تجارت گدایی

مریم نظری |   ایلام –خبرنگار:  


تکدی‌گری پدیده‌ای است که همه جوامع اعم از توسعه‌یافته و در حال ‌توسعه به نحوی با آن درگیر هستند.  استان ایلام نیز از این موضوع مستثنی نیست و جدا از کسانی که از سر نیاز به تکدی‌گری روی آورده‌اند، متکدیان سازمان‌یافته‌ای نیز هستند که در تمام طول سال در استان مشغول کارند و سود هنگفتی به جیب می‌زنند.

در زمینه برخورد با این پدیده ناپسند همواره اقداماتی صورت گرفته اما متاسفانه این اقدامات بیشتر مقطعی، کوتاه و گذرا بوده و برنامه‌‌ریزی مدوّن و درازمدتی برای آن وجود نداشته است.
هچنین طی سال‌های اخیر شاهد افزایش متکدیانی هستیم که از کشورها و شهرهای دیگر به استان ایلام می‌آیند که این موضوع، هم افزایش تعداد متکدیان را به همراه داشته و هم چهره شهر را نازیبا کرده است.هجوم متکدیان به ایلام در روزهای پایانی سال و نزدیک به ایام نوروز بیشتر مشاهده می‌شود. بخشی از این متکدیان فردی کار می‌کنند و تعدادی از آنها وابسته به باندهای بزرگ و کوچک هستند.

مشکل باندهای تکدی‌گدی ویژه استان ایلام نیست و در همه کشور وجود دارد و تا امروز برنامه اصولی و کارشناسانه‌ای برای مبارزه با این باندها اندیشیده و اجرا نشده است.


اراده‌ای برای ساماندهی شهر وجود ندارد

یک شهروند ایلامی به خبرنگار ما می‌گوید: در میان شهرهای کشورمان تبریز به «شهر بدون گدا» معروف است. مسئولان این شهر توانسته‌اند طرح پاک‌سازی شهر از وجود متکدیان را به گونه‌ای اجرا کنند که شما از یک صبح تا شب در خیابان‌های مختلف این شهر قدم بزنید، یک متکدی نمی‌بینید.

«مینا معروفی» ادامه می‌دهد: در شهر ایلام مسئولان دست روی دست گذاشته‌اند و هیچ کاری برای رفع معضلات نمی‌کنند. شما ببینید شهر ایلام سال‌هاست با مشکل ترافیک سنگین مواجه است. مسئولان برای رفع این مشکل مدام جلساتی برگزار می‌کنند، اما این جلسات خروجی قابل توجهی ندارند. برای همین هر سال معضل ترافیک شدیدتر می‌شود.

این شهروند اضافه می‌کند: معضل تکدی‌گری هم همین‌طور است. حرف و شعار در مورد جمع‌آوری متکدیان و ساماندهی شهر زیاد می‌شنویم و از آن طرف می‌بینیم که تعداد متکدیان به جای کاهش، هر سال بیشتر می‌شود. 
مسئولان استانی و شهرستانی ایلام باید برنامه داشته باشند و برنامه‌ها را مسئولانه اجرا کنند.


یک نابسامانی اجتماعی

یک کارشناس اجتماعی نیز در این باره به همشهری می‌گوید: تکدی‌گری درخواست کمک مالی از دیگران برای گذراندن زندگی است که از زمان‌های بسیار دور در جوامع وجود داشته و هنوز هم وجود دارد.
«مهدی شیرخانی» اظهار می‌کند: تکدی‌گری یک زائده اجتماعی است که در پیدایش آن چندین عامل دخالت دارند که برخی از آنها عبارتند از: بیکاری، فقر مادی، پیری و ازکارافتادگی، اعتیاد، معلولیت و بیماری، مسائل خانوادگی از قبیل از هم پاشیده شدن خانواده، نابسامانی‌های اقتصادی مثل درآمد پایین در بعضی از مشاغل، بالا بودن هزینه‌های زندگی و ضعف فرهنگ کار.

وی می‌افزاید: علت دیگر کمبودهایی است که بر اثر نارسایی‌های موجود در جامعه به وجود می‌آید و باید اذعان داشت که برخی از این گدایان محصول نابسامانی اجتماعی هستند. در واقع وقتی جامعه نمی‌تواند افراد سالخورده، معلول، بی‌سرپرست و امثال آنان را در مراکز مناسبی سازمان‌دهی کند و برای آنان شرایط رفاهی لازم را فراهم آورد، آنان از فرط ناچاری برای بقای خویش به تکدی‌گری 
می‌پردازند.


گداهای میلیونر

این کارشناس می‌گوید: البته امروزه نوع دیگری از تکدی‌گری رواج یافته که بسیار سازمان‌یافته است و برای شهر و استان و کشور خطر و آسیب محسوب می‌شود. در این مورد، متکدیان به گروه‌ها و باندهای بزرگ و فاسدی وابسته هستند که از این راه تجارت می‌کنند و سود سرشاری عایدشان می‌شود.

شیرخانی اضافه می‌کند: متکدیان وابسته به این باندها افراد فقیری هستند که خیلی از آنها بومی استان ایلام نیستند، اما پولی که از مردم می‌گیرند و برای روسای خود می‌برند، سود زیادی برای آنها دارد. اگر تعداد متکدیان هر باند 20 نفر باشد و هرکدام از آنها هر روز حداقل 50 هزار تومان گدایی کند، با یک حساب سرانگشتی می‌توان نتیجه گرفت که آنها روزانه درمجموع حدود یک میلیون تومان درآمد دارند.

این کارشناس درباره تبعات تکدی‌گری اظهار می‌کند: تکدی‌گری علاوه بر این‌که سیمای شهری را نامناسب می‌کند، امنیت شهروندان و شهر را نیز به خطر می‌اندازد. با رواج و تقویت تکدی‌گری انواع بزه‌ها و ناهنجاری‌های اجتماعی مثل سرقت و... نیز زیاد و کنترل آن برای مسئولان دشوار می‌شود. بنابراین مسئولان استان و شهرستان از همین حالا باید به فکر باشند و برای رفع این معضل چاره‌ای
بیندیشند.


برخورد با متکدیان

معاون سیاسی امنیتی استاندار ایلام در این رابطه می‌گوید: تکدی‌گری یک آسیب اجتماعی جدی است که با یک ساز و کار ریشه‌ای باید با آن برخورد کرد. «محمد نوذری» اظهار می‌کند: امروز ما با 2 نوع تهدید مواجه هستیم؛ تهدیدات داخلی و تهدیدات خارجی. تهدیدات داخلی شامل فقر، اعتیاد، فساد و... به مراتب خطرناک‌تر از تهدیدات خارجی هستند و باید برای کنترل آنها برنامه‌های راهبردی داشته باشیم.

وی می‌افزاید: تکدی‌گری یک آسیب اجتماعی است و استفاده از دختران جوان و کودکان برای انجام این کار، یک مشکل مضاعف است که برای مقابله با آن باید اقدام اساسی انجام داد.معاون استاندار عنوان می‌کند: بسیاری از متکدیان فعال در شهرهای ایلام به خصوص در مرکز استان سازمان‌یافته هستند و شبکه‌های مشخص این افراد را هدایت می‌کند که باید با آنها برخورد جدی کرد.
این مسئول با بیان این‌که حدود 2 هزار نفر در استان از راه تکدی‌گردی درآمد کسب می‌کنند، می‌گوید: بیشتر این افراد به باندهای تکدی‌گری وابسته‌اند و برای آنها کار می‌کنند.


اجرای طرح «ایلام؛ شهر بدون متکدی»

دادستان ایلام نیز می‌گوید: تکدی‌گری‌های سازمان‌یافته در ایلام، سیمای شهری را مخدوش کرده است و خیلی از افراد سودجو با تکدی‌گری باعث مزاحمت‌های مختلف برای شهروندان می‌شوند.
«افشار خسروی‌زاد» می‌افزاید: طرح «ایلام‎؛ شهر بدون متکدی» با همکاری شهرداری در آینده نزدیک اجرا خواهد شد. در مرحله اول، متکدیان حرفه‌ای جمع‌آوری و علاوه بر برخورد قضایی با آنها، توسط سازمان‌های حمایتی ساماندهی خواهند شد.
این مقام قضایی تاکید می‌کند: حمایت از اقشار کم‌درآمد و آسیب‌پذیر وظیفه دستگاه‌های حمایتی و نیز دستگاه‌های مسئول ِ ایجاد اشتغال است. بنابراین شهروندان باید دقت کنند که متکدیان حرفه‌ای از احساسات آنها سوءاستفاده نکنند.

***
باید دید آینده نزدیکی که مسئولان برای جمع‌آوری متکدیان و ساماندهی شهر وعده داده‌اند، کی از راه می‌رسد. شهروندان ایلامی امیدوارند این آینده که بارها برای طرح‌های مختلف قول آن داده شده، اما تحقق نیافته است، از راه برسد.