همزیستی مسالمت‌آمیز

اشکان خسروپور/ خبرنگار

امروز پنجم دی‌ماه، سالگرد درگذشت اشوزرتشت، پیامبر ایرانی است که در بین زرتشتیان یک روز مهم محسوب می‌شود. از قضا تا چند سال پیش نیز شهرداری تهران به‌خصوص حوالی خیابان ادیان (سی‌تیر)‌ بنرهایی برای همراهی با این گروه از ایرانیان نصب می‌‌کرد که نشان از توجه مثبت به آیین‌های دینی دیگر ادیان از طرف جامعه مسلمان داشت.
اما واقعیت این است که در همیشه هم بر این پاشنه نمی‌چرخد. اگر صادق باشیم، واقعیت زندگی ما زرتشتی‌ها، به‌عنوان بخشی از اقلیت‌های دینی کشور با آنچه معمولا از تلویزیون یا روی کاغذ پخش می‌شود و مورد قضاوت قرار می‌گیرد، متفاوت است. البته اگر از حق نگذریم، در این سال‌ها - به‌خصوص از طرف غیرزرتشتیان - تلاش شده تصویر واقعی‌تری از زندگی اقلیت‌های دینی و مذهبی ساکن ایران منتشر شود؛ تصویری که هم خوشی‌هایشان را منعکس می‌کند، هم دل‌نگرانی‌ها و مطالبات‌شان را. خوش‌بینانه می‌توان گفت که این صدا بهتر از قبل شنیده می‌شود و دست‌کم گوش شنوایی برای آنچه در میان ما می‌گذرد، وجود دارد.

عموما در هر مورد و سطحی در میان جامعه مسلمان یا غیرمسلمان، وقتی پای مشکل به میان می‌آید، نگاه‌ها ناخودآگاه به سوی حاکمیت برمی‌گردد و دولت مقصر امور جلوه داده می‌شود. هرچند بخشی از این مشکلات - به‌خصوص در زمینه‌هایی مثل ارث (ماده881 مکرر قانون مدنی)، دیه، استخدام در اداره‌های دولتی به‌خصوص آموزش و پرورش و...هنوز وجود دارند؛ آن هم در شرایطی که امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری همیشه نگاه ویژه‌ای به اقلیت‌های مذهبی در کشور داشته‌اند. چنان‌که حضرت امام خمینی(ره) در همان سال‌های نخست پس از پیروزی انقلاب تأکید کردند: «ما ید واحد و ملت واحد هستیم.» مقام معظم رهبری نیز در این‌باره فرموده‌اند: «تولد آیین زرتشت در ایران مایه فخر و مباهات ملت ماست. زرتشتیان از جهات مختلف پیوند و نزدیکی بیشتری با مسلمانان دارند. اسلام رسمیت دین زرتشت را پذیرفته است.»

تجربه نشان داده زرتشتیان برای پیشرفت کشورشان هیچ مضایقه‌ای ندارند. پشتیبانی ارباب شاه‌جهان از جنبش مشروطه و ارتباط حسنه‌اش با ستارخان و باقرخان که در نهایت به مرگ او به‌دست مزدوران قجری انجامید، ارباب کیخسرو شاهرخ، نخستین نماینده زرتشتیان در مجلس شورای ملی که آیت‌الله مدرس از او به نیکی یاد کرده و به‌دست عمال سرسلسله بنیانگذار پهلوی کشته می‌شود و شهدای جنگ تحمیلی گواه این مدعا هستند. به باور من اما مشکل اصلی که به «همزیستی مسالمت‌آمیز» پیروان ادیان و همه ایرانیان در کنار یکدیگر آسیب وارد می‌کند، نگاه ناآگاهانه جمعیت کمی به اقلیت‌هاست؛ نگاهی ناشی از خودبزرگ‌بینی که بدون توجه به رسمیت ادیان زرتشتی، ارمنی، کلیمی و آشوری در قانون اساسی کشور یا بی‌اعتنا به شهیدپروری این جوامع در زمان جنگ تحمیلی، آنها را نادیده انگاشته، مانع استفاده از حداکثر توان آنها برای پیشبرد اهداف ملی کشور می‌شود. نگاهی که ما را هنوز آتش‌پرست می‌داند نه یکتاپرست موجب شده تا فرصت خدمت به کشور در برخی حوزه‌ها از ما دریغ شود؛‌ مسئله‌ای که به کمبود شغل در میان این گروه دامن زده است. سپنتا نیکنام، هم‌کیش خوب من که اکنون از اعضای شورای شهر یزد است، زمانی حرف خوبی در این‌باره زده بود: «مشکل وجود دارد اما با امید به خدا و از راه قانون همه‌چیز قابل حل است.»‌ امیدوارم آرزوی او برآورده شود.