دیروز،امروز و فردای تئاتر در همدان
کارگردان همدانی: نبود حمایت مالی یکی از دلایل به حاشیه رفتن تئاتر استان است
آیدا شاکر| همدان - خبرنگار:
جشنواره بینالمللی تئاتر کودک و نوجوان که در سالهای اخیر مشتاقان بسیاری را جذب خود کرده، پاییز هر سال در روزهای برگزاریاش به استان نشاط و شور و حالی از جنس هنر و کودکی میبخشد. اما این جشنواره چه تاثیرات مثبتی بر تئاتر استان داشته است؟
سعید باغبانینیّر متولد سال 1350 در همدان است. وی درجه 4 هنری معادل فوقدیپلم از وزارت ارشاد و دیپلم بازیگری از موسسه سمندریان دارد و تاکنون نمایشهای زیادی کار کرده است. این هنرمند همدانی که به عنوان داور در بیست و پنجمین جشنواره بینالمللی تئاتر کودک و نوجوان حضور داشت در گفتوگو با همشهری از وضعیت تئاتر همدان میگوید.
سکوی پرتاب
باغبانینیر با اشاره به مزایای برگزاری جشنواره تئاتر کودک و نوجوان در شهر همدان بیان میکند: برگزاری جشنواره تئاتر کودک و نوجوان در همدان یک رویکرد بسیار عالی است و برای افرادی که در زمینه کودک و نوجوان مشغول به کار هستند میتواند سکوی پرتاب باشد. همچنین میتواند طرز تفکر برخی افراد را که به این هنر نگاهی صرفا تجاری دارند تغییر دهد.
وی میافزاید: اگرچه مانند سایر حرفهها بسیاری افراد از راه تئاتر کسب روزی میکنند و این مساله به هیچ وجه اشتباه نیست، اما باید توجه داشت که روی دیگری هم در این حرفه وجود دارد و آن بحث آموزش است. در این حرفه باید در کنار تجارت، آموزش نیز هدف باشد اما متاسفانه این بخش از توجه بسیاری از همکاران ما دور مانده و تصور میکنند که تئاتر کودک تنها باید موسیقی و رنگ داشته باشد و به محتوا هیچ توجهی نمیکنند.
کمیتههای اضافی
باغبانینیر با سپاسگزاری از نهادهایی همچون شهرداری و استانداری بهخاطر حمایت از جشنواره تئاتر کودک و نوجوان اظهار میکند: اینکه ارگانهایی مانند شهرداری و استانداری از تئاتر کودک و نوجوان حمایت میکنند بسیار ستودنی است و بنده از تمام افرادی که طی برگزاری جشنواره تئاتر کودک و نوجوان به ما یاری رساندند تشکر میکنم اما باید این نکته را نیز اضافه کنم که در روند برگزاری جشنواره شاهد حضور کمیتههایی بودیم که به هیچ عنوان به وجودشان نیازی نبود و هیچ تفاوتی در روند برگزاری جشنواره ایجاد نمیکردند.
من در تمامی ادوار برگزاری این جشنواره هم در استان همدان و هم در سایر شهرستانها مانند زاهدان، گچساران و اصفهان حضور داشتهام و همواره همه چیز خوب و بجا بوده است اما در دورههای اخیر حضور کمیتههای غیرضروری در روند برگزاری جشنواره من را سردرگم کرده است.
سالنهای پر
وی میافزاید: مایلم بدانم افرادی که در روزهای جشنواره از سوی ارگانها و ادارات با در دست داشتن بلیت حاضر میشوند و خود را از یک ارگان و اداره دولتی معرفی میکنند چرا در روزهای عادی و خارج از زمان جشنواره، از تئاتر شهر و استان حمایت نمیکنند و حتی یک بار نیز در روزهای عادی سال به سالنهای تئاتر نمیآیند؟ البته من قبلا نیز این مسائل را بازگو کردهام اما هرگز جوابی نگرفتهام.
