اراک در مسیر شهر دوستدار کودک

مریم جباری|   اراک- خبرنگار:


اغلب شهرهای کشور مناسب کودکان نیست و این امر در کلان‌شهر اراک بیشتر به چشم می‌خورد. این شهر برای رفت‌و‌آمد و گشت‌وگذار کودکان ساخته نشده و دیدنی‌های این شهر در دسترس میانگین قدی کودکان 5/2 سال تا ۱۲ سال نیست و آلودگی‌های بصری شهر در این سطح دید هم بسیار زیاد است. المان‌های اراک در سطح دید کودکان ساخته نمی‌شود و ایمنی شهر برای کودکان سال‌هاست در حد حرف باقی مانده است. 

نزدیک برخی مدارس سرعت‌گیرهایی نصب شده است که بسیاری از رانندگان فرهنگ استفاده از آن را ندارند و فرهنگ توجه به کودکان در معماری شهری، مدیریت شهری و مردمان شهر مورد توجه قرار نگرفته است و در کمتر مدرسه‌ای می‌توان نشانه‌ای از توجه به سطح دیداری کودکان در تزئین حیاط مدرسه یا معماری داخلی مدارس دید. 
کودکان کار و بازمانده از تحصیل همواره چهره‌ای زشت از یک شهر را به نمایش می‌گذارند. با این حال به تازگی طرح «شهر دوستدار کودک» در شورای شهر اراک مطرح شده و مسئولان شهری اراک قصد دارند این طرح را برای اولین بار در استان ایجاد کنند.

 هر چند برخی کارشناسان معتقدند اگر این اقدام بدون کارشناسی و بدون توجه به زیرساخت‌های لازم انجام شود‏ و تنها عده خاصی از کودکان در برخی از مناطق بتوانند از امکانات شهر دوستدار کودک استفاده کنند، این طرح هیچ بازخوردی در این کلان‌شهر نخواهد داشت.


رفع نیاز کودکان در شهر دوستدار کودک 

یک مشاور در امور کودکان به همشهری می‌گوید: شهر دوستدار کودک باید ویژگی‌های لازم را داشته باشد تا کودکان بتوانند به عنوان آینده‌سازان جامعه، زندگی شاد و سلامتی را در این محیط تجربه کنند، قطعاً کودکانی که از تمامی خدمات به صورت عادلانه در جامعه برخوردار شوند، می‌توانند جامعه‌ای پویا و سالم را بسازند.

«بهروز قلایی» بیان می‌کند: شهر دوستدار کودک شهری است که در آن هیچ کودک بازمانده از تحصیل، کودک کار و ... وجود نداشته باشد؛ بنابراین با توجه به مشکلات موجود در رابطه با کودکان کار و بازمانده از تحصیل که هیچ گامی برای آنها برداشته نشده، می‌توان گفت ایجاد شهر دوستدار کودک بیشتر مانند یک شعار و رویاست که تحقق آن تا حد زیادی غیرممکن و دور از ذهن است. با توجه به اینکه همه روزه شاهد گسترش و رشد جوامع هستیم، باید از سوی مسئولان و مدیران برای رفع نیازهای شهروندان در تمامی سنین برنامه‌ریزی وجود داشته باشد، زیرا عدم برخورداری هر یک از اقشار جامعه از امکانات موجود به صورت مساوی زمینه‌ بروز مشکلات اجتماعی می‌شود و بر پیکر افراد خانواده به طور مستقیم و غیرمستقیم تاثیر خواهد گذاشت.

این مشاور در امور کودکان با اشاره به این‌که در صورت تحقق ایجاد شهر دوستدار کودک می‌توان به آینده بهتر جامعه امیدوار بود، می‌افزاید: کودکانی که در شهرهای دوستدار کودک به معنای واقعی رشد می‌کنند و از تمامی امکانات رفاهی، بهداشتی و آموزشی استفاده می‌کنند، بدون شک می‌توانند در ساختن جامعه‌ای عدالت محور موفق‌تر باشند.
قلایی اظهار می‌کند: در شهر دوستدار کودک خواسته‌های کودکان در اولویت قرار دارد و شرایط اجتماعی و فرهنگی شهر متناسب با نیازهای افراد است. همچنین در برنامه‌ها و بودجه‌هایی که در نظر گرفته می‌شود نیازهای این افراد منعکس می‌شود.

