آمار نگرانکننده مبتلایان به ایدز در مازندران
مدیر گروه بیماریهای واگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی: مازندران در کنار کرمانشاه، فارس، هرمزگان، خراسان رضوی، اصفهان و تهران یکی از استانهای پرخطر در زمینه ابتلا به ایدز است
اشکان جهانآرای | ساری -خبرنگار:
«اچآیوی» علائم اختصاری نوعی ویروس است که سیستم ایمنی و دفاعی بدن را تخریب میکند و سبب بروز انواع بیماریها و در نهایت مرگ فرد مبتلا خواهد شد. ویروسی که فقط از طریق خون آلوده یا رابطه جنسی به افراد منتقل میشود.با این تعریف از ویروس و بیماری، نخستین نامی که به ذهن میرسد، «ایدز» است؛ بیماری ویروسی خطرناکی که تعداد افراد مبتلا به آن با سرعت در حال افزایش است. دلیلش هم بیتوجهی افراد یا پنهان نگهداشتن بیماری توسط فرد مبتلاست.
مازندران در کنار کرمانشاه، فارس، هرمزگان، خراسان رضوی، اصفهان و تهران یکی از استانهای پرخطر در زمینه ابتلا به ایدز محسوب میشود و همین موضوع نیز اهمیت توجه به کنترل رفتارهای پرخطر در این استان گردشگرپذیر و همچنین شناسایی افراد مبتلا به ایدز را نشان میدهد. دانشگاه علوم پزشکی مازندران طرحهای متعددی برای شناسایی افراد مبتلا به ایدز تدوین و اجرا کرده است، اما هنوز به نتیجهای که مورد انتظار است نرسیده است.
به همین دلیل پیشبینی میشود دستکم 2500 بیمار مبتلا به ایدز که شناسایی نشدهاند در استان وجود داشته باشند. نکته مهم در این زمینه احتمال بالای آگاه نبودن این افراد از ابتلا به ایدز است. بر اساس آمارها و بررسیهای اداره پیشگیری از ایدز و کنترل بیماریهای آمیزشی وزارت بهداشت، دستکم 60 درصد افراد مبتلا به ایدز از بیماری خود آگاهی ندارند و همین موضوع سبب میشود که راه برای انتقال این بیماری و افزایش تعداد بیماران در جامعه هموارتر از مسیر کنترل بیماری باشد.
آمارهای نگرانکننده
مجموع آمارهای 2 دانشگاه علوم پزشکی مازندران و دانشگاه علوم پزشکی بابل نشان میدهد که در مازندران 470 بیمار مبتلا به ایدز شناسایی شدهاند؛ این در حالی است که پیشبینی میشود تعداد افراد مبتلا به ایدز در مازندران بسیار بیشتر باشد. ارقام متفاوتی در این زمینه اعلام شده است؛ 2500 نفر، 3 هزار نفر و حتی 4 هزار نفر، پیشبینیهایی است که برای وجود بیماران مبتلا به ایدز در مازندران عنوان شده است. اما به گفته مدیر گروه بیماریهای واگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مازندران کمترین تعداد قابل پیشبینی همان 2500نفر است.
دکتر «محمدرضا پارسایی» به همشهری میگوید: شاخصهای متفاوتی در این زمینه برای رسیدن به یک رقم تخمینی در نظر گرفته میشود، به همین دلیل شاهد آمارهای متفاوت از تعداد افراد شناسایی نشده در جامعه هستیم، اما کمترین تعدادی که برای مازندران پیشبینی میشود، 2500 نفر است که این شناسایی نشدن باعث میشود اطلاعی از رفتارهای این افراد و اینکه ناقل ویروس اچآیوی هستند یا خیر، نداشته باشیم.
متهم درجه یک شیوع ایدز
وی به موضوع مهمی اشاره میکند که بسیار نگرانکننده و خطرناک است. به گفته این مسئول، در حال حاضر مهمترین راه انتقال ویروس اچآیوی در جامعه ما، رفتارهای پرخطر و کنترل نشده و غیرمتعارف جنسی است که همین موضوع سبب شده جمعیت زنان مبتلا به ایدز در استان به 40 درصد کل جمعیت مبتلایان برسد. تا جایی که از 26 بیمار مبتلا به ایدز که امسال در مازندران شناسایی شدند، 20 نفر بر اثر روابط جنسی خارج از عرف به این بیماری مبتلا شدهاند.
پارسایی این موضوع را زنگ خطری برای تمام جامعه میداند و با بیان اینکه فرد آلوده ممکن است سبب آلوده شدن همسر خود نیز شود، بر ضرورت توجه به انجام آزمایش ایدز پس از هر رفتار پرخطر تأکید و اظهار میکند: زمانی در کشورمان بیشترین انتقال بیماری ایدز از طریق تزریق خونهای آلوده بود. پس از آن استفاده از سرنگهای مشترک در معتادان بیشترین عامل انتقال ایدز شد. با کنترل این دو مورد، حالا روابط جنسی خارج از عرف به مهمترین عامل شیوع ایدز در جامعه تبدیل شده است.
گروه پرخطر
مدیر گروه بیماریهای واگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی استان، جوانان را مهمترین گروه در معرض خطر ابتلا به این بیماری عنوان میکند.
وی با بیان اینکه باید آموزش برای جلوگیری از انتقال آلودگی در مدارس، دانشگاهها و پادگانها جدی گرفته شود، میگوید: در این مراکز درباره اینکه این قشر چطور خود را از ابتلا به این بیماری حفظ کنند و چه زمانی نیاز به انجام آزمایش دارند، آموزشهای لازم ارائه نشده است.
دانشآموزان و دانشجویان باید آموزشهای لازم را درباره رفتارهای پرخطر جنسی فرابگیرند.وی اعتیاد به مواد مخدر صنعتی مانند شیشه یا مصرف الکل را نیز از عوامل غیرمستقیم مؤثر در افزایش تعداد افراد مبتلا به ایدز میداند و معتقد است؛ بسیاری از افراد معتاد به شیشه یا الکل، دچار تغییر رفتارهای جنسی و افزایش شریکهای جنسی میشوند که این موضوع طبیعتا احتمال آلوده شدن فرد به بیماریهای آمیزشی را هم افزایش میدهد.
نگاه نامناسب جامعه
این مسئول مهمترین و بهترین راه برای کنترل وضعیت را پذیرش انجام آزمایش ایدز در همه اقشار جامعه و مهم دانستن آن در خانوادهها میداند و ادامه میدهد: اگر این اتفاق بیفتد، از وقوع یک بحران بزرگ اجتماعی جلوگیری خواهد شد.
اما به گفته پارسایی، نگاه نامناسب جامعه به فرد مبتلا به ایدز سبب میشود که میل به انجام این آزمایش کم باشد و افراد آلوده به ویروس شناسایی نشوند.
مدیر گروه بیماریهای واگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مازندران میگوید: همه افراد اطمینان داشته باشند که تحت هیچ شرایطی اطلاعات مربوط به آزمایش آنها در اختیار فرد دیگری قرار نخواهد گرفت و کاملا محرمانه باقی میماند. حتی به همسر، پدر، مادر و بستگان درجه یک فرد نیز اطلاعی داده نمیشود، مگر اینکه فرد مایل به بیان موضوع باشد.
افراد در صورت مثبت بودن آزمایش، به صورت محرمانه تحت درمان قرار میگیرند و میتوانند با مشاورههایی که ارائه میشود و یکسری مراقبتهای معمولی، مثل بیماران دیابتی یا مبتلا به فشار خون، یک زندگی کاملا عادی داشته باشند.
این مسئول میافزاید: برخی افراد از ترس تصویری که از ایدز دارند حاضر به انجام آزمایش نیستند. این تصور اشتباهی است که با ابتلا به ایدز دیگر امیدی به زندگی نیست.
فرد مبتلا به ایدز در صورت شناسایی طی یک تا 2 سال اول آلودگی و تحت درمان بودن میتواند تا 50 سال زندگی عادی داشته باشد، ازدواج کند و حتی صاحب فرزند شود. ضمن اینکه تا 50 سال دیگر قطعا درمانهای قویتری برای این بیماری کشف خواهد شد.
امکان زندگی عادی برای افراد مبتلا به ایدز
مدیر گروه بیماریهای واگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مازندران میگوید: 166 نفر از بیمارانی که در استان شناسایی شدند، به دلیل اینکه دیر به بیماری خود پی بردند و سیستم ایمنی بدنشان تخریب شده بود، جان خود را از دست دادند.
دکتر «محمدرضا پارسایی» بیان میکند: افرادی که به موقع شناسایی شدند با مصرف دارو و انجام مراقبتها از خطر مرگ دور شدند. حتی برای مادران باردار نیز با مراقبتها و مصرف دارو امکان به دنیا آوردن فرزند سالم وجود دارد. از سال 1394 آزمایش ایدز به طور ثابت از همه زنان باردار در مازندران انجام میشود که هر سال یک تا 2 مادر مبتلا به ایدز شناسایی شده است. فرزندان این افراد اکنون سالم هستند و آلودگی ندارند.
اظهارات وی نشان میدهد که ابتلا به ایدز در جامعه رو به افزایش است و اگر شناسایی افراد مبتلا به درستی با همکاری مردم و آگاهسازی آنها انجام نشود، این روند رو به رشد کماکان ادامه خواهد داشت. تردیدی نیست که با این روند تعداد مبتلایان به ایدز بیشتر هم خواهد شد، مگر اینکه خانوادهها نوع نگاه به افراد مبتلا را تغییر دهند تا با از بین رفتن انگ زدن به این افراد، اعتماد به انجام آزمایش جلب شود.