فرار از مالیات، تخلف شرعی و قانونی است

مائده امینی 

از همان ابتدای کار، تفکر مبارزه با اشرافی‌گری و سرمایه‌داری بیش از حد نیاز پر‌رنگ بود. تمرکز همه ارگان‌ها و نهاد‌ها و مردم بر این بود که نکند شرایط برای متمولان تسهیل شود. همین تفکر موجب شده بود گرفتن مالیات از مردم کار آسانی نباشد. در سال63 مسئولان وقت و حتی کارشناس‌های اقتصادی آن زمان در مصاحبه‌ها و میزگردهای پی‌درپی اعلام کردند که پرداخت مالیات برای همه مردم ضروری است و حتی آن را وظیفه شرعی برشمردند.

از همان ابتدا قرار بود وابستگی بودجه به نفت کم شود؛ رؤیایی که هنوز محقق نشده است. فروردین‌ماه سال63، اعلام شد از نظر وزارت امور اقتصادی و دارایی تمام منابع درآمد اصلی هستند و کسانی هم که به کسب درآمد مشغولند باید تکالیف خود را در قبال قانون انجام داده و درصورت شمول مالیات معوقه خود را بپردازند.

مسئولان وقت می‌گفتند مردم باید یک دل شده و برای برطرف‌شدن نیازهای به‌وجود آمده در اثر جنگ تحمیلی، مالیات‌های فوق‌العاده خود را وصول کنند. در قوانین تازه مالیاتی بنا شد که تمدید دوباره کارت بازرگانی تاجران منوط به پرداخت مالیات شود و همچنین جلوی خروج کسانی که تحت هر عنوانی بدهی مالیاتی به دولت دارند، گرفته شود. مالیات کارمندان دولت و سایر نهادها، فارغ از اعتراض‌ها، در آن دوره هم به راحتی وصول می‌شد اما مالیات گرفتن از اصناف کار سختی بود. اصناف بر این باور بودند که مالیات را باید متمول‌های شمال تهران بپردازند نه آنها! در تأیید این ادعا، آمارها و ارقام‌های به جا مانده از جراید دهه60 نشان می‌دهد که مالیات پرداختی در آن سال‌ها، توسط حقوق‌بگیران، 3برابر مالیات پرداختی توسط مشاغل آزاد و اصناف بوده‌ است.

فرار مودیان بزرگ مالیاتی هم در سال 63، یکی از سوژه‌های مهم رسانه‌ها بوده است؛ معضلی که هنوز که هنوز است مورد نقد و بررسی قرار می‌گیرد و حل نشده است. دولت وقت اعلام کرده بود که همه کسانی که مشمول پرداخت مالیات می‌شوند باید زیر بار پرداخت این حق قانونی دولت بروند و اینطور نیست که دولت بخواهد و نتواند آن را وصول کند.

ثروتمندان زیر بار پرداخت مالیات نمی‌روند!

یکی از مسئولانی که در آن سال‌ها مدام از مردم دعوت می‌کرد پرداخت مالیات خود را به تعویق نیندازند، سیدهادی خامنه‌ای رئیس کمیسیون اقتصادی و دارایی مجلس وقت بود. او امتناع از پرداخت مالیات را تخلف از یک وظیفه شرعی و قانونی می‌دانست. این مقام مسئول در بهار سال63 به روزنامه اطلاعات گفته بود: مردم برای حمایت از کشور در شرایط جنگ به‌خودی خود مایل به پرداخت مالیات هستند. بسیاری از اصناف با میل خود به نهادهای دولتی مراجعه کرده و اظهارنامه پر می‌کنند اما هستند عده قلیلی از ثروتمندان که در تلاشند مالیات پرداخت نکنند. این اقدام هم خلاف شرع است و هم قانون.

او همچنین تأکید کرده بود که دیگر خمس و زکات به تنهایی جوابگوی نیازهای کشور نیست و پرداخت مالیات برای نجات کشور از جنگ از اوجب واجبات است. هادی خامنه‌ای گفته بود: عده‌ای به جنگ می‌روند و شهید می‌شوند. عده‌ای اما به هر علتی در کشور مانده و به زندگی خود ادامه می‌دهند. کسانی که در جبهه‌های جنگ حضور ندارند باید در ازای استفاده از خدمات کشور مالیات پرداخت کنند.

حرف‌ها تکراری است. همیشه قرار بوده که برای اداره کشور و کاهش وابستگی به ارز و... وابستگی‌مان را به نفت کم کنیم و منبع اصلی درآمد دولت مالیات باشد. سیدکامل تقوی‌نژاد، رئیس سازمان امور مالیاتی در یکی از نشست‌های خبری خود در ماه‌های پایانی سال96 گفته است: در سال96 بالغ بر 100هزار میلیارد تومان مالیات پیش‌بینی شده بود که 85درصد آن در 8‌ماه محقق شده است و براساس فرمول‌های مختلف و سهم ما از تولید ناخالص داخلی در کشور پیش‌بینی می‌شود 14تا 30هزار میلیارد تومان فرار مالیاتی داشته باشیم.