وی تصریح می‌کند: خانواده به عنوان اولین بخشی که کودک وارد آن می‌شوند باید جایگاه مناسب، مفرح و شاد برای کودکان فراهم کند و از رفتارهای خشن و بی‌عدالتی بین فرزندان پرهیز کند و آنها را در دنیای کودکانه قرار دهد.


شهر دوستدار کودک، نیازمند هم‌افزایی 

مدیرکل کانون پرورشی فکری کودکان و نوجوانان مرکزی نیز می‌گوید: جامعه‌ای که در آن تمامی افراد به طور مساوی حق زندگی دارند و هر فرد در هر سن و سال و هر جایگاهی دارای حق و حقوقی است، باید از سوی مسئولان امر و مدیریت شهری مورد توجه قرار گیرد.

«جهانبخش قنبری» بیان می‌کند: یکی از اقشاری که در جامعه دارای حق و حقوقی مانند سایر افراد هستند، قشر کودک و نوجوان است و برای اینکه کودکان بتوانند با امنیت در جامعه زندگی کنند باید شرایط لازم برای حضور این افراد را در جامعه مهیا کنیم. زمانی ‌که کودکان وارد شهر می‌شوند باید هر دستگاهی شرایط حضور کودکان را با آرامش خاطر و امنیت در جامعه مهیا کند، زیرا عمده‌ترین و اصلی‌ترین موضوع در مورد کودکان توجه به امنیت آنهاست. موضوع شهر دوستدار کودک چند سال است که در اکثر شهرهای کشور مطرح شده و نام بسیار زیبایی است، اما باید دید تا چه اندازه موفق بوده، زیرا برخی اوقات نام‌گذاری بسیار شعارگونه و تقریباً غیر‌عملی است.

قنبری اظهار می‌کند: برای ایجاد شهر دوستدار کودک زیرساخت‌های لازم باید وجود داشته باشد و این زیرساخت‌ها در هر بخش باید توسط دستگاه خاصی ایجاد شود. اگر هر دستگاه به وظیفه خود عمل کند، می‌توانیم به دریافت خدمات به صورت متوازن و عادلانه برای کودکان امیدوار باشیم. دستگاه متولی که پیشنهاد ایجاد شهر دوستدار کودک در اراک را ارائه داده باید با ارگان‌های دیگر نشست‌هایی برگزار کند و در بخش‌های اجتماعی، فرهنگی، بهداشتی و امنیتی نیازهای کودکان را بررسی کند و به یک جمع‌بندی برسد.

وی می‌گوید: اگر یکی از شاخص‌های شهر دوستدار کودک وجود نداشته باشد، تحقق این طرح با مشکلاتی مواجه می‌شود؛ به‌طور مثال، شهری مانند اراک که آلودگی هوا در برخی روزها شرایط حضور کودکان در جامعه را با مشکل مواجه می‌کند، نمی‌تواند شاخصه شهر دوستدار کودک را داشته باشد. در این زمینه بهتر است از تجربیات استان‌ها و شهرهایی استفاده شود که توانسته‌اند شهر دوستدار کودک را ایجاد کنند؛ البته شاید اگر بررسی‌ها به صوت علمی و کارشناسانه صورت گیرد، در برخی بخش‌ها استانداردها برای ایجاد شهر دوستدار کودک وجود داشته باشد و یا نزدیک به استانداردها باشد. این پیشنهاد در شورای شهر اراک توسط رئیس کمیسیون خدمات شهری شورای شهر اراک مطرح شد که او بعد از تماس‌های پی‌در‌پی حاضر به پاسخ‌گویی در زمینه چگونگی ارائه این پیشنهاد نشد.