اختصاص 900 میلیارد تومان به مدارس مناطق محروم، رشد ۸۴ درصدی اعتبارات محیط زیست، رشد صددرصدی بودجه مربوط به گردشگری، رشد ۲۰ درصدی اعتبارات آب شرب و افزایش اعتبارات بخش عمرانی از ویژگیهای بارز بودجه 98 است که قطعا بخشی از آن شامل استان اصفهان خواهد شد.
مهرپرور با اشاره به انقباضی بسته شدن بودجه سال 98 میگوید: کاملا واضح است این بودجه شامل دستگاههای اداری و اجرایی اصفهان هم میشود و سال آینده بر اساس این برنامهریزی از بسیاری از هزینههای مازاد کاسته خواهد شد.
این کارشناس بیان میکند: با توجه به این مسئله، ردیف بودجه همه استانها کاهش داشته است. به عنوان مثال، سهم بودجه اصفهان برای سال 97 مبلغی برابر با 39407 میلیارد و 397 میلیون ریال بوده و سهم بودجه سال 98 این استان 11791 میلیارد و 567 میلیون ریال است که درصد تغییرات 1/70 در جدولهای ارائهشده عنوان شده است. مهرپرور بر این باور است که تاکنون حدود 70 درصد از بودجه سال 97 در اصفهان تحقق یافته و امید میرود تا پایان سال هم 30 درصد دیگر محقق شود.
این استاد اقتصاد تصریح میکند: در بودجه سال آینده استان به مسائلی چون آب توجه مثبتی شده و علاوه بر آن بودجهای برای ساخت سد تونل سوم کوهرنگ اختصاص داده شده و این از تفاوتهای بسیار مهم بودجه استان با سال جاری است. از طرفی، سعی بر آن است که مناطق محروم استان در این بودجه به چشم بیاید و همین خود تفاوتی دیگر میان بودجه سال 98 با 97 است. هرچند در بودجه امسال هم این مناطق مورد توجه بودند، ظاهرا برای سال آینده با حساسیت بیشتری اقدام خواهد شد.
در ادامه، مهرپرور درباره اولویتهای بودجه اصفهان برای سال 98 اظهار میکند: توجه به حمل و نقل میانشهری و درونشهری که شامل راهاندازی قطار سریعالسیر و فازهای دیگر مترو میشود، حفظ محیط زیست و تخصیص بودجهای برای کاهش آلایندگیها، سرمایهگذاری برای راهاندازی مراکز پزشکی جدید و تقویت مراکز قدیمی از اولویتهای بودجه 98 به شمار میآیند که ظاهرا به بخشی ازآنها توجه شده است. وی میگوید: در این میان، بخشی از استان هم که باید در اولویت رسیدگی قرار گیرد شرق استان است که دچار مشکلات فراوانی مانند بیکاری، مهاجرت، فراگیر شدن بیماری سالک، و کمبود امکانات رفاهی و ورزشی است و ضرورت توجه مسئولان به این بخش از استان بیش از هر موردی محسوس است.
یزد
سارا گلابگیریان|یزد- خبرنگار:
لایحه بودجه در مجلس شورای اسلامی گشوده شده تا در کنار مشخص شدن بودجههای ملی، سهم استانها نیز در بودجه مشخص شود. یزدیها در کنار انتظار برای افزایش بودجه استان بهویژه در موضوع آب، خواستار توجه بیشتر مسئولان کشور برای تخصیص بودجههای استانی و ملی بیشتر هستند.
افزایش اعتبار تملک دارایی
رئیس سازمان مدیریت و برنامهریزی استان یزد میزان اعتبارات و درآمدهای استان را در لایحه بودجه سال 98 کل کشور را اعلام میکند و میگوید: رشد بودجه استان در مقایسه با میانگین کشوری افزایش یافته است.
«سید مجتبی حسینیپور» میافزاید: میانگین رشد بودجه عمرانی استان یزد در لایحه بودجه 98 در مقایسه با میانگین کشوری 2 برابر افزایش نشان میدهد.
وی میزان اعتبار تملک داراییهای سرمایهای استان را با احتساب اعتبارات موضوع قانون استفاده متوازن 439 میلیارد تومان عنوان میکند و میگوید: این میزان نسبت به میزان 366 میلیارد تومان در لایحه بودجه امسال 20 درصد افزایش یافته است.
رئیس سازمان مدیریت و برنامهریزی استان یزد اظهار میکند: در حالی که در لایحه بودجه 98 میانگین رشد پیشبینیشده در بودجه تملک داراییهای سرمایهای کشور تنها 13 درصد است، این رقم در استان یزد 20 درصد افزایش یافته است.
حسینیپور بیان میکند: در لایحه بودجه 98 و در مقایسه با لایحه بودجه سال گذشته جایگاه استان از منظر بودجه تملک سرمایهای از جایگاه 26 به 24 ارتقا یافته است. وی در مورد بودجه هزینهای استان نیز میگوید: میانگین افزایش بودجه هزینهای استانها در لایحه بودجه 98 در مقایسه بابودجه 97، 26 درصد است. این در حالی است که این رقم برای استان 27 درصد بوده و به این ترتیب، رتبه استان در رتبه 22 قرار گرفته است. رئیس سازمان مدیریت و برنامهریزی استان یزد میافزاید: این اعتبارات از 220 میلیارد تومان در سال جاری به 279 میلیارد تومان در لایحه 98 ارتقا یافته است.
وی در خصوص وضعیت درآمدهای استان نیز میگوید: در حالی که میانگین رشد درآمدها برای استانها در کشور رقم 22 درصد در نظر گرفته شده است، میزان رشد درآمدها برای استان و در لایحه بودجه 98 عدد 15 درصد را نشان میدهد. به این ترتیب، در زمینه رشد درآمد و در مقایسه با سایر استانها رشد کمتری داشتهایم.
اولویت بودجهای استان
رئیس سازمان مدیریت و برنامهریزی استان یزد اظهار میکند: اولویت اصلی بودجه استان مسئله آب است. البته اعتبار اصلی انتقال آب به صورت ملی تامین میشود، اما در حوزه تامین آب پایدار بهویژه برای روستاها مواردی در بودجه پیشبینی شده است.
حسینیپور میافزاید: اولویت بعدی استان پیشبینی بودجه برای مسائل اجتماعی است. به عنوان مثال، آموزش و پرورش در بودجههای عمرانی در نظر گرفته شده است. وی ادامه میدهد: در این مورد توجه به آموزش عمومی و حمایت از مدارس دولتی برای دستیابی عموم بهویژه مناطق محروم به مدارس خوب مورد تاکید قرار گرفته است.
این مسئول میگوید: اشتغالزایی اولویت بعدی بودجه پیشنهادی استان است. در این مورد کمکهای اعتباری از محل اعتبارات ارتقای شاخصهای اقتصادی پیشبینی شده است. رئیس سازمان مدیریت و برنامهریزی استان از دیگر اولویتهای منظورشده در بودجه پیشنهادی استان را توجه به محرومیتزدایی و مناطق حاشیهای استان بهویژه در یزد عنوان میکند و به بودجه سال آینده استان یزد برای کاهش آسیبهای اجتماعی اشاره میکند.
ملاحظاتی در بودجه 98
معاون اقتصادی اداره کل اقتصاد و دارایی استان یزد نیز میگوید: تنها موضوع قابل بحث در مورد بودجه استان میزان تغییر در میزان درآمد مصوب است که بر اساس اطلاعات لایحه بودجه این میزان حدود 21 درصد رشد داشته که رتبه سوم بیشترین رشد را به خود اختصاص داده است.
«محمد دهقان منشادی» ادامه میدهد: با توجه به سهم نزدیک به 95 درصدی درآمدهای مالیاتی در درآمدهای استان، به نظر میرسد بخش قابل توجهی از این رشد باید از طریق افزایش درآمدهای مالیاتی محقق شود.
وی اظهار میکند: این موضوع با توجه به برقراری معافیت مالیاتی ماده 159 قانون برنامه پنجم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی باید مورد تجدید نظر قرار گیرد، چراکه افزایش معافیت مالیاتی واحدهای مستقر در مناطق کمتر توسعهیافته استانها به 20 سال، پایه مالیاتی برخی استانها نظیر استان یزد را در زیر بخش مالیاتهای مستقیم به میزان قابل توجهی کاهش داده است.
این مسئول تاکید میکند: بنابراین تجدید نظر در معافیت مالیاتی ماده 159 قانون برنامه پنجم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی یا بازتعریف سهمیه استانها از درآمدهای مالیاتی کشور ضروری است.
معاون اقتصادی اداره کل اقتصاد و دارایی استان یزد درباره سهم هر شهروند یزدی از بودجه سال آینده میگوید: بر اساس گزارش مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، سهم هر ایرانی از بودجه سال آینده ۵ میلیون و ۴۶۰ هزار تومان در سال یا به عبارتی ۴۵۵ هزار تومان در ماه است که این شامل شهروندان یزدی هم میشود.
سرانههای بودجهای
معاون اقتصادی اداره کل اقتصاد و دارایی استان یزد اظهار میکند: محاسبات مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی نشان میدهد هر ایرانی در قالب بودجه دولت در ماه حدود ۶۰۰ تومان خرج مجلس شورای اسلامی میکند، ۳۱ هزار تومان برای دفاع از کشور صرف میکند، ۲۰ هزار تومان برای نظم و امنیت پرداخت میکند، ۴۵ هزار تومان برای آموزش و پرورش و ۲۰ هزار تومان برای آموزش عالی خرج میکند، ۱۴ هزار تومان برای بهداشت و ۴۹ هزار تومان برای درمان پرداخت میکند.
«محمد دهقان منشادی» میافزاید: بر همین اساس، ۴۶۰۰ تومان صرف تامین منابع آبی کشور میکند، ۱۹۰۰ تومان برای فرهنگ و هنر و ۱۳۰۰ تومان برای دین و مذهب صرف میکند، ۳۸۰۰ تومان برای ارتباطات و ۴۰۰ تومان برای گردشگری و ۴۰۰ تومان دیگر برای محیط زیست خرج میکند. همچنین 113 هزار و 780 تومان صرف رفاه اجتماعی و 7670 تومان صرف توسعه زیرساختهای حمل و نقل میکند. سایر ارقام بودجه به ازای هر ایرانی در این گزارش قابل مشاهده است.
از طرف دیگر، لایحه بودجه کشور نشان میدهد که هر ایرانی یا هر یزدی به طور متوسط در سال یک میلیون و ۸۴۹ هزار تومان یعنی ۱۵۴ هزار تومان در ماه مالیات میدهد و 3 برابر آن یعنی ۵ میلیون و ۴۶۰ هزار تومان در سال معادل ۴۵۵ هزار تومان در ماه خدمات دریافت میکند. معاون اقتصادی اداره کل اقتصاد و دارایی استان یزد میگوید: محاسبات نشان میدهد که هر ایرانی و به تبع آن هر یزدی در قالب بودجه دولت از واگذاری داراییهای سرمایهای یک میلیون و ۷۸۱ هزار تومان یعنی ماهی ۱۴۹ هزار تومان درآمد دارد که سهم نفت از آن یک میلیون و ۷۱۶ هزار تومان در سال است.
این مسئول اضافه میکند: سرانه سایر درآمدها و درآمدهای اختصاصی برای هر ایرانی نیز یک میلیون و ۵۱۷ هزار تومان یعنی هر ماه ۱۲۶ هزار تومان خواهد بود. خالص واگذاری داراییهای مالی نیز برای هر ایرانی حدود ۳۱۳ هزار تومان در سال درآمد خواهد داشت. در واقع مابهالتفاوت مالیات پرداختشده و خدمات دریافتشده هر ایرانی از محل واگذاری داراییهای سرمایهای، سایر درآمدها و درآمدهای اختصاصی و خالص واگذاری داراییهای مالی تامین میشود.
دهقان اظهار میکند: با توجه به اینکه تنها حدود 28 درصد از منابع بودجه عمومی لایحه بودجه سال آینده منابع استانی است و در طرف مصارف نیز از کل اعتبارات یعنی معادل 407 هزار میلیارد تومان تنها حدود 6 درصد اعتبارات استانی است، بررسی جایگاه استانها بر اساس اعتبارات استانی در لایحه بودجه با انحراف همراه خواهد بود و برای بررسی دقیق باید مجموع اعتبارات استانی و ملی برای ارزیابی جایگاه استان ملاک عمل قرار گیرد.
تفاوتهای بودجه سال 98 اصفهان با سالهای دیگر
نسیم زمانی| اصفهان- خبرنگار:
نمایندگان مجلس شورای اسلامی میگویند اساس بودجه انقباضی است، به این معنا که از بودجه اختصاصی به بسیاری از دستگاهها کاسته شده. در واقع این دستگاهها بر اساس نظارت بر عملکردشان بودجه دریافت خواهند کرد که شامل دستگاههای اصفهان هم خواهد شد. البته این بودجه تفاوتهایی با بودجه سال 97 دارد که در این باره «احمد سالک کاشانی» نماینده اصفهان در مجلس شورای اسلامی، توضیح میدهد.
برنامههای اصلی برای هزینه کردن بودجه سال 98 اصفهان چیست؟
تحقق 2 هدف اولویت اصلی بودجه اصفهان است. مورد نخست تصویب ستاد ساماندهی احیای زایندهرود از سوی دولت بود که با دستور رئیس جمهوری مقدمات تشکیل این ستاد در حال انجام است و اگر به طور نهایی تصویب شود، به انجام خواهد رسید. مورد دوم درخواست بودجه برای تامین آب شرب بود که حدود 350 میلیارد تومان برای سامانه دوم آبرسانی تخصیص یافت و اگر بخش خصوصی هم چنین رقمی آورده داشته باشد، میتوان مشکل آب شرب را حل کرد.
تفاوت بودجه 98 اصفهان با سال 97 چیست؟
به دلیل انقباضی بودن بودجه قرار است از ارقام بودجه دستگاههای اصفهان برای سال آینده کسر شود و این یک تفاوت بزرگ است. البته اتفاق بدی هم نیست و هر ارگان نسبت به عملکردی که دارد بودجه دریافت میکند. این یعنی برای بودجه گرفتن باید فعالیتهای مفیدی داشته باشند که مشخص باشد این پول در جای مفیدی دوباره هزینه میشود.
سیاست کلی در بودجه 98 بر چه اساسی است؟
سیاست کلی کشور ریشهکن کردن فقر و رسیدگی به مستضعفان است. این سیاست در بودجه اصفهان هم دیده شده است و بودجه به سمتی رفته که بتوانیم طرحهای مناطق محروم را با قوت بیشتری پیگیری کنیم. ولی بدترین بخش در بودجه 98 قطع بودجه فرهنگی از کلیه دستگاههاست و این موضوع آسیبی جدی برای کشور و البته شهر فرهنگی اصفهان به شمار میآید که البته میتوان این مشکل را با مدیریت داخل ارگانها و کمک گرفتن از بخش خصوصی برطرف کرد.