جهان‌نما
عبور از داعش، ورود به بحران‌های همیشگی
جشن ملی پیروزی بر داعش در عراق، زیر سایه بحران سیاسی و هراس از تکرار اعتراض‌های مردمی برگزار شد
یک سال پس از پیروزی عراق بر داعش، زخم‌هایی که این گروه تروریستی بر پیکر جامعه عراق وارد کرده، خودنمایی می‌کند و چالش‌هایی هولناک‌تر از داعش، آینده جامعه عراقی را به چالش می‌کشد.
ارتش و نیروهای مردمی عراق، سال گذشته بعد از 3سال مبارزه سرسختانه با داعش، رسما شکست داعش در عراق را اعلام کردند اما دورانی که بعد از آن سپری کرده‌اند، سرشار از سردرگمی و ناامیدی بوده است. به‌گزارش خبرگزاری فرانسه، پیش از آن 3سال، عراق مدت‌ها درگیر جنگ با ایران و کویت، دوران سرکوب صدام حسین و حمله آمریکا بود و مردم این کشور امید زیادی داشتند دوران ثبات و آرامش برای آنها شروع شود، اما اغتشاشات سیاسی، یک دوران تلخ دیگر به مردم این کشور تحمیل کرده است. رناد منصور، از مؤسسه چتم هاوس در لندن می‌گوید: «پایان مأموریت بارها در عراق اعلام شده است اما، سخت‌ترین پیروزی، پیروزی سیاسی است که مثل همیشه به روزی دیگر معوق می‌شود.»
5 ماه بعد از اعلام پیروزی برابر داعش توسط بغداد، انتخابات سراسری در کشور برگزار شد. حیدر العبادی که امید زیادی داشت دوباره نخست‌وزیر عراق شود، عرصه را به احزابی که از خشم مردم از فساد در دولت عراق بهره‌برداری کردند، باخت و در نهایت و پس از بازی‌های پیچیده، عادل عبدالمهدی به‌عنوان نخست‌وزیر عراق انتخاب شد. العبادی دیروز به شبکه الشرقیه عراق گفته است که به‌دلیل همراهی با تحریم‌های آمریکا علیه ایران، از حمایت لازم برخوردار نشده و عبدالمهدی به جایش نشسته است. اما عبدالمهدی هم در فضای پرآشوب سیاسی عراق، هنوز نتوانسته کابینه‌اش را کامل کند و چندبار تلاشش برای گرفتن رأی اعتماد از مجلس برای 8 وزیر باقیمانده، شکست خورده است. رقابت بر سر حضور بیشتر در دولت، باعث شده است که بن‌بست سیاسی در عراق همچنان حل‌نشدنی به‌نظر برسد تا حدی که یک منبع از درون دولت عراق به خبرگزاری فرانسه گفته که عبدالمهدی هر لحظه آماده استعفاست. این جنگ آشکار و پنهان سیاسی در حالی در عراق در جریان است که میلیون‌ها نفر از مردم این کشور، مستقیما با زخم‌های حضور داعش در شهرها و روستاهایشان دست‌وپنجه نرم می‌کنند و دولت فرسنگ‌ها از برنامه بازسازی ویرانی‌های به‌جا مانده از دوران داعش عقب است. بیش از 1.8میلیون نفر هنوز نتوانسته‌اند به شهرها و خانه‌هایشان برگردند و بیش از 8میلیون نفر هم به کمک‌های انسان‌دوستانه نیاز دارند. موصل، پایتخت داعش در عراق همچنان عملا یک ویرانه است و سنجار در شمال این کشور نتوانسته به شرایط عادی بازگردد. عبدالمهدی دیروز در سخنرانی خود به مناسبت سالروز پیروزی، به این مسئله اشاره کرد و گفت: پیروزی زمانی کاملا به‌دست می‌آید که دولت بتواند فساد را ریشه‌کن کند و به آوارگان کمک کند به خانه‌هایشان بازگردند.
فاجعه‌ای بزرگ‌تر از داعش
از همه این شرایط خطرناک‌تر، احتمال بروز جنگ داخلی در عراق است. نه‌تنها نیروهای سیاسی در آستانه درگیری با هم هستند که رویگردانی مردم از حکومت، به‌خاطر فساد سیستماتیک و شرایط بسیار سخت زندگی، آینده عراق را به چالش کشیده است. تابستان پیش، اعتراض‌های مرگبار در عراق، هشداری به حاکمیت این کشور بود که سریعا به فکر ریشه‌کن‌کردن فساد و رسیدگی به زیرساخت‌ها باشند. میلیون‌ها عراقی در تابستان، به برق دسترسی نداشتند و عامل این شرایط را، فساد فلج‌کننده در کشورشان می‌دانند. عراق، براساس گزارش‌های بین‌المللی، دوازدهمین کشور فاسد دنیاست. رهبران معترضان هشدار داده‌اند که اگر به این مسائل و همینطور شرایط سیاسی کشور رسیدگی نشود، دوباره به خیابان‌ها خواهند ریخت. عبدالمهدی، دیروز در حالی در سخنرانی روز پیروزی شرکت کرد که قطعا تابستان پرتنشی پیش رو خواهد داشت، البته اگر همچنان سر کار مانده باشد.
