درنگ
تهران و نخستین میزبانی عروسک‌ها
مهرداد رهسپار| روزنامه نگار
نخستین فستیوال نمایش‌های عروسکی پس از انقلاب که از ۱ تا ۷ مرداد سال ۱۳۶۸ برگزار می‌شود، از بسیاری جهات اهمیت دارد؛ قریب به اتفاق چهره‌های مشهور نمایش عروسکی و یا به قول معروف پیشکسوتان این رشته، در جشنواره حضور دارند؛ مرضیه برومند، ایرج طهماسب، حمید جبلی، بهروز غریب‌پور، فاطمه معتمدآریا، مریم سعادت و بسیاری دیگر. سرپرست بولتن جشنواره عباس معروفی است و مترجمان جلال ستاری، جواد ذوالفقاری و دیگران. مصاحبه‌کنندگان بولتن گویی که برای نخستین بار با پدیده‌ای به نام «عروسک» مواجه شده‌اند. نخستین سؤال آنها از کارگردانان چنین مضمونی با لحن محترمانه دارد، لطفا توضیح دهید که اصلا نمایش عروسکی چیست؟! و یا پرسش‌هایی مانند اینکه سابقه نمایش عروسکی در ایران به چه زمانی می‌رسد؟!
گردانندگان جشنواره برای یافتن تاریخ نمایش عروسکی در ایران به سراغ یکی از قدیمی‌ترین‌های خیمه‌شب‌بازی، یعنی احمد خمسه‌ای می‌روند که در آن سال و سال‌های پس از آن در تنگدستی می‌زیست. بنا به گزارشی که در همین بولتن منتشر شده، یک‌بار در سال ۱۳۶۴ مرکز هنرهای نمایشی سراغ از او می‌گیرد تا در تئاترشهر خیمه‌شب‌بازی کند، اما برای اجرای او مجوز صادر نمی‌شود. خمسه‌ای در همان سال اعلام می‌کند که حاضر است عروسک‌های خود را بفروشد. زمان می‌گذرد تا نخستین فستیوال نمایش عروسکی و احیای او و عروسک‌هایش . در سال ۱۳۹۲که احمد خمسه‌ای از دنیا می‌رود، فرزند او، رضا خمسه‌ای با همان عروسک‌ها کار را ادامه می‌دهد. در کنار او برادرش مرتضی خمسه‌ای تنها بازمانده این نمایش سنتی هستند.
چهار سال با 2کارآگاه و یک ژیان
فهیمه پناه‌آذر| روزنامه نگار
ژیان قرمزرنگ با گل‌های زرد و 2شخصیت عروسکی، یکی چاق و یکی هم لاغر. داستان این چاق و لاغر با ژیان معروفشان از سال‌های 65 تا 69 جزو سریال‌های تلویزیونی بود که مخاطبان کوچک و بزرگ داشت. مرحوم مسعود رسام و زند‌ه‌یاد کامبیز صمیمی‌مفخم سری اول و دوم این سریال به‌یادماندنی را کارگردانی کردند. حسن زارعی و امیر قهرائی هم کارگردانان سری سوم تا پنجم این مجموعه بودند که از شبکه دوم پخش می‌شد. بیژن بیرنگ و ایرج طهماسب هم نویسنده این مجموعه بودند. طبق معمول آن دوران کامبیز صمیمی‌مفخم که پای ثابت عروسک‌سازی مجموعه‌های تلویزیونی بود، سازنده چاق و لاغر هم بود؛ چاق و لاغر دست و پاچلفتی که از طرف رئیس بزرگ ماموریت داشتند تا دست به خرابکاری بزنند ولی با بی‌عرضگی خود همواره سبب عصبانی شدن رئیس بزرگ می‌شدند. اسدالله یکتا و محسن حاتمی هم عروسک‌پوشان این مجموعه بودند.
در همینه زمینه :