این کارگردان تئاتر میگوید: در روزهای جشنواره تئاتر کودک ونوجوان، با مشاهده استقبال بینظیری که از سوی همشهریها و هماستانیهای ما از این جشنواره شد، برایم این سوال مطرح شد که اگر ما این تعداد مشتاق تئاتر در این شهر داریم، چرا در سایر روزهای سال سالنهای تئاتر ما خالی از تماشگر است و تنها در روزهای جشنواره سالنهایمان پر میشود؟
فعالیت پیشکسوتان
این هنرمند همدانی در خصوص چشمانداز تئاتر استان اظهار میکند: مسئولان باید بررسی کنند که چه شرایطی موجب شده بسیاری از پیشکسوتان و استادان فعالیت نمیکنند؟ واقعیت این است که در این شرایط و در صورتی که روند به همین شکل باشد، من چشمانداز روشنی برای هنر تئاتر استان نمیبینم مگر آنکه اتفاق نیکی بیفتد و این شیوه عوض شود تا بسیاری از افرادی که امروز در این زمینه فعالیت میکنند پیشرفت تئاتر استان را در اولویت قرار دهند و برای تئاتر استان دل بسوزانند.
وی ادامه میدهد: متاسفانه با وجود اینکه آموزشگاههای آزاد بازیگری زیادی در استان فعالیت میکنند اما برخی از آنها به فکر افزایش کیفیت و ایجاد رقابت برای تولید بازیگرهای خوب نیستند.
امید به آینده
وی با اظهار تاسف از شرایط پیشآمده در تئاتر استان بیان میکند: زمانی تئاتر این استان در کشور سرآمد بود اما الان و با این افت کیفیتی که در آثار، چه در حوزه کودک و چه در حوزه بزرگسال، مشاهده میشود نمیتوان امیدی به آینده داشت مگر آنکه تغییری در رویه حاصل شود. در حال حاضر تئاتر همدان در جشنوارههای زیادی حضور دارد و هرچند این حضور نیز قابل تقدیر است اما صرف حضور بدون هیچ دستاوردی نمیتواند تاثیری در بهبود شرایط داشته باشد. اهالی تئاتر باید به فکرکیفیت تئاتر باشند.
بیتوجهی به تئاتر بزرگسال
کارگردان تئاتر استان همدان با اشاره به برخی نقاط ضعف تئاتر بزرگسال همدان بیان میکند: طی سالهای نخست برگزاری جشنواره تئاتر کودک و نوجوان در شهر همدان که از سال 70 خورشیدی به مدت 9 سال در این شهر برگزار شد و جشنواره «امید» نام داشت، ما شاهد نمایشهایی بودیم به مراتب با کیفیتتر از آنچه در سالهای اخیر شاهد آن هستیم. در آن زمان ما بازده همان جشنواره را در تئاتر بزرگسال نیز مشاهده می-کردیم اما برخلاف آن دوران در سالهای اخیر بهرغم تمام نقاط مثبتی که برگزاری جشنواره کودک و نوجوان در استان داشته است متاسفانه باید بگویم که این جشنواره باعث شده است تئاتر بزرگسال استان درجا بزند یا عقبگرد داشته باشد، البته در این زمینه برخی نمایشها استثنا هستند.
سعید باغبانینیر در بررسی علل به حاشیه رانده شدن تئاتر بزرگسالان استان میگوید: یکی از دلایل این مساله افت کیفی آثار است اما دلایل مهم دیگری نیز در این زمینه دخیل هستند که یکی از آنها عدم حمایت مالی و معنوی تئاتر بزرگسالان شهر و استان است.
وی توضیح میدهد: هنگامی که برگزاری جشنواره استانی تئاتر، که مربوط به تئاتر بزرگسال است، از مرکز استان گرفته و به شهرستانهایی واگذار شود که فاقد امکانات کافی از جمله نورپردازی کافی، پلاتو و مانند این هستند، بسیاری از نمایشها با شکست مواجه میشوند. از زمانی که جشنواره استانی از همدان به شهرستانهای دیگری مانند ملایر، اسدآباد و تویسرکان رفته به دلیل نبود امکانات دچار افت کیفیت شده است.
باغبانینیر میافزاید: وقتی که ما در شهر همدان تمام امکانات از قبیل سالن پلاتو و قابعکسی، نورپردازی و دکور را داریم بهتر آن است که این جشنواره در شهر همدان برگزار شود و سایر شهرستانها نیز ملزم شوند برای برگزاری این جشواره امکانات کافی را فراهم کنند